Koliberek hawański
| Mellisuga helenae[1] | |||
| (Lembeye, 1850) | |||
_adult_male_non-breeding.jpg) Dorosły samiec w szacie spoczynkowej | |||
_female_in_flight.jpg) Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
koliberek hawański | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
Koliberek hawański, hawańczyk (Mellisuga helenae) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych. Jest najmniejszym ptakiem występującym na kuli ziemskiej. Żywi się nektarem kwiatów.
Zasięg występowania
Występuje endemicznie na Kubie i sąsiedniej wyspie Isla de la Juventud[2][5]. Obszar zajmowany przez gatunek szacowany jest na 40 000 km²[4]. Środowisko życia stanowią lasy oraz ich obrzeża z licznymi krzewami[6].
.jpg)
Morfologia
Długość ciała wynosi około 6,3 cm, z czego 1,2 cm przypada na dziób, zaś 1,5 cm na ogon. Skrzydło mierzy 2,9 cm. U samca wierzch ciała zielononiebieski, połyskliwy, na karku bardziej zielonawy, zaś na pokrywach nadogonowych bardziej niebieskawy. Głowa i gardło połyskujące, szkarłatne. Spód ciała białawy, boki zielonkawe. Sterówki niebieskozielone, opalizujące. Dziób czarny. U samicy wierzch głowy bardziej matowy niż grzbiet ciała, ma ciemną plamkę pod okiem, spód ciała szarawobiały[3]. Masa ciała wynosi 1,6–1,9 grama[7].
Lęgi
Okres lęgowy trwa od marca do czerwca. Gniazdo z cienkich patyczków spojone jest pajęczyną i porostami, buduje je samica. W lęgu 2 jaja, o długości nieprzekraczającej 6 mm. Inkubacja trwa około 22 dni. Wysiaduje jedynie samica. Młodymi opiekuje się również ona; opuszczają gniazdo po 18 dniach od wyklucia[7] (inne źródło podaje 18–38 dni[5]). Samice przystępują do lęgów już w wieku jednego roku[5].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje koliberka hawańskiego za gatunek bliski zagrożenia (NT – near threatened). Liczebność populacji szacuje się na 22 000 – 66 000 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy. Dawniej był to ptak pospolity i szeroko rozpowszechniony, obecnie – rzadki i występujący lokalnie. Głównym zagrożeniem dla gatunku jest niszczenie i przekształcanie jego siedlisk[4].
Przypisy
- ↑ Mellisuga helenae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 Bee Hummingbird (Mellisuga helenae). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
- 1 2 Osbert Salvin & Ernst Hartert: Catalogue of Birds in the British Museum. T. 16. Picariae. 1892, s. 405.
- 1 2 3 Mellisuga helenae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- 1 2 3 Glick, A.: Mellisuga helenae. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2002. [dostęp 2020-08-23]. (ang.).
- ↑ Bee Hummingbird Mellisuga helenae. BirdLife International. [dostęp 2013-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 grudnia 2013)].
- 1 2 Bee hummingbird (Mellisuga helenae). ARKive. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-07)].
- koliberek hawanski (Mellisuga helenae) (Lembeye, 1850). Avibase. [dostęp 2009-10-04]. (pol.).
- F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hummingbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-23]. (ang.).
- Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Mellisugini Gray,GR, 1848 (wersja: 2024-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-08].
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).