Lidia Ligęza
 Lidia Ligęza, 2014 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
Lidia Ligęza (ur. 1 stycznia 1942 w Nowym Sączu) – polska esperantystka, filolożka, poetka, tłumaczka, autorka książek w języku esperanto.
Życiorys
Lidia Ligęza urodziła się 1 stycznia 1942 r. w Nowym Sączu, gdzie dorastała i uczyła się. Studiowała filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Pracę magisterską Podłoże folklorystyczne „Klechd Polskich” Bolesława Leśmiana napisaną pod naukową opieką profesora Kazimierza Wyki opublikowała w czasopiśmie naukowym „Pamiętnik Literacki”. Jest autorką kilku opublikowanych rozpraw naukowych o folklorze w polskiej literaturze m.in. o twórczości Tadeusza Nowaka[1]. Po ukończeniu studiów pracowała na wydziale filologicznym UJ jako asystent, a następnie od 1983 r. jako kustosz Muzeum Stanisława Wyspiańskiego (Filia Muzeum Narodowego w Krakowie), zajmując się literacką i malarską twórczością tego wybitnego polskiego modernisty[2][3].
Esperantystka
Jako studentka Uniwersytetu Jagiellońskiego uczęszczała na lektorat języka esperanto prowadzony przez Mieczysława Sygnarskiego. Od 1975 r. uczyła esperanta na kursach i na wczasach esperanckich, m.in. podczas organizowanych przez Polski Związek Esperantystów we Wrocławiu Międzynarodowych Wczasów „La Ora Pola Aŭtuno” (Złota Polska Jesień) w Międzygórzu. Od 1987 r. była lektorką języka esperanto na Uniwersytecie Jagiellońskim i Akademii Medycznej w Krakowie. Pracowała także jako lektorka podczas zimowych i letnich szkół dla studentów z Kielc, w Świętej Katarzynie i dla studentów z Wielkopolski, w Toruniu. Była przewodniczącą Wojewódzkiego Klubu Esperanto przy Krakowskim Domu Kultury „Pod Baranami”. Do roku 1983 była członkiem kolegium redakcyjnego czasopisma „Pola Esperantisto” (pl. Polski Esperantysta)[2][3].
W 1991 r. w Międzynarodowej Akademii Nauk w San Marino uzyskała tytuł magistra nauk humanistycznych, a następnie otrzymała tytuł docenta. Od 1996 r. jest przewodniczącą Krakowskiego Towarzystwa Esperanto i współredaktorką klubowego biuletynu „Apudvistula Bulteno”. Pracuje jako wykładowca literatury esperanckiej w Podyplomowym Esperantologicznym Studium przy Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, pod kierownictwem prof. Ilony Koutny. W latach 2008–2010 współpracowała z redaktorem Tomaszem Chmielikiem przy wydawaniu niezależnego kwartalnika „Spegulo”[2][3][4].
Twórczość
Lidia Ligęza jest autorką wierszy, głównie w języku esperanto[5]. W 1987 r. wydała tom poezji Aleo aŭtuna z posłowiem Tyburcjusza Tyblewskiego, który zawiera pierwsze wiersze poetki, opublikowane w magazynie „Pola Esperantisto”[2][3].
Jest tłumaczką na język esperanto, szczególnie zajmuje się współczesną polską poezją[5]. Przetłumaczyła około 650 wierszy polskich poetów współczesnych, m.in. Gałczyńskiego, Herberta, Poświatowskiej, Miłosza i Szymborskiej. W „Pola Esperantisto” ukazały się jej artykuły o twórczości polskich literatów. W prestiżowej serii Światowego Związku Esperantystów „Oriento – Okcidento” nr 50, w 2015 r. ukazał się obszerny tom wierszy Wisławy Szymborskiej Mi inventas la mondon (Obmyślam świat) zgłoszony do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius[6], którego znaczną część przetłumaczyła na język esperanto. Przetłumaczyła na esperanto także dwa dramaty Witkacego: W małym dworku i Szewcy[2][3].
Wybrane dzieła
Poezja
- Aleo aŭtuna, 1987
- Mia eno, 1996
- Limerikoj, 1999
- Epizodoj / Epizody, 2012 (ISBN 978-83-907561-1-0)
Tłumaczenia
- La Roma Triptiko, Karol Wojtyła, Kraków, Czeladź, 2006 (ISBN 83-920289-1-0)
- Lidia. Życie Lidii Zamenhof, Wendy Heller, 2009 (ISBN 978-83-87495-31-2)[7]
- Obmyślam świat, Wisława Szymborska, 2015 (ISBN 978-83-63470-09-8)[8]
Przypisy
- ↑ Lidia Ligęza. Muzeum Pana Tadeusza. [dostęp 2020-05-16].
- 1 2 3 4 5 Lidia Ligęza. Edukado.net. [dostęp 2020-05-16]. (esperanto).
- 1 2 3 4 5 Lidia Ligęza. Esperanto.net. [dostęp 2020-05-16]. (esperanto).
- ↑ Emilka Jurewicz: Środy Literackie w Białymstoku – Lidia Ligęza. Naszemiasto.pl. [dostęp 2020-05-16].
- 1 2 Jubileoj kaj memordatoj en junio 2017. La Ondo de Esperanto. [dostęp 2020-05-16]. (esperanto).
- ↑ Szymborska w esperanto – Nagroda Silesius [online], silesius.wroclaw.pl [dostęp 2025-04-17] [zarchiwizowane z adresu 2025-01-13].
- ↑ Lidia. Życie Lidii Zamenhof, Wendy Heller. HATTERIA.PL. [dostęp 2020-05-16].
- ↑ Janusz R. Kowalczyk: Przekłady polskiej literatury w 2015. Culture.pl. [dostęp 2020-05-16].