Konstanty Lisowski

Konstanty Lisowski

pułkownik audytor
Data i miejsce urodzenia	22 lutego 1887 Żytomierz
Data i miejsce śmierci	9–11 kwietnia 1940 Katyń
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	Najwyższy Sąd Wojskowy
Stanowiska	sędzia NSW
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Konstanty Lisowski (ur. 22 lutego 1887 w Żytomierzu, zm. 9–11 kwietnia 1940 w Katyniu) – pułkownik audytor Wojska Polskiego.

Urodził się 22 lutego 1887 w Żytomierzu, w rodzinie Ignacego i Marii^[1][2]. Ukończył osiem klas w V Gimnazjum Klasycznym w Kijowie i w 1905 zdał egzamin maturalny^[2]. W 1909 uzyskał dyplom na Wydziale Prawnym Imperatorskiego Uniwersytetu Kijowskiego św. Włodzimierza^[2]. Został sędzią w Żytomierzu^[2].

19 sierpnia 1920 jako szeregowiec ochotnik został wcielony do Oddziału Zamkowego Ministerstwa Spraw Wojskowych z odkomenderowaniem do Oddziału V Sztabu Generalnego i równoczesnym odkomenderowaniem na kurs w Szkole Podchorążych^[2]. 9 listopada 1920, po ukończeniu kursu został mianowany porucznikiem. Od 10 listopada 1920 do 5 listopada 1921 pełnił służbę w Prokuraturze przy Najwyższym Sądzie Wojskowym na stanowisku asystenta, a później podprokuratora^[2][3]. 26 marca 1921 został zatwierdzony z dniem 1 lutego 1921 w korpusie sędziowskim, w stopniu majora Korpusu Sądowego^[4]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 43. lokatą w korpusie oficerów sądowych^[5]. 2 lipca tego roku został mianowany podprokuratorem przy wojskowych sądach okręgowych^[6]. W latach 1923–1926 pełnił służbę w Prokuraturze przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr VII w Poznaniu na stanowisku podprokuratora^[7][8][9]. W lutym 1923 był oskarżycielem w procesie o zabójstwo porucznika Zdzisława Bilażewskiego. Od 1928 pełnił obowiązki prokuratora Prokuratury przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr IX w Brześciu^[10][11]. 2 grudnia 1930 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 3. lokatą w korpusie oficerów sądowych^[12]. 26 lutego 1931 Prezydent RP zwolnił go ze stanowiska prokuratora przy wojskowych sądach okręgowych i mianował sędzią orzekającym w wojskowych sądach okręgowych, a minister spraw wojskowych przeniósł z Prokuratury przy WSO Nr IX do Wojskowego Sądu Okręgowego Nr IX na stanowisko szefa sądu^[13][14]. Na stopień pułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 i 1. lokatą w korpusie oficerów sądowych^[15][16]. 27 maja 1936 został zwolniony ze stanowiska szefa sądu^[17] i przeniesiony do Najwyższego Sądu Wojskowego na stanowisko sędziego^[2][18][19]. Z dniem 31 maja 1939 został przeniesiony w stan spoczynku^[2].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Kozielsku. Między 9 a 11 kwietnia 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany^[18]. Jego nazwisko figuruje na liście wywózkowej nr 014 z 4 kwietnia 1940^[1]. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

Jego nazwisko nie znalazło się wśród oficerów mianowanych pośmiertnie 5 października 2007 na stopień generała brygady.

Konstanty Lisowski był żonaty z Zofią, z którą miał dwóch synów: Władysława (ur. 30 maja 1911) i Ignacego (ur. 25 sierpnia 1916)^[2].

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1935 „za zasługi w służbie wojskowej”^[20]
• Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928^[21][22]

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
• zbrodnia katyńska

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Organa wymiaru sprawiedliwości w W. P.. „Wojskowy Przegląd Prawniczy”. Nr 8–10, 1928. 
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
• Stanisław Szurlej: Pismo l.dz. 42/tjn./39/Sąd. szefa Sądownictwa Wojskowego MSWojsk. do szefa Biura Rejestracyjnego MSWojsk. w sprawie obsady personalnej wszystkich szczebli kierownictwa od początku roku 1935 do września 1939 r. z wyjątkiem sądów polowych, których obsada była dokonywana przez Biuro Personalne MSWojsk.. [w:] B.I. 12j [on-line]. IPMS, 1939-12-13. [dostęp 2018-09-08].