Maki (rodzaj ssaków)

Maki
Hapalemur
I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1851[1]
Ilustracja
Maki trzcinowy (H. alaotrensis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

lemurowe

Infrarząd

lemurokształtne

Nadrodzina

lemurowce

Rodzina

lemurowate

Rodzaj

maki

Typ nomenklatoryczny

Lemur griseus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1812 (= Lemur griseus Link, 1795)

Synonimy
  • Hapalolemur[a] Giebel, 1855[2]
  • Myoxicebus Elliot, 1913[3]
Gatunki

5 gatunków – zobacz opis w tekście

Maki[4] (Hapalemur) – rodzaj ssaków z rodziny lemurowatych (Lemuridae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Madagaskarze[5][6][7].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 27–40 cm, długość ogona 35–41 cm; masa ciała 813–1500 g[6][8].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1851 roku francuski zoolog Isidore Geoffroy Saint-Hilaire w artykule poświęconym rozmieszczeniu geograficznemu naczelnych, opublikowanym w czasopiśmie „L’Institut”[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) maki szary (H. griseus).

Etymologia

  • Hapalemur (Hapalolemur): gr. ἁπαλος hapalos ‘delikatny’; rodzaj Lemur Linnaeus, 1758 (lemur)[9].
  • Myoxicebus: gr. μυωξος muōxos ‘popielica’[10] ; κήβος kēbos ‘długoogoniasta małpa’[11]. Gatunek typowy: Lemur griseus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1812 (Lemur griseus Link, 1795).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[12][8][5][4]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[4] Podgatunki[6][5][8] Rozmieszczenie geograficzne[6][5][8] Podstawowe wymiary[6][8][b] Status
IUCN[13]
 Hapalemur griseus (Link, 1795) maki szary 3 podgatunki Tsingy de Bemaraha (prawdopodobnie do rzeki Betsiboka) na zachodzie oraz na południe od rzeki Onibe na wschodzie DC: 28–30 cm
DO: 35–37 cm
MC: 813–967 g		  VU 
 Hapalemur meridionalis Warter, Randrianosolo, Dutrillaux & Rumpler, 1987 maki krótkoogonowy gatunek monotypowy na północ od strefy ochrony Mandena i sąsiedniego Parku Narodowego Andohahela, granice zasięgu nieznane; zakres wysokości: do 1600 m n.p.m. DC: 28–30 cm
DO: 35–37 cm
MC: 840–870 g		  VU 
 Hapalemur occidentalis Rumpler, 1975 maki szarolicy gatunek monotypowy nierównomiernie od Anakarany i Analamerany na południe do Tsingy de Namaroka na środkowym zachodzie i w pobliżu jeziora Alaotra na północnym wschodzie DC: 27–28 cm
DO: 36–39 cm
MC: 840–1200 g		  VU 
 Hapalemur alaotrensis Rumpler, 1975 maki trzcinowy gatunek monotypowy 2 subpopulacje nad jeziorem Alaotra (wokół półwyspu Belempona na północnym zachodzie, wzdłuż południowo-zachodnich brzegów); zakres wysokości: do 750 m n.p.m. DC: około 40 cm
DO: około 40 cm
MC: 1,2–1,3 kg		  CR 
 Hapalemur aureus Meier, Albignac, Peyriéras, Rumpler & Wright, 1987 maki złoty gatunek monotypowy nierównomiernie w Parku Narodowym Ranomafana (na północ do Miaranony), na południe do Parku Narodowego Andringitra; być może na północny wschód do Betsakafandriki; zakres wysokości: 625–1625 m n.p.m. DC: około 34 cm
DO: około 41 cm
MC: 1,3–1,5 kg		  CR 

Kategorie IUCN:  VU  – gatunek narażony,  CR  – gatunek krytycznie zagrożony.

Uwagi

  1. ↑ Nieuzasadniona poprawka Hapalemur I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1851.
  2. ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

  1. 1 2 I. Geoffroy Saint-Hilaire. Distribution géographique des Primates. „L’Institut, journal général des sociétés et travaux scientifiques de la France et de l’étranger”. 19 (929), s. 341, 1851. (fr.).
  2. ↑ Ch.G.A. Giebel: Die säugethiere in zoologischer, anatomischer und palæontologischer beziehung umfassend dargestellt. Leizpzig: A. Abel, 1855, s. 1018. (niem.).
  3. ↑ D.G. Elliot: A review of the primates. Cz. 1. New York: American Museum of Natural Histor, 1913, s. 124, seria: Monograph series (American Museum of Natural History), cz. 1. (ang.).
  4. 1 2 3 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 30. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 148. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  6. 1 2 3 4 5 Ch. Schwitzer, R.A. Mittermeier, E.E. Louis Jr & M.C. Richardson: Family Lemuridae (Bamboo, True and Ruffed Lemurs). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 125–127. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
  7. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Hapalemur. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-03].
  8. 1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 94. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  9. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 309, 1904. (ang.).
  10. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 161.
  11. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 49.
  12. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-01-10]. (ang.).
  13. ↑ Taxonomy: Hapalemur – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-01-10]. (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.