Kościół Trójcy Świętej w Działoszycach
 nr rej. A/629 z dnia z 11.02.1967[1] | |||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
_Holy_Trinity_church_in_Dzia%C5%82oszyce_01.jpg) Widok ogólny | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Działoszyc  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu pińczowskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Działoszyce _location_map.png) | |||||||||||||||||
 50°22′00,17″N 20°21′02,18″E/50,366714 20,350606 | |||||||||||||||||
Kościół Trójcy Świętej w Działoszycach – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w mieście Działoszyce, w województwie świętokrzyskim.
.jpg)
Parafia Trójcy Świętej w Działoszycach należy do dekanatu skalbmierskiego diecezji kieleckiej.[2].
W połowie XIX w. Kazimierz Stronczyński, który w latach 1844-1855 przeprowadził inwentaryzację zabytków na całym terenie Królestwa Polskiego, uznał że kościół ten należy do najpiękniejszych pomników budownictwa gotyckiego w Polsce.[3][4]
Historia
Świątynia murowana została zbudowana w stylu gotyckim w 1220 roku i posiada nawę wzniesioną na planie prostokąta. Konsekrowana została w 1222 roku przez biskupa Iwo Odrowąża. W 1413 roku kościół został powiększony o kruchtę i zakrystię dzięki staraniom właściciela Działoszyc, Michała Bogumiłłowa i Piotra, właściciela Sancygniowa. W 1618 roku na północnej elewacji świątyni został umieszczony zegar słoneczny. W XVII stuleciu zostały dobudowane dwie kaplice: św. Anny w 1637 roku, z jej ołtarzem i obrazem oraz Najświętszej Maryi Panny Różańcowej w 1663 roku, którą ufundował Albert Gogoł. W 1864 i 1897 roku świątynia została ponownie powiększona. W 1929 roku kościół został odnowiony[5]
Wnętrze świątyni zdobią dużych rozmiarów, polichromowane ceramiczne stacje drogi krzyżowej wykonane pod koniec XIX w. w działoszyckiej fabryce Borlickich. Właściciel fabryki, Tomasz Sylwester Borlicki (1838–1911), był członkiem komitetu budowy wieży działoszyckiego kościoła w 1897 roku.[6]
Na zewnętrznej ścianie kościoła zamontowana jest tablica upamiętniająca działania Armii Krajowej w Działoszycach wykonana w 1984 r. o treści:
BÓG HONOR OJCZYZNA
ZRYW ZBROJNY KOMPANII DZIĘCIOŁ
I ODDZIAŁU POR. "PAZURA" 106 D.P.ARMII
KRAJOWEJ-ROZBICIE HITLEROWSKIEGO
POSTERUNKU ŻANDARMERII
W DZIAŁOSZYCACH W DNIU 25-26 LIPCA
1944 - DAŁ POCZĄTEK WOLNOŚCI
ZIEMII - PIŃCZOWSKIEJ
26 LIPIEC 1984
W 40 ROCZNICĘ
ŻOŁNIERZE ARMII KRAJOWEJ
KOMP.DZIĘCIOŁ W DZIAŁOSZYCACH
Zobacz też
_Holy_Trinity_church_in_Dzia%C5%82oszyce_16.jpg)
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025.
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji kieleckiej [dostęp 2024-08-16]
- ↑ Bronisław Chlebowski, Działoszyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 263.
- ↑ Kazimierz Stronczyński, Kazimierza Stronczyńskiego opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844-1855). T. II. Gubernia Radomska, Warszawa, 2010, ISBN 978-83-931656-1-2
- ↑ Działoszyce, Trójcy Świętej. Diecezja kielecka. [dostęp 2014-07-04]. (pol.).
- ↑ Karina Berkowicz, Borliccy–rodzinna firma majstrów zduńskich z Działoszyc (1859–1918), [w:] „Świętokrzyskie - Środowisko, Dziedzictwo Kulturowe, Edukacja Regionalna”, t. 30(34), s.100-103, Kielce 2022, ISSN 1895-2895..
Linki zewnętrzne
- Historia kościoła
- Archiwalne zdjęcia kościoła w bibliotece Polona