Leptodon

	Leptodon
	Sundevall, 1836
	; Leptodon szarogłowy (L. cayanensis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	szponiaste
Rodzina	jastrzębiowate
Podrodzina	orłosępy
Plemię	Pernini
Rodzaj	Leptodon
	Typ nomenklatoryczny
	Falco cayennensis J.F. Gmelin, 1788 (= Falco cayanensis Latham, 1790)
Synonimy
	Cymindis Dumont, 1816; Cymindes Fleming, 1822; Cymindus Haldeman, 1842; Odontriorchis Kaup, 1844; Odonthriorchis Bonaparte, 1854; Micraetus Bertoni, 1901;
	Cymindis Dumont, 1816; Cymindes Fleming, 1822; Cymindus Haldeman, 1842; Odontriorchis Kaup, 1844; Odonthriorchis Bonaparte, 1854; Micraetus Bertoni, 1901;
Gatunki
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	2 gatunki – zobacz opis w tekście

Leptodon – rodzaj ptaków z podrodziny orłosępów (Gypaetinae) w obrębie rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce^[8].

Morfologia

Długość ciała 43–54 cm, rozpiętość skrzydeł 90–110 cm; masa ciała samic 416–643 g, samców 415–580 g^[8].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1836 roku szwedzki zoolog Carl Jakob Sundevall w artykule zatytułowanym Systematyka ornitologiczna, opublikowanym w czasopiśmie „Kungliga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar”^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) leptodon szarogłowy (F. cayanensis).

Etymologia

Leptodon: gr. λεπτος leptos ‘drobny, smukły’; οδων odōn, οδοντος odontos ‘ząb’^[9].
Cymindis (Cymindes, Cymindus): gr. κυμινδις kumindis lub κυβινδις kubindis ‘niezidentyfikowany ptak’, prawdopodobnie mityczny, ale być może ptak w rodzaju sowy lub ptaka drapieżnego^[10]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Falco cayennensis J.F. Gmelin, 1788 (= Falco cayanensis Latham, 1790).
Odontriorchis (Odonthriorchis): gr. οδους odous, οδοντος odontos ‘ząb’; τριορχης triorkhēs ‘myszołów’, od τρεις treis, τρια tria ‘trzy’; ορχις orkhis ‘jądro’^[11]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Falco cayanensis Latham, 1790.
Micraetus: gr. μικρος mikros ‘mały’; αετος aetos ‘orzeł’^[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Micraetus holmbergianus Bertoni, 1901 (= Falco cayanensis Latham, 1790).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[13].

Leptodon cayanensis (Latham, 1790) – leptodon szarogłowy
Leptodon forbesi (Swann, 1922) – leptodon białogłowy

Uwagi

1 2 Niepoprawna późniejsza pisownia Cymindis Dumont, 1816.
↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Odontriorchis Kaup, 1844.

Przypisy

1 2 C.J. Sundevall. Ornithologiskt System. „Kungliga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar”. 1835, s. 114, 1835. (łac.).
↑ Ch. Dumont: Supplément. W: F. Cuvier: Dictionnaire des sciences naturelles. T. 1. Strasbourg & Paris: F. G. Levrault & Le Normant, 1806, s. 89. (fr.).
↑ J. Fleming: The philosophy of zoology, or, A general view of the structure, functions, and classification of animals. Cz. 2. Edinburgh: Hurst, Robinson & Co., 1822, s. 234. (ang.).
↑ S.S. Haldeman. Remarks on Changes of Nomenclature in Natural History. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 1, s. 191, 1842. (ang.).
↑ J.J. Kaup: Classification der Säugethiere und Vögel. Darmstadt: C.W. Leske, 1844, s. 124. (niem.).
↑ Ch.-L. Bonaparte. Tableau des Oiseaux de proie. „Revue et Magasin de Zoologie pure et Appliquée”. 2^e Série. 6, s. 534, 1854. (fr.).
↑ A. de W. Bertoni: Aves nuevas del Paraguay. Continuación á Azara. Asunción: H. Kraus, 1901, s. 156. (hiszp.).
1 2 D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Hawks, Eagles, and Kites (Accipitridae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Leptodon, DOI: 10.2173/bow.accipi1.01 [dostęp 2025-02-18] (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Leptodon [dostęp 2025-02-18] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Cymindis [dostęp 2025-02-18] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Odontriorchis [dostęp 2025-02-18] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Micraetus [dostęp 2025-02-18] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pernini Blyth, 1851 (wersja: 2024-04-07). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-18].

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[uwaga1-3] 1 2 Niepoprawna późniejsza pisownia Cymindis Dumont, 1816.

[7] Niepoprawna późniejsza pisownia Odontriorchis Kaup, 1844.

[Sundevall-1] 1 2 C.J. Sundevall. Ornithologiskt System. „Kungliga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar”. 1835, s. 114, 1835. (łac.).

[Dumont-2] Ch. Dumont: Supplément. W: F. Cuvier: Dictionnaire des sciences naturelles. T. 1. Strasbourg & Paris: F. G. Levrault & Le Normant, 1806, s. 89. (fr.).

[Fleming-4] J. Fleming: The philosophy of zoology, or, A general view of the structure, functions, and classification of animals. Cz. 2. Edinburgh: Hurst, Robinson & Co., 1822, s. 234. (ang.).

[Haldeman-5] S.S. Haldeman. Remarks on Changes of Nomenclature in Natural History. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 1, s. 191, 1842. (ang.).

[Kaup-6] J.J. Kaup: Classification der Säugethiere und Vögel. Darmstadt: C.W. Leske, 1844, s. 124. (niem.).

[Bonaparte-8] Ch.-L. Bonaparte. Tableau des Oiseaux de proie. „Revue et Magasin de Zoologie pure et Appliquée”. 2^e Série. 6, s. 534, 1854. (fr.).

[Bertoni-9] A. de W. Bertoni: Aves nuevas del Paraguay. Continuación á Azara. Asunción: H. Kraus, 1901, s. 156. (hiszp.).

[Winkler&inni-10] 1 2 D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Hawks, Eagles, and Kites (Accipitridae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Leptodon, DOI: 10.2173/bow.accipi1.01 [dostęp 2025-02-18] (ang.).

[11] The Key to Scientific Names ↓, Leptodon [dostęp 2025-02-18] .

[12] The Key to Scientific Names ↓, Cymindis [dostęp 2025-02-18] .

[13] The Key to Scientific Names ↓, Odontriorchis [dostęp 2025-02-18] .

[14] The Key to Scientific Names ↓, Micraetus [dostęp 2025-02-18] .

[Mielczarek&Kuziemko-15] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pernini Blyth, 1851 (wersja: 2024-04-07). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-18].

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[b]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]