Kościół poewangelicki w Michałkach

Kościół poewangelicki w Michałkach
Kościół filialny
Ilustracja
Widok ogólny od frontu
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Michałki

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki (łaciński)

Parafia

św. Jana Chrzciciela w Sadłowie

Położenie na mapie gminy Świedziebnia
Mapa konturowa gminy Świedziebnia, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół poewangelicki w Michałkach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół poewangelicki w Michałkach”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół poewangelicki w Michałkach”
Położenie na mapie powiatu brodnickiego
Mapa konturowa powiatu brodnickiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół poewangelicki w Michałkach”
Ziemia53°06′43,5488″N 19°29′01,8398″E/53,112097 19,483844

Kościół poewangelicki w Michałkach – dawny parafialny kościół ewangelicko-augsburski zlokalizowany we wsi Michałki (powiat brodnicki, województwo kujawsko-pomorskie). Od 1947 filia rzymskokatolickiej parafii św. Jana Chrzciciela w Sadłowie.

Historia

W 1779 wybudowano we wsi ewangelicką szkołę kantoralną. Był to dom drewniany, kryty słomą. Pastor Wilhelm Dietrich Wollmer z Torunia poświęcił go jako kościół. 1 kwietnia 1784 założono tutaj parafię. Michał Podoski, kasztelan dobrzyński, właściciel Rusinowa, uposażył ją w półtorej włóki ziemi. W 1785 pierwsze probostwo objął ksiądz Adolf Bocianowski. W 1888 wybudowano neogotycki kościół ewangelicki w Rypinie, w związku z czym zmieniono siedzibę księdza. Odtąd parafia Michałki – Rypin przyjęła nową nazwę: parafia ewangelicko–augsburska Rypin – Michałki. Przeniesiono też z Michałków do Rypina siedzibę urzędu stanu cywilnego[1]. W 1888 prawdopodobnie rozebrano drewniany kościół[2].

Widok od południa

W latach 1935–1937 z ofiar parafian z Michałków i Rypina wzniesiono nową świątynię i plebanię w Michałkach. Pracami kierował pastor Waldemar Krusche. Był on ostatnim pastorem parafii Michałki – Rypin i jednocześnie pierwszym pastorem samodzielnej parafii w Rypinie. Poświęcenie kościoła w Michałkach miało miejsce 18 października 1937. Przed wybuchem II wojny światowej do parafii w Rypinie należało niecałe 8500 osób, z czego 3500 zamieszkiwało w Michałkach. Po wojnie pozostało tylko około 350 parafian. Rypiński kościół przejęli katolicy. Na okres 1945–1949 parafia ewangelicka w Rypinie przestała istnieć. W końcu 1949 parafię reaktywował ksiądz Ryszard Trenkler z Torunia. Ze względu na małą liczbę wiernych i koszty utrzymania, parafia przyłączona została do ośrodka parafialnego Włocławek - Lipno. Siedzibą proboszcza został Włocławek[1].

Kościół ewangelicki w Michałkach został w 1947 przejęty przez parafię św. Jana Chrzciciela w Sadłowie i poświęcony 5 października tegoż roku. W 1983 kościół został oficjalnie odkupiony przez katolików, w 1999 zakupiono tabernakulum, a w latach 2001–2004 i 2007–2012 kościół wyremontowano[3].

Elewacja i otoczenie

Na elewacji frontowej umieszczono tablicę upamiętniającą księdza Stanisława Przybyłowskiego z Sumina (1908-1939), prefekta Szkół Wyszkowskich, zamordowanego przez Niemców w Michałkach w listopadzie 1939[4].

We wsi znajduje się cmentarz ewangelicki ze znaczną liczbą krzyży celtyckich[5].

Galeria

Przypisy

  1. 1 2 Parafia Rypin [online], wloclawek.luteranie.pl [dostęp 2021-01-02].
  2. Michałki - kościół drewniany [online], www.kosciolydrewniane.pl [dostęp 2021-01-02].
  3. 26.pl, Sadłowo - św. Jana Chrzciciela [online], Diecezja Płocka [dostęp 2025-04-23].
  4. napis na tablicy in situ
  5. Wyborcza.pl [online], www.czasbrodnicy.pl [dostęp 2021-01-02].