Krogulec obrożny
| Tachyspiza cirrocephala | |||
| (Vieillot, 1817) | |||
![]() | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
krogulec obrożny | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
![]() | |||
Krogulec obrożny[3] (Tachyspiza cirrocephala) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkujący Australię (z Tasmanią), Nową Gwineę i sąsiednie wyspy. Nie jest zagrożony wyginięciem.
- Morfologia
Jego grzbiet jest ciemnoszary, czasem z brązowymi smugami, klatka piersiowa i brzuch białe w rude pasy, woskówka kremowo-żółta, oczy i nogi żółte. Młode mają brązowy grzbiet i biały brzuch. Klatka piersiowa jest u nich biała w brązowe pasy, woskówka kremowa lub zielono-żółta, oczy brązowe lub bladożółte, nogi bladożółte. Osobniki tego gatunku osiągają długość 29–38 cm, a rozpiętość ich skrzydeł wynosi 55–78 cm. Samce ważą ok. 126 g, samice – ok. 218 g.
- Podgatunki
Tradycyjnie wyróżnia się trzy podgatunki T. cirrocephala[1]:
- T. cirrocephala cirrocephala (Vieillot, 1817), występujący w Australii i na Tasmanii,
- T. cirrocephala papuanus (Rothschild & Hartert, 1913), występujący na Nowej Gwinei i sąsiednich wyspach, w tym na Wyspach Aru,
- T. cirrocephala rosellianus Mayr, 1940, występujący na wyspie Rossel na Luizjadach. Takson o niepewnej pozycji systematycznej, znany tylko z dwóch okazów młodocianych pozyskanych w 1898 i 1915 roku przez Alberta S. Meeka, który oznaczył je jako samce[4]; prawdopodobnie jest to podgatunek krogulca brunatnego (A. fasciatus)[4] i tak też wstępnie klasyfikuje go Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC)[5].
- Ekologia i zachowanie
Krogulce obrożne żyją na sawannach, w otwartych lasach wtórnych. Pojawiają się także w parkach i ogrodach na przedmieściach miast. Żywią się głównie mniejszymi ptakami, jaszczurkami i owadami, rzadziej niewielkimi ssakami. Poluje z ukrycia bądź podczas lotu. Ich gniazda umieszczone są na wysokości 4–39 m nad ziemią. Samica składa 3–4 białe jaja, czasem oznaczone brązowymi plamkami. Inkubacja trwa 35 dni.
- Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krogulca obrożnego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[2].
Przypisy
- 1 2 Collared Sparrowhawk (Accipiter cirrocephalus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-21)]. (ang.).
- 1 2 Tachyspiza cirrocephala, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-21].
- 1 2 R. Schodde. The identity of Accipiter cirrocephalus rosselianus Mayr, 1940. „Zootaxa”. 3994 (4), s. 597–599, 2015. DOI: 10.11646/zootaxa.3994.4.9. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-21]. (ang.).
Bibliografia
- Accipiter cirrocephalus w bazie The Peregrine Fund. [dostęp 2014-08-01]. (ang.).
- Stephen Debus: Birds of Prey of Australia: A Field Guide. Csiro Publishing, 2012. ISBN 978-0-643-10438-9.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

