Kolegiata Notre-Dame w Écouis

Kolegiata Notre-Dame
Collégiale Notre-Dame
	kościół parafialny
	; Widok z południa
Państwo	Francja
Region	Normandia
Miejscowość	Écouis
Adres	2 Pl. du Cloître, 27440 Écouis
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki (łaciński)
Diecezja	Évreux
Wezwanie	Notre-Dame
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1310
Data zakończenia budowy	1313
Data poświęcenia	9 września 1313
Data zamknięcia	1794
Data reaktywacji	początek XIX wieku
Dane świątyni
Styl	gotycki
Świątynia; • materiał bud.	; • kamień, cegła (sklepienia)
Wieża kościelna; • liczba wież	; 2
Liczba naw	3
Nawa główna; • wysokość	; 18 m
	Położenie na mapie Eure Kolegiata Notre-Dame
	Położenie na mapie Francji Kolegiata Notre-Dame
	Położenie na mapie Normandii Kolegiata Notre-Dame
	49°18′39″N 1°25′57″E/49,310833 1,432500

Kolegiata Notre-Dame (fr. Collégiale Notre-Dame) – rzymskokatolicka, gotycka świątynia parafialna znajdująca się we francuskiej gminie Écouis. Do 1790 siedziba kapituły kolegiackiej.

Historia

W średniowieczu w tym miejscu znajdował się kościół pod wezwaniem św. Albina (fr. Saint-Aubin), od 1141 roku podległy opactwu Matki Bożej w Bec. 10 czerwca 1308 świątynię przejął szambelan Enguerrand de Marigny, który planował ustanowić tu siedzibę kapituły składającej się z dwunastu kanoników. Stary kościół rozebrano, a nową kolegiatę wzniesiono w latach 1310–1313. 9 września 1313 budynek konsekrował kardynał Nicolas Caignet de Fréauville, kuzyn szambelana. W 1326 w prezbiterium złożono szczątki straconego Enguerranda. W XIV wzniesiono kaplicę północną, a w 1528 – południową pw. św. Albina. W kościele gościli m.in. królowie Ludwik XI i Ludwik XII, a jednym z kanoników był Wincenty a Paulo. Po wybuchu rewolucji francuskiej 24 sierpnia 1790 zlikwidowano kapitułę, w 1794 kolegiatę przekształcono w świątynię Rozumu. Nagrobek Enguerranda został zdewastowany. Do 1797 pełniła funkcję warsztatu, a następnie stodoły. Wskutek pożaru zniszczeniu uległo wyposażenie oraz iglica, a portal główny przebudowano. Po upadku Napoleona została kościołem parafialnym. 13 czerwca 1913 budynek wpisano do rejestru zabytków^[1]^[2].

Architektura

Świątynia gotycka, jednonawowa, orientowana, wzniesiona na planie krzyża^[1]. Plac, na którym stoi kościół, do 1765 pełnił funkcję cmentarza^[2]. Prezbiterium ma długość 20,9 m i jest dłuższe od nawy głównej, o długości 15,65 m. Transept ma szerokość 10,4 m. Ceglane sklepienie kolebkowe wznosi się na wysokość 18 m, powstało ono w roku 1768, pierwotny, drewniany strop zachował się w kaplicach bocznych. Skrzyżowanie naw nie jest zwieńczone sygnaturką, co odróżnia kolegiatę od większości gotyckich kościołów w Normandii. Do prezbiterium dostawione są dwie kaplice, do północnej wchodzi się przez zakrystię pełniącą pierwotnie funkcję kapitularza. Dwuwieżową fasadę zdobi okno z maswerkiem w stylu flamboyant^[1].

Wyposażenie

Ołtarz i drewniane elementy wyposażenia pochodzą głównie z XVII wieku, chrzcielnicę wykonano w wieku XVIII^[1]. We wnętrzu znajduje się nagrobek biskupa Jeana de Marigny’ego z połowy XIV-wieku^[3], XV-wieczny krucyfiks^[4] oraz rzeźby: Zwiastowania Pańskiego na północnej ścianie nawy, św. Weroniki, św. Marii Egipcjanki i ecce homo z XV wieku w północnym ramieniu transeptu, św. Małgorzaty w południowym ramieniu transeptu i świętych: Wawrzyńca, Dionizego i Marcina w północnej kaplicy wraz z XIV-wiecznym posągiem św. Cecylii^[1]. XIV-wieczne stalle^[5] w prezbiterium z 36 miejscami są jednymi z najstarszych we Francji. Renowację XVII-wiecznych organów uznano za zbyt kosztowną, stąd w 2008 roku uruchomiono organy cyfrowe Allen Elite Opus II. Ich inauguracji dokonała organistka Sophie-Véronique Cauchefer-Choplin^[1].