Koniczyna kasztanowata
![]() | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
koniczyna kasztanowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Trifolium spadiceum L. Fl. Suec., ed. 2: 261 (1755)[3] | |
Koniczyna kasztanowata[4] (Trifolium spadiceum L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny bobowatych. Występuje w Europie z wyjątkiem jej południowych, zachodnich i północnych krańców oraz w zachodniej Azji po Iran, Kazachstan i zachodnią Syberię. Introdukowany został także w pozostałej części azjatyckiej Rosji, włącznie z Rosyjskim Dalekim Wschodem[3]. W Polsce rośnie na obszarach górskich na południu, poza tym na pojedynczych stanowiskach na wschodzie, głównie w Puszczy Rominckiej i Białowieskiej[5].
Morfologia
- Pokrój
- Roślina zielna o wzniesionej i słabo rozgałęzionej łodydze osiągającej 10–40 cm wysokości. W dole jest zwykle naga, w górze jest silniej, przylegająco owłosiona. Brak rozet liściowych u nasady pędu[6].
- Liście
- Trójlistkowe, wsparte lancetowatymi, zaostrzonymi przylistkami. Liście dolne z długimi ogonkami, górne z krótkimi. Listki nagie, siedzące osiągają do 2 cm długości, są eliptyczne lub odwrotnie jajowate, w przypadku liści dolnych listki są szersze i krótsze. Listki mają 15–25 par nerwów bocznych[6].
- Kwiaty
- Kwiaty motylkowe zebrane w gęste główki wyrastające na szczycie łodygi pojedynczo lub po dwie. Główki mają średnicę od 1 do 1,4 cm. Początkowo są jajowate, przekwitając wydłużają się walcowato osiągając do 2 cm długości. Poszczególne kwiatki mają długość 4–5 mm podczas kwitnienia, 5–6 mm podczas owocowania. Kielich jest dzwonkowaty, ma poniżej 1 mm długości, jest nagi, z wyjątkiem orzęsionych ząbków (ząbki dolne są dłuższe od rurki, górne krótsze). Korona jest w czasie kwitnienia są żółta, po przekwitnięciu kasztanowobrunatna. Podłużnie zmarszczony żagielek korony od nasady jest sklepiony. Skrzydełka i łódeczka są od niego krótsze[6].
- Gatunek podobny
- Koniczyna brunatna T. badium jest byliną z płonnymi rozetami liści u nasady pędu. Poszczególne listki osiągają do 3 cm długości i mają od 20 do 30 par nerwów bocznych. Kwiatostany po przekwitnieniu są co najwyżej jajowate (nie wydłużają się walcowato). Strąki są tylko ok. 2-krotnie dłuższe od szyjki słupka[6].
Biologia i ekologia
Roślina jednoroczna. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Rośnie na mokrych, torfiastych łąkach, na polanach leśnych i w widnych lasach. W polskich górach sięga po regiel górny (w Tatrach do 1400 m n.p.m.)[6].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-01-31] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-01-31] (ang.).
- 1 2 Trifolium spadiceum L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-31].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 194-195, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 562, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
- 1 2 3 4 5 6 Władysław Szafer, Bogumił Pawłowski (red.), Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych, t. VIII, Warszawa: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959, s. 58.
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 40074
- EoL: 704135
- EUNIS: 170366
- FloraWeb: 6073
- GBIF: 5358902
- iNaturalist: 464397
- IPNI: 258113-2
- ITIS: 819991
- NCBI: 361984
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-9064
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:523712-1
- Tela Botanica: 69404
- USDA PLANTS: TRSP10
- IRMNG: 10178621
- CoL: 58Q6W
