Lakówka prążkowana
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
lakówka prążkowana |
| Nazwa systematyczna | |
| Laccaria pumila Fayod Annali R. Accad. Agric. Torino 35: 91 (1893) [1892] | |
Lakówka prążkowana (Laccaria pumila Fayod) – gatunek grzybów z rodziny piestróweczkowatych (Hydnangiaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Laccaria, Hydnangiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Clitocybe pumila (Fayod) Sacc. & D. Sacc. 1905)
- Laccaria altaica Singer 1967
- Laccaria laccata var. pumila (Fayod) J. Favre 1955
- Laccaria pumila f. filuloides Bon 1990
- Laccaria pumila Fayod 1893 f. pumila
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
Średnica 3–30 mm, za młodu wypukły, później płaskowypukły, w końcu nieco lejkowaty. Brzeg silnie prążkowany do połowy promienia kapelusza. Powierzchnia gładka lub drobno łuskowata, pomarańczowobrązowa[4].
Zbiegające, rzadkie, różowawe[4].
Wysokość 4–60 mm, grubość około 5 mm, cylindryczny. Powierzchnia tej samej barwy co kapelusz, podłużnie prążkowana, podstawa z białą grzybnią[4].
W kapeluszu cienki, pomarańczowobrązowy, bez wyraźnego zapachu i smaku[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników biały. Zarodniki elipsoidalne do prawie kulistych, o rozmiarach 11–17 × 10–15 µm, pokryte kolcami o wysokości 0,5–1,5 µm, nieamyloidalne. Podstawki 2–zarodnikowe. Brak cheilocystyd. Strzępki skórki kapelusza o szerokości 5–10 μm zakończone maczugowatymi elementami[4].
Występowanie i siedlisko
Lakówka prążkowana występuje w Ameryce Północnej i Europie (w tym na Islandii)[5]. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. na terenie Polski podano jedno tylko stanowisko i to dawno (Kwidzyn, 1933, Neuhoff). Według W. Wojewody podana w 1997 r. przez Falińskiego lakówka ceglasta (Laccaria fraterna) w Białowieskim Parku Narodowym mogła być lakówką prążkowaną. W Polsce częstość występowania i stopień zagrożenia lakówki prążkowanej nie są znane[3].
Tworzy mikoryzę z wierzbami, brzozami i drzewami iglastymi. Pojawia się pojedynczo lub w niewielkich grupkach w ekosystemach arktycznych, borealnych i górskich, często wśród mchów[4].
Gatunki podobne
Charakterystyczną cechą lakówki prążkowanej są niewielkie rozmiary i 2-zarodnikowe podstawki. Wśród wszystkich lakówek jeszcze tylko lakówka ceglasta (Laccaria fraterna) ma takie podstawki (wszystkie pozostałe gatunki mają podstawki 4-zarodnikowe), a przy tym również jest niewielka. Jednak związana jest z drzewami egzotycznymi (głównie eukaliptusem)[6] i w Polsce prawdopodobnie nie występuje[3]. Podobnie drobną lakówkę nadmorską (Laccaria maritima) można odróżnić m.in. po 4-zarodnikowych podstawkach[6].
Przypisy
- 1 2 Index Fungorum. [dostęp 2019-01-22]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2019-01-23]. (ang.).
- 1 2 3 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 4 5 6 Mushroom Expert. Laccaria pumila. [dostęp 2019-01-24].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2019-01-24].
- 1 2 G.M. Mueller. Systematics of Laccaria (Agaricales) in the Continental United States and Canada, with Discussions on Extralimital Taxa and Descriptions of Extant Taxa. Field Museum of Natural History: Chicago, IL. 1992