Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Żydowie
 nr rej. 2654/A z dnia 26.11.1998 r.[1] | |||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||
 | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Parafia | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy Czerniejewo _location_map.png) | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego  | |||||||||||
 52°27′17″N 17°35′28″E/52,454722 17,591111 | |||||||||||
Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Żydowie – zabytkowy[1] rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się we wsi Żydowo, w gminie Czerniejewo, w powiecie gnieźnieńskim.
Historia
Pierwszy kościół św. Stanisława ufundowali w 1515 właściciele miejscowości – Żydowscy[2]. Samodzielna parafia w Żydowie istniała na pewno już w roku 1523[2]. W 1754 na miejscu zaniedbanego kościoła wybudowano z inicjatywy Andrzeja Piotra Smoleńskiego, cześnika ciechanowskiego i jego żony Ludwiki Piekarskiej nową świątynię z muru pruskiego, która jednak spłonęła w 1811 roku[2].
Istniejąca świątynia została wybudowana w 1845 z fundacji miejscowego dziedzica, Piotra Chełmickiego[2][3] oraz Walentego Grzeszkiewicza, kanonika gnieźnieńskiego[2]. W tym samym roku była konsekrowana przez biskupa gnieźnieńskiego, Anzelma Brodziszewskiego[2]. Budynek reprezentuje styl późnoklasycystyczny[3][4]. W 1920 roku kościół rozbudowano[3].
W ołtarzu głównym wisi cudowny obraz Matki Bożej Gurowskiej, który został przeniesiony ze spalonego kościoła w Gurowie[3]. Dzwony kościelne pochodzą z 1717 i 1773 roku[3].
Wokół kościoła rosną 150-letnie (2011) lipy[4].
W 1998 roku kościół wraz z cmentarzem został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych Narodowego Instytutu Dziedzictwa[1].
Przypisy
- 1 2 3 Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 14. [dostęp 2016-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-30)].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Żydowie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 886.
- 1 2 3 4 5 6 7 Katolicka Agencja Informacyjna: Żydowo: kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika. Dziedzictwo.ekai.pl, 2007. [dostęp 2016-11-19].
- 1 2 Elżbieta Mlącka, Anna Tekiel: Gniezno: mapa topograficzna Polski. Wyd. 2. Warszawa: Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 2011. ISBN 978-83-7135-275-1.