Kwas izowalerianowy

Kwas izowalerianowy
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	kwas 3-metylobutanowy
	Inne nazwy i oznaczenia
	kwas izopentanowy, kwas i-walerianowy, kwas i-pentanowy
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C5H10O2
Inne wzory	C4H9COOH
Masa molowa	102,13 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	503-74-2
PubChem	10430
DrugBank	DB03750
SMILES
	CC(C)CC(=O)O
InChI
	InChI=1S/C5H10O2/c1-4(2)3-5(6)7/h4H,3H2,1-2H3,(H,6,7)
	InChIKey
	GWYFCOCPABKNJV-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Gęstość
	0,931 g/cm³ (20 °C); ciecz
	Rozpuszczalność w wodzie
	42 g/kg
	w innych rozpuszczalnikach
	mieszalny z etanolem, eterem dietylowym i chloroformem
Temperatura topnienia	−29,3 °C
Temperatura wrzenia	176,5 °C
Punkt krytyczny	356 °C; 3,40 MPa
Kwasowość (pKa)	4,77
Współczynnik załamania	1,4033 (589 nm, 20 C)
Prężność pary	0,067 kPa (30 °C)
Budowa
Moment dipolowy	0,63 D
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2015-08-18]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Niebezpieczeństwo
Zwroty H	H314
Zwroty P	P280, P305+P351+P338, P310
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	2 3 0
Temperatura zapłonu	74 °C
Temperatura samozapłonu	416 °C
Numer RTECS	NY1400000
Dawka śmiertelna	LD50 2 ml/kg (szczur, doustnie)
	Podobne związki
Podobne związki	kwas walerianowy, kwas masłowy, kwas heksanowy
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Kwas izowalerianowy, C
4H
9COOH – organiczny związek chemiczny z grupy alifatycznych kwasów karboksylowych, o rozgałęzionym łańcuchu bocznym. Jest izomerem konstytucyjnym kwasu walerianowego.

Występowanie

Kwas izowalerianowy jest głównym kwasem z grupy kwasów walerianowych występujący w kozłku lekarskim i można go w dużych ilościach wyizolować z jego korzeni. Dodatkowo występuje w postaci estrów wielu związków naturalnych. Spotykany jest w korze kaliny śliwolistnej, kwiatach tytoniu oraz bananowcu^[11]. Kwas izowalerianowy jest metabolitem izoleucyny.

Zastosowanie

Kwas izowalerianowy jest związkiem o działaniu sedatywnym i nasennym. Jako lek występuje w formie estrów, na przykład jako ester mentylowy, lub jako składnik preparatów z kozłka lekarskiego.

Uwagi

↑ Wartość wyznaczona w fazie ciekłej, z możliwym dużym błędem wskutek asocjacji.

Przypisy

1 2 3 4 5 Lide 2009 ↓, s. 3-342.
↑ Lide 2009 ↓, s. 8-108.
1 2 Lide 2009 ↓, s. 6-63.
↑ Lide 2009 ↓, s. 8-44.
↑ Lide 2009 ↓, s. 15-19.
↑ Lide 2009 ↓, s. 9-56.
↑ Kwas izowalerianowy (nr 129542) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2015-08-18]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Kwas izowalerianowy (nr 129542) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2015-08-18]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Lide 2009 ↓, s. 16-18.
↑ Isovaleric acid, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2015-08-18] (ang.).
↑ Plants Containing Isovaleric Acid. [dostęp 2009-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)]. (ang.).

Bibliografia

David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[MD-7] Wartość wyznaczona w fazie ciekłej, z możliwym dużym błędem wskutek asocjacji.

[CITEREFLide2009'''3'''-342-1] 1 2 3 4 5 Lide 2009 ↓, s. 3-342.

[CITEREFLide2009'''8'''-108-2] Lide 2009 ↓, s. 8-108.

[CITEREFLide2009'''6'''-63-3] 1 2 Lide 2009 ↓, s. 6-63.

[CITEREFLide2009'''8'''-44-4] Lide 2009 ↓, s. 8-44.

[CITEREFLide2009'''15'''-19-5] Lide 2009 ↓, s. 15-19.

[CITEREFLide2009'''9'''-56-6] Lide 2009 ↓, s. 9-56.

[SA-US-8] Kwas izowalerianowy (nr 129542) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2015-08-18]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[SA-9] Kwas izowalerianowy (nr 129542) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2015-08-18]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[CITEREFLide2009'''16'''-18-10] Lide 2009 ↓, s. 16-18.

[CID-11] Isovaleric acid, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2015-08-18] (ang.).

[ARS-12] Plants Containing Isovaleric Acid. [dostęp 2009-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]