Lorandyt

Lorandyt

Lorandyt na aurypigmencie z Macedonii
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	TlAsS 2[1]
Twardość w skali Mohsa	2–2,5[2][1]
Przełam	nieokreślony
Łupliwość	doskonała wg {100}, wyraźna wg {001}[3][1]
Pokrój kryształu	pryzmatyczny, prążkowany, tabularny[3][2][1]
Układ krystalograficzny	jednoskośny[3][2][1]
Klasa krystalograficzna	pryzmatyczna[3][1]
Właściwości mechaniczne	elastyczny[3][2][1]
Gęstość	5,53 g/cm3[1]
Właściwości optyczne
Barwa	karminowo-czerwona, czarno-szara, czerwona[3][1], różowawa
Rysa	czerwona[3], wiśniowo-czerwona[2]
Połysk	diamentowy, metaliczny[1][2], półmetaliczny[3]
Współczynnik załamania	2,720 (dwuosiowy)[1]
Inne	dwójłomność: 2,720[1] dyspersja (optyka): względnie silna[2] anizotropia: silna[1] pleochroizm: słaby; Y = fioletowo-czerwony; Z = pomarańczowo-czerwony[1]
Dodatkowe dane
Klasyfikacja Strunza	2.HD.05[1]

Lorandyt – bardzo rzadki minerał, siarczek arsenu i talu^[4].

Został odkryty w 1894 roku w Macedonii i został nazwany na cześć profesora Loránda Eötvösa (1848–1919), fizyka, matematyka i polityka z Budapesztu^[4][1][2].

Krystalizuje w układzie jednoskośnym. Kryształy najczęściej o pokroju pryzmatycznym lub tabularnym^[1]. Jest minerałem elastycznym, przezroczystym bądź półprzezroczystym^[3][4]. Zazwyczaj w odcieniach czerwieni, okazy są częstawo pokryte żółtawym proszkiem^[2]. Posiada diamentowy lub metaliczny połysk oraz czerwonawą rysę^[1]. Rozpuszczalny w kwasie azotowym^[4].

Występuje w hydrotermalnych żyłach rtęci i arsenu, związanych z wulkanizmem młodych łańcuchów górskich lub ze skałami poddanymi procesom hydrotermalnym w niskich temperaturach^[3][4][2][1]. Towarzyszą mu przede wszystkim realgar, aurypigment, raguinit, baryt, antymonit, cynober, markasyt, piryt i tetraedryt^[2][1].

Jest minerałem bardzo rzadkim^[4], mimo tego jest najbardziej rozpowszechnionym minerałem talu^[2]. Jego typową lokalizacją jest Macedonia^[1]. Najlepszej jakości okazy pochodzą z kopalni Mercur w Utah^[4]. Na terenie Stanów Zjednoczonych stwierdzony także w Wyoming i Nevadzie. Występuje również w Szwajcarii^[4], Rosji, Tadżykistanie, Iranie, Niemczech i Chinach^[2][1]. Niektóre wystąpienia z Chin są wydobywane jako ruda talu^[1].