Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Udziale
| kościół parafialny | |||||||||||||||||||||
![]() Kościół parafialny w Udziale | |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Parafia |
Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Udziale | ||||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu witebskiego ![]() | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Białorusi ![]() | |||||||||||||||||||||
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Udziale (biał. Касцёл Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі у Удзела) – kościół parafialny w agromiasteczku Udział w północnej części Białorusi, w diec. witebskiej[1].
Historia
Fundatorem pierwotnego, drewnianego kościoła i klasztoru, był w 1642 roku wojewoda mścisławski Józef Korsak Głębocki wraz z małżonką Marianną ze Szwejkowskich. Rok później za potwierdzeniem króla Władysława IV przybyli tu Franciszkanie, którzy pracowali w parafii funkcjonującej od 1727 roku przy kościele.
8 listopada 1777 roku biskup Feliks Towiański położył kamień węgielny pod budowę nowej, murowanej świątyni w stylu barokowym. W 1791 roku biskup Ignacy Jakub Massalski konsekrował kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP[1]. Obok stanęła dwukondygnacyjna brama-dzwonnica. Zespół kościelno-klasztorny został obwiedziony murem. W 1805 ukończono budowę klasztoru, lecz cztery lata później budynek ucierpiał od pożaru. W 1837 roku fasadę główną i wnętrze przebudowano w stylu późnego klasycyzmu[2].
Swoistym "dokumentem", przypominającym o fundacji i początkach istnienia kościoła, są cztery tablice historyczne, zamontowane na ścianach prezbiterium. Po upadku powstania listopadowego i kasacie klasztoru w 1851, obsługę parafii przejęli księża diecezjalni. W 1948 roku władze sowieckie zamknęły kościół i przeznaczyły na magazyn, natomiast w zabudowaniach klasztornych ulokowały szkołę i mieszkania dla nauczycieli[1].
Współczesność
W 1988 roku zawiązał się komitet kościelny i dzięki zabiegom parafian w 1989 roku świątynia została zwrócona katolikom. Oba budynki – kościół i klasztor-plebania – zostały wyremontowane pod kierownictwem ks. prał. Józefa Bułki, który przez kolejną dekadę sprawował w Udziale duszpasterstwo.
Franciszkanie powrócili do Udziału w 2000 roku[3]. Obecnie, oprócz głównej świątyni parafialnej w tej miejscowości, pracują też w dwóch okolicznych ośrodkach w Piotrowszczyźnie (Пятроўшчына) oraz Babiczach (Бабічы)[1]. W 2002 roku przy kościele odsłonięto pomnik św. Maksymiliana Kolbe.
Architektura
Murowana świątynia z końca XVIII w. została zbudowana w stylu klasycystyczno-barokowym. Fasada, zwieńczona trójkątnym szczytem, ozdobiona jest pilastrami, niszami oraz gzymsami. Trzynawowe wnętrze świątyni charakteryzuje oszczędny, klasycystyczny styl. W jednym z bocznych ołtarzy umieszczono zabytkowy obraz (z pocz. XVIII w.) Matki Bożej Zwycięskiej w srebrnej, pozłacanej sukience.
Galeria
Kościół i dzwonnica
Wnętrze świątyni
Klasztor franciszkanów
Przypisy
- 1 2 3 4 Удзела — парафія Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі. (Kościoły i parafie diecezji witebskiej. Udział – parafia Niepokalanego Poczęcia Najśw. Maryi Panny, 2017). [dostęp 2023-04-20]. (biał.).
- ↑ Удело, монастырь францисканцев: костел Девы Марии (статьи) [online], orda.of.by [dostęp 2022-11-30].
- ↑ Udział – prowincja Matki Bożej Niepokalanej. (Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Udziale – informacje historyczne). [dostęp 2023-04-20]. (pol.).
Bibliografia i źródła
- Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Udziale na oficjalnej stronie kościoła rzymskokatolickiego na Białorusi (catholic.by)
- Udział, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 746.
- Arturo Giuseppe Saliba OFMConv, I Francescani Conventuali in Russia e Lituania. Documentazione storica (sec. XIII-XX). Convento san Francesco, Rabat – Malta 2002, ISBN 99932-0-186-3
- Kościół i klasztor franciszkanów w Udziale na stronie internetowej radzima.org
.jpg)

