Kruchaweczka kołpaczkowata
![]() | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kruchaweczka kołpaczkowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Psathyrella panaeoloides (Maire) Arnolds Biblthca Mycol. 90: 433 (1982) | |


Kruchaweczka kołpaczkowata (Psathyrella panaeoloides (Maire) Arnolds – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrella, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowali w 1937 r. René Charles Joseph Ernest Maire nadając mu nazwę Psathyra panaeoloides[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał Eef Arnolds w 1982 r.[1]
- Drosophila panaeoloides (Maire) Kühner & Romagn. 1953
- Psathyra panaeoloides Maire 1937
- Psathyrella panaeoloides (Maire) Svrček 1961
- Psathyrella panaeoloides (Maire) M.M. Moser 1967
Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
Średnica kapelusza do 3 cm, barwa u młodych owocników ciemnoczerwono-brązowa z ciemnobrązowym środkiem, ku brzegowi jaśniejąca do bladobrązowej. Trzon o wysokości 25–45 mm i grubości 2–4 mm, cylindryczny, biały do bladobrązowego, podłużnie włóknisty. Zasnówka biała, zarówno na powierzchni kapelusza jak i trzonu włóknisto-kłaczkowata. Podstawa trzonu biała[4].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 4-zarodnikowe, maczugowate. Zarodniki gładkie, ciemnobrązowe, nieprzezroczyste, różnokształtne, w widoku z przodu często trójkątne, z profilu asymetryczne lub lekko migdałowate. Cheilocystydy szkliste, cienkościenne, gęsto upakowane, cylindryczne, zazwyczaj z krótkim i szeroko rozwartym wierzchołkiem, pokryte licznymi łuskami. Pleurocystydy liczne, podobne do cheilocystyd, szkliste, cienkościenne, z krótkim, szerokim i tępym wierzchołkiem. Kaulocystydy bardzo liczne, najczęściej w grubych pęczkach, polimorficzne, czasami z zębami wierzchołkowymi. Sprzążki obecne[4].
Występowanie
Znane jest występowanie Psathyrella panaeloides w licznych krajach Europy i w Rosji[5]. Władysław Wojewoda w swoim zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje tylko 2 jego stanowiska (Puszcza Niepołomicka 1999 i TPN 1975) z uwagą, że jego rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia w Polsce nie są znane[3]. Więcej i bardziej aktualnych stanowisk tego gatunku znajduje się w internetowym atlasie grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].
Saprotrof. Występuje w lasach i na polanach, na gliniastych glebach pól uprawnych, na oborniku[3].
Przypisy
- 1 2 3 4 Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-06] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-12-06] (ang.).
- 1 2 3 Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- 1 2 Psathyrella panaeoloides. Illustra;ons of severalcollec;ons – Daniel Deschuyteneer [online] [dostęp 2020-12-06] (ang.).
- ↑ Psathyrella panaeoloides (Maire) Arnolds [online] [dostęp 2020-12-06] (ang.).
- ↑ Aktualne stanowiska Psathyrella panaeoloides w Polsce [online] [dostęp 2020-12-06] (ang.).
