Leśniczka czarnogłowa

Leśniczka czarnogłowa
	Hylophylax naevioides
	(Lafresnaye, 1847)
	; Samiec
	; Samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	tyrankowce
Rodzina	chronkowate
Podrodzina	chronki
Plemię	Pyriglenini
Rodzaj	Hylophylax
Gatunek	leśniczka czarnogłowa
Synonimy
	Conopophaga naevioïdes Lafresnaye, 1847;
	Conopophaga naevioïdes Lafresnaye, 1847;
Podgatunki
	H. n. capnitis (Bangs, 1906); H. n. naevioides (Lafresnaye, 1847);
	H. n. capnitis (Bangs, 1906); H. n. naevioides (Lafresnaye, 1847);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania

Leśniczka czarnogłowa^[4] (Hylophylax naevioides) – gatunek małego ptaka z rodziny chronkowatych (Thamnophilidae). Zasiedla Amerykę Centralną oraz północno-zachodnią część Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony.

Podgatunki i zasięg występowania

Wyróżnia się dwa podgatunki H. naevioides^[2]^[5]:

H. n. capnitis (Bangs, 1906) – wschodni Honduras do zachodniej Panamy
H. n. naevioides (Lafresnaye, 1847) – wschodnia Panama do zachodniego Ekwadoru. Proponowany podgatunek subsimilis, który rzekomo miałby obejmować populacje z nizin zachodniej Kolumbii, uznany za jego synonim.

Morfologia

Długość ciała wynosi 11–12 cm, masa ciała 15–18 g. Samiec cechuje się ciemnoszarą głową, kasztanowatym grzbietem i pręgami na skrzydłach oraz białym, ciemno plamkowanym spodem ciała. Samica ma brązową głowę i jaśniejsze plamy.

Ekologia i zachowanie

Środowiskiem życia tego gatunku są wilgotne lasy równikowe i wysokie lasy wtórne, rosnące na nizinach i pogórzu.

Ptaki te parami albo w grupach rodzinnych podążają za mrówkami wojownicami. Łowią wtedy wypłoszone przez mrówki owady i inne bezkręgowce. Muszą ustępować większym ptakom.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje leśniczkę czarnogłową za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2022 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność populacji na 500 000 – 4 999 999 dorosłych osobników. Ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na utratę siedlisk^[3].

Przypisy

↑ Hylophylax naevioides, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
1 2 Spotted Antbird (Hylophylax naevioides). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-22)]. (ang.).
1 2 BirdLife International, Hylophylax naevioides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2024, wersja 2025-1 [dostęp 2025-05-02] (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pyriglenini Moyle, Chesser, Brumfield, Tello, Marchese & Cracraft, 2009 (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-11].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Antbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-11]. (ang.).

Bibliografia

David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 352. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i materiały audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Hylophylax naevioides, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] 1 2 Spotted Antbird (Hylophylax naevioides). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-22)]. (ang.).

[iucn-3] 1 2 BirdLife International, Hylophylax naevioides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2024, wersja 2025-1 [dostęp 2025-05-02] (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pyriglenini Moyle, Chesser, Brumfield, Tello, Marchese & Cracraft, 2009 (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-11].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Antbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-11]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]