Lejb Malach

Lejb Malach

Data i miejsce urodzenia	27 listopada 1894 Zwoleń
Data i miejsce śmierci	18 czerwca 1936 Paryż
Narodowość	żydowska
Język	jidysz
Dziedzina sztuki	literatura, poezja

Lejb Malach (Małach, Majłech), właśc. Lejb Zalcman (ur. 27 listopada 1894 w Zwoleniu, zm. 18 czerwca 1936 w Paryżu) – żydowski pisarz, dramaturg i poeta piszący w języku jidysz.

W dzieciństwie został osierocony przez matkę, a następnie porzucony przez ojca^[1]. Wychowywał go dziadek, sędzia sądu rabinicznego Chaim Tenenbojm. Ukończył cheder, następnie uczył się w bet midraszu. W wieku 10 lat podjął pracę jako pomocnik nauczyciela w Zwoleniu, a następnie w Radomiu^[2].

Od 1907 roku mieszkał w Warszawie, pracował w różnych zawodach^[1], m.in. w fabryce luster oraz jako piekarz lub malarz^[2]. Zaangażował się w działalność syjonistów socjalistycznych, był autorem przysięgi ich organizacji młodzieżowej^[2].

Literacko debiutował dzięki wsparciu Hirsza Dawida Nomberga, zaczynał od pisania wierszy i pieśni, które od 1915 roku publikował w prasie żydowskiej. W 1919 roku ukazał się jego poemat In Pojłn, później tworzył prozę i dramaty^[1]. Na zamówienie Teatru Młodych napisał sztukę Missisipi^[3]. Był również autorem dramatów takich jak: Opfal (Odpadki, 1922), Ibergus (Przelew, 1926), a w 1930 roku wydał powieść Don Domingos krajcweg (Droga Krzyżowa Don Dominga)^[4].

Od 1921 roku mieszkał w Radomiu, gdzie pracował jako redaktor czasopisma „Radomer Wochenblat”^[2]. W 1922 roku wyjechał do Argentyny^[1] i zamieszkał w Buenos Aires, gdzie podjął pracę w dzienniku „Di prese”, a następnie także „Far groys un kleyn” oraz „Der emigrant”^[2]. W 1929 roku powrócił do Polski^[2].

Podróżował po świecie, publikując reportaże w prasie jidyszowej, m.in. we Francji, Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Polsce, np. w „Literarisze Bleter”^[2]. W sezonie 1931/1932 pełnił funkcję asystenta reżysera w Girard Theatre w Filadelfii^[5].

Zmarł w Paryżu, niedługo po przebytej operacji^[6]. Został pochowany na cmentarzu w Bagneux^[2].