Maksymilian Marszałek

Maksymilian Marszałek
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Pełne imię i nazwisko

Maksymilian Jan Marszałek

Data i miejsce urodzenia

8 marca 1888
Lwów

Data i miejsce śmierci

11 sierpnia 1970
New London

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

DOK I

Stanowiska

dowódca OPL

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP)

Maksymilian Jan Marszałek[a] (ur. 8 marca 1888 we Lwowie, zm. 11 sierpnia 1970 w New London) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 8 marca 1888 we Lwowie, w rodzinie Milana i Cecylii[2][3]. W latach 1912–1914 był zatrudniony w Akcyjnym Banku Związkowym dla stowarzyszeń zarobkowych i gospodarczych we Lwowie, w charakterze urzędnika[4][5][6]. Był członkiem miejscowego „Sokoła”[2].

W 1914 wstąpił do Legionów Polskich[2]. Początkowo był komendantem kompanii w III batalionie uzupełniającym, a następnie służył w 6 pułku piechoty na stanowisku komendanta plutonu 11 kompanii i komendanta 8 kompanii[2]. W październiku 1915 leczył się w szpitalu rezerwowym w Ołomuńcu[7]. 4 listopada 1915 został mianowany podporucznikiem, a 1 lipca 1916 awansowany na porucznika[8]. Wyróżnił się 5 lipca 1916 w bitwie pod Kostiuchnówką. Były dowódca 6 pp, generał podporucznik Mieczysław Norwid-Neugebauer w sporządzonym wniosku na odznaczenie orderem „Virtuti Militari” napisał:

mjr Milan Marszałek w Legionach od początku. Bardzo wzorowy oficer o dużym poczuciu obowiązkowości i przejęciu się służbą – pracowity, sumienny, przez żołnierzy lubiany za jego staranność o ich dobro fizyczne i stan moralny. W Polskim Lasku dnia 5 lipca 1916 będąc na skrzydłowej pozycji, wystawionej na najsilniejszy ogień huraganowy artylerii nieprzyjacielskiej, przykładem osobistym i odwagą podtrzymywał ducha żołnierzy tkwiących w prowizorycznych okopach polowych i zdziałał, że kompania – mimo iż miała do 75% strat w zabitych i rannych – nie zachwiała się i nie zeszła ze stanowiska przed czasem, lecz wytwała do ostatniego momentu i broniąc się zajadle przeważającemu nieprzyjacielowi[9].

Później został przydzielony do Krajowego Inspektoratu Zaciągu[2]. W 1917 kierował pracami Głównego Urzędu Zaciągu w Łukowie[2]. Po kryzysie przysięgowym (lipiec 1917) przeszedł na służbę w Polskiej Sile Zbrojnej[2]. 15 października 1918 Rada Regencyjna zatwierdziła jego awans na kapitana w 1 pułku piechoty[10]. 22 października 1918 został mianowany dowódcą kompanii w Szkole Żandarmerii Polowej w Warszawie, a 2 listopada tego roku wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy szkoły[11][12][13]. 12 lutego 1920 został przeniesiony z Dowództwa Szkoły Żandarmerii do batalionu zapasowego 36 pułku piechoty na stanowisko dowódcy[14]. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[15]. Był wówczas odkomenderowany z 36 pp do dowództwa batalionu manewrowego[15].

21 października 1920 objął dowództwo 74 pułku piechoty w Lublińcu i sprawował je przez ponad 11 lat[16][17][18][19]. W międzyczasie 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 80. lokatą w korpusie oficerów piechoty[20][21]. 31 marca 1924 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1923 i 20. lokatą w korpusie oficerów piechoty[22][23]. 1 stycznia 1928 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1928 stopień pułkownika w korpusie oficerów piechoty i 18. lokatą[24][25]. W maju 1932 został przeniesiony do Komendy Miasta Brześć nad Bugiem na stanowisko komendanta[26][27][28]. W latach 1937–1939 pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie na stanowisku dowódcy Obrony Przeciwlotniczej[29][30].

Zmarł 11 sierpnia 1970 w New London, w stanie Connecticut[2].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ 1 czerwca 1935 ogłoszono sprostowanie imienia płk. Maksymiliana Milana Marszałka z „Maksymilian Milan” na „Maksymilian Jan”[1].

Przypisy

  1. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 60.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 : Marszałek Maksymilian Jan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2025-03-20].
  3. 1 2 Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-03-20].
  4. ↑ Szematyzm 1912 ↓, s. 948.
  5. ↑ Szematyzm 1913 ↓, s. 972.
  6. ↑ Szematyzm 1914 ↓, s. 987.
  7. ↑ IV Lista strat 1916 ↓, s. 14.
  8. ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 10.
  9. ↑ Marszałek Milan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.77-7394 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-03-22].
  10. ↑ Dz. Rozp. Komisji Wojskowej Nr 1 z 28 października 1918, poz. 6.
  11. ↑ Dz. Rozp. Komisji Wojskowej Nr 1 z 28 października 1918, poz. 15.
  12. ↑ Dz. Rozp. Komisji Wojskowej Nr 3 z 4 listopada 1918, poz. 34.
  13. ↑ Ratajczyk 2004 ↓, s. 177.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 28 lutego 1920, s. 133.
  15. 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 21 lipca 1920, s. 598.
  16. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 202.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 337.
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 297.
  19. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 88.
  20. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 28.
  21. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 399.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 167.
  23. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 343.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 2 stycznia 1928, s. 1.
  25. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 162.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 413.
  27. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 17, 504.
  28. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 5.
  29. ↑ Obsada wyższych dowództw. [w:] Referat Personalny GISZ, sygn. 701/1/121, s. 13 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sierpień 1937. [dostęp 2025-03-21].
  30. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 7, 510.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 stycznia 1923, s. 30.
  32. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-03-20].
  33. ↑ Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 153.
  34. ↑ M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41
  35. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-03-20].
  36. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 16 września 1922, s. 682.
  37. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 17.
  38. ↑ Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 168, tu odznaczony czterokrotnie.
  39. ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96.
  40. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1937, s. 1.
  41. ↑ Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 213.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.