Męczennicy pomników

Męczennicy pomników (tyt. oryg. Dëshmorët e monumenteve) – albański film fabularny z roku 1980 w reżyserii Piro Milkaniego^[2].

Film nawiązuje do prawdziwych wydarzeń, które rozegrały się w czasie I wojny światowej. Naukowa ekspedycja austro-węgierska posiada informacje o zabytkach, znajdujących się na terenie dawnego miasta – Apollonii. Ekspert Schnicker, wchodzący w skład ekspedycji zamierza zagrabić wszelkie zabytki znalezione na miejscu. Miejscowa ludność, kierowana przez wiejskiego nauczyciela, próbuje bronić zabytków. Oddział armii austro-węgierskiej przeprowadza egzekucję nauczyciela^[1].

W realizacji filmu wzięli udział jako statyści pracownicy kołchozu Preza w okręgu Tirana.

• Filika Dimo jako etnografka Kepler
• Demir Hyskja jako nauczyciel Andrea
• Petrit Llanaj jako Vangjo
• Aleksandër Pogaçe jako Franc
• Andon Qesari jako austriacki kapitan Hesler
• Kadri Roshi jako Jani
• Shpëtim Shmili jako archeolog Schnicker
• Vani Trako jako ojciec Andreasa
• Josif Koçi jako Stefan
• Miriam Bruçeti jako żona Janiego
• Genc Hasani jako Genti, syn Andreasa
• Margarita Dervishi jako Ana, żona Andreasa
• Albert Verria jako Tasi, sklepikarz
• Ferdinand Radi jako oficer Volf
• Zhani Ziçishti jako Kristofor
• Koço Papadhopulli
• Sokrat Priftuli
• Thoma Rrapi

• Filmi shqiptar 1977-1987. Tirana: Shtepia Botuese 8 Nentori, 1990, s. 50-51.
• Abaz Hoxha: Enciklopedia e kinematografise shqiptare. Autore & vepra. Tirana: Toena, 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.). Brak numerów stron w książce
• Męczennicy pomników w bazie IMDb (ang.)
• Męczennicy pomników w bazie Filmweb
• Archiwum filmu albańskiego