Kolumbiarek

Kolumbiarek
	Handleyomys
	Voss, Gómez-Laverde & Pacheco, 2002
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	bawełniaki
Plemię	Oryzomyini
Rodzaj	kolumbiarek
	Typ nomenklatoryczny
	Aepeomys fuscatus J.A. Allen, 1912
Gatunki
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	2 gatunki – zobacz opis w tekście

Kolumbiarek^[2] (Handleyomys) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące endemicznie w Kolumbii^[3]^[4]^[5].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 80–130 mm, długość ogona 75–110 mm, długość ucha 10–17 mm, długość tylnej stopy 21–26 mm; masa ciała 17–34 g^[4]^[6].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 2002 roku międzynarodowy zespół teriologów (Amerykanin Robert S. Voss, Kolumbijka Marcela Gómez-Laverde i Peruwianin Víctor Pacheco) w artykule zatytułowanym Nowy rodzaj dla Aepeomys fuscatus Allen, 1912 i Oryzomys intectus Thomas, 1921: zagadkowe myszowe z lasów mglistych Andów opublikowanym w czasopiśmie „American Museum novitates”^[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) kolumbiarek białostopy (H. intectus).

Etymologia

Handleyomys: Charles O. Handley, Jr. (1924–2000), zoolog i podróżnik, który przeprowadził różne wyprawy dla rządu Stanów Zjednoczonych; gr. μυς mus, μυoς muos ‘mysz’^[1].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[7]^[6]^[3]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[2]	Podgatunki^[4]^[3]^[6]	Rozmieszczenie geograficzne^[4]^[3]^[6]	Podstawowe wymiary^[4]^[6]^[a]	Status IUCN^[8]
	Handleyomys fuscatus	J.A. Allen, 1912	kolumbiarek ciemnostopy	gatunek monotypowy	zachodnie Andy; zakres wysokości: 1800–2530 m n.p.m.	DC: 8–13 cm DO: 7,5–11 cm MC: 19–34 g	LC
	Handleyomys intectus	(O. Thomas, 1921)	kolumbiarek białostopy	gatunek monotypowy	środkowe Andy; zakres wysokości: 1700–2800 m n.p.m.	DC: 8,5–11,4 cm DO: 7,5–10,6 cm MC: 17–33 g	LC

Kategorie IUCN: VU – gatunek narażony.

Uwagi

↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

1 2 3 R.S. Voss, M. Gómez-Laverde & V.R. Pacheco. A new genus for Aepeomys fuscatus Allen, 1912, and Oryzomys intectus Thomas, 1921: enigmatic murid rodents from Andean cloud forests. „American Museum novitates”. 3373, s. 5, 2002. (ang.).
1 2 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 248. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
1 2 3 4 5 U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 426–427. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Handleyomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-30].
1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 253. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ C.J. Burgin, J.S. Zijlstra, M.A. Becker, H. Handika, J.M. Alston, J. Widness, S. Liphardt, D.G. Huckaby & N.S. Upham: The ASM Mammal Diversity Database. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 2.1) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-04-13]. (ang.).
↑ Taxonomy: Handleyomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-14]. (ang.).

[8] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[Voss&inni-1] 1 2 3 R.S. Voss, M. Gómez-Laverde & V.R. Pacheco. A new genus for Aepeomys fuscatus Allen, 1912, and Oryzomys intectus Thomas, 1921: enigmatic murid rodents from Andean cloud forests. „American Museum novitates”. 3373, s. 5, 2002. (ang.).

[Cichocki&inni-2] 1 2 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 248. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-3] 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Pardiñas&inni-4] 1 2 3 4 5 U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 426–427. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Handleyomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-30].

[amw-6] 1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 253. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[mdd-7] C.J. Burgin, J.S. Zijlstra, M.A. Becker, H. Handika, J.M. Alston, J. Widness, S. Liphardt, D.G. Huckaby & N.S. Upham: The ASM Mammal Diversity Database. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 2.1) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-04-13]. (ang.).

[9] Taxonomy: Handleyomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-14]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[a]

[8]