Kurhan w Swiraczi

Kurhan w Swiraczi
Голяма могила
Ilustracja
Widok na kurhan (2011)
Państwo

 Bułgaria

Miejscowość

Swiraczi

Typ budynku

kurhan

Wysokość całkowita

15 m[1]

Położenie na mapie obwodu Chaskowo
Mapa konturowa obwodu Chaskowo, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kurhan w Swiraczi”
Położenie na mapie Bułgarii
Mapa konturowa Bułgarii, na dole znajduje się punkt z opisem „Kurhan w Swiraczi”
Ziemia41°28′52,4″N 26°07′11,8″E/41,481222 26,119944

Kurhan w Swiraczi (bułg. Голяма могила, trb. Goljama mogiła; dosł. „Wielki Kurhan”) – antyczny kurhan usypany na kamiennej podstawie, położony we współczesnej miejscowości Swiraczi w Bułgarii, blisko granicy z Grecją. Okres użytkowania kurhanu i zawartych w nim konstrukcji datowany jest na epokę rzymską, a dokładniej na wczesny okres panowania cesarza Trajana (97–117).

Podobnie jak kurhan w Mikri Doxipara-Zoni[2], kurhan w Swiraczi był używany jako rodzinna nekropolia właścicieli Wilii Armira[3].

Kurhan ma wysokość około 15[4] metrów (oryginalnie mierzył 18-20 metrów[5]) oraz średnicę 60 metrów[5]. Położony jest przy dawnej rzymskiej drodze, na wysokim wzniesieniu[6].

Konstrukcja umieszczona jest na skomplikowanym stylobacie (podstawie), wykonanym z łamanego kamienia i zaprawy. Na zewnątrz kurhanu umieszczono kamienną okładzinę, która dosięgała 1/3 wysokości kopca. Cała konstrukcja została wykonana według wcześniej przygotowanego planu architektonicznego. Taki zamysł planistyczny jest przykładem kontynuacji trackiej tradycji wznoszenia tego typu budowli[5]. Bloki okładziny mają długość do 3,80 m, a ich zewnętrzne krawędzie są łukowato wycięte. Ułożone były schodkowo w dziesięciu rzędach. Połączenia między nimi wykonano za pomocą masywnych żelaznych klamr spojonych ołowiem.

Na szczyt kurhanu prowadzą schody; tam zaś oryginalnie znajdowała się rzeźba figuralna lub stela[7].

Mozaika portretowa w Willi Armira z przedstawieniem właściciela i jego dzieci (męża i dzieci kobiety pochowanej w kurhanie?)

W kurhanie pochowana była kobieta, tracka arystokratka, w wieku 20–25 lat; jej ciało spalono w tym samym miejscu. Kobieta ta była córką lub wnuczką założyciela willi Armira. G. Kabakczijewa, na podstawie datowania mozaik z willi i datowania kurhanu, wskazuje, że kobieta mogła być żoną właściciela willi i matką dzieci przedstawionych na mozaice portretowej[8].

W grobowcu pochowano także dwa wozy, cztery konie i psa. Pochówki tego typu spotykane są w kulturze trackiej już od czasów epoki żelaza[9].

Badania archeologiczne kurhanu prowadzone są od 2001 roku przez specjalistów z Muzeum Archeologicznego w Sofii[3]. Ruchome znaleziska z kurhanu (np. monety) przechowane są w muzeum historycznym w Iwajłowgradzie[10].

Przypisy

  1. Култура. Община Ивайловград. [dostęp 2025-01-15]. (bułg.).
  2. Kabakczijewa 2010 ↓, s. 290.
  3. 1 2 Kabakczijewa 2010 ↓, s. 279.
  4. Култура. Община Ивайловград. [dostęp 2025-01-15]. (bułg.).
  5. 1 2 3 Kabakczijewa 2010 ↓, s. 282.
  6. Kabakczijewa 2010 ↓, s. 280.
  7. Kabakczijewa 2010 ↓, s. 284.
  8. Kabakczijewa 2010 ↓, s. 291.
  9. Kabakczijewa 2010 ↓, s. 286.
  10. Общински музей Ивайловград, 22.12.2012, Туристически информационен център Ивайловград. [dostęp 2013-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-06)].

Bibliografia