Kościół św. Małgorzaty w Gostyniu
 nr rej. AK-13 z dnia 18.02.1956[1] | |||||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||||
 widok ogólny | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
20 lipca | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Gostynia  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Gostyń _location_map.png) | |||||||||||||||||||
 51°52′45″N 17°01′05″E/51,879167 17,018056 | |||||||||||||||||||
Kościół Świętej Małgorzaty w Gostyniu – najstarszy kościół rzymskokatolicki w mieście Gostyń. Należy do dekanatu gostyńskiego. Mieści się przy ulicy Przy Farze.
Historia i architektura
Jest to świątynia gotycka, trzynawowa, halowa z wieżą 45 metrów wysoką, zbudowaną w latach 1418–1436, kruchta gotycka z 1523. Na piętrze znajduje się dobudowana kaplica Świętej Anny z 1529. W 1682 została uszkodzona pożarem, odbudowano ją w 1689. Z tego czasu pochodzi barokowe sklepienie nawy głównej, w prezbiterium i nawach bocznych sklepienia gwiaździste, w kaplicy siatkowe.
Wyposażenie
Wnętrze bogate w zabytki. Główny ołtarz późnorenesansowy z około 1640 bogato rzeźbiony i złocony. W bocznym ołtarzu renesansowym krucyfiks gotycki, pod nim w predelli malowany na drzewie obraz Męczeństwo św. Wawrzyńca z warsztatu wielkopolskiego około 1550. W drugim bocznym ołtarzu barokowym obraz Madonny z Dzieciątkiem ze szkoły wielkopolskiej z XVII wieku. W prezbiterium po prawej stalle późnogotyckie z 1514 (na nich napis 1514 Szkovronek hoc disposuit), pozostałe stalle barokowe. Ambona z XVIII wieku, jej baldachim wieńczą cztery postacie niewieście – symbole czterech części świata. Ławy i konfesjonały rokokowe. Przy schodach do kaplicy rokokowa chrzcielnica, w kruchcie wielka kropielnica wykuta w granicie. W kaplicy ołtarz późnorenesansowy z rzeźbą świętej Anny Samotrzeć z połowy XVI wieku, w predelli obraz Różdżka Jessego malowany na drzewie. Na konsolce późnogotycka rzeźba Madonny z Dzieciątkiem po 1510.
Organy
Organy wybudował Włodzimierz Truszczyński z Warszawy w miejsce wcześniejszego instrumentu z 1949 roku. Prospekt jest barokowy, a wiatrownice stożkowe. Instrument posiada elektro-pneumatyczną trakturę gry i dwa miechy pływakowe. Dmuchawa elektryczna ulokowana jest w wieży[2].
Dyspozycja instrumentu:
| Manuał I | Manuał II | Pedał |
|---|---|---|
| 1. Bourdon 16' | 1. Kwinta dena 8' | 1. Pryncypał bas 16' |
| 2. Pryncypał 8' | 2. Gedekt 8' | 2. Subbas 16' |
| 3. Rurflet 8' | 3. Salicet 8' | 3. Oktawbas 8' |
| 4. Gamba 8' | 4. Pryncypał 4' | 4. Fletbas 8' |
| 5. Oktawa 4' | 5. Bachflet 4' | 5. Kwinta 5 1/3 |
| 6. Blokflet 4' | 6. Nasard 2 2/3 | 6. Chorałbas 4' |
| 7. Sesqui altera 2x | 7. Picolo 2' | 7. Kornetbas 4x |
| 8. Super oktawa 2' | 8. Terc-nona 2x | 8. Puzon 16' |
| 9. Flageolet 1' | 9. Acuta 4x | |
| 10. Mixtura 4x | 10. Vox Coelestis 8' | |
| 11. Trompet 8' | 11. Obój 8' |
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. wielkopolskiego. [dostęp 2012-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-30)].
- ↑ Paweł Pasternak, Gostyń ( Kościół farny św. Małgorzaty) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2025-03-20].
Bibliografia
- Franciszek Jaśkowiak, Wydawnictwo poznańskie. Przewodnik, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1967, str. 172.