Mantisalca
![]() Mantisalca salmantica | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Mantisalca | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Mantisalca Cass. Bull. Sci. Soc. Philom. Paris 1818: 142 (1818)[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Centaurea salmantica L. (= M. salmantica (L.) Briq. & Cavill.)[4] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Mantisalca – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje 6 gatunków[3]. Rośliny te występują w basenie Morza Śródziemnego – w południowej Europie, w Azji Mniejszej i w północnej Afryce oraz w Europie Zachodniej na północy po Wielką Brytanię i Norwegię, a na wschodzie po Niemcy i Czechy[3]. Jeden gatunek – M. salmantica – rośnie introdukowany także w południowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych, w południowej Afryce oraz we wschodniej Australii[3]. Nazwa naukowa stanowi anagram nazwy Salamanca[5].
Morfologia
- Pokrój
- Byliny i rośliny dwuletnie, niekolczaste, o pędach osiągających do 1 m wysokości, prosto wzniesionych i rozgałęziających się[5].
- Liście
- Odziomkowe ogonkowe i łodygowe siedzące. Dolne liście klapowane, górne klapowane lub ząbkowane. Blaszka liści naga lub owłosiona[5].
- Kwiaty
- Zebrane w pojedyncze koszyczki na szczytach pędów. Okrywy kuliste do jajowatych o średnicy od 10 do 15 mm. Listki okrywy przylegające, ułożone dachówkowato w 6–8 rzędach, jajowate, całobrzegie, na wierzchołku tępe, zaostrzone, z krótkim i odpadającym kolcem, na brzegu poza tym cienko, błoniasto frędzlowate. Dno koszyczka jest płaskie. Kwiaty w koszyczkach są liczne. Zewnętrzne są płonne, wewnętrzne są obupłciowe. Korony są purpurowe, rzadko białe[5].
- Owoce
- Beczułkowate, mniej lub bardziej spłaszczone, nagie niełupki. Puch kielichowy w kilku rzędach; zewnętrzny wykształcony jako szorstkie, sztywne ości, wewnętrzny jako łuski[5].
Systematyka
Rodzaj z podplemienia Centaureinae, plemienia Cardueae podrodziny Carduoideae w obrębie rodziny astrowatych Asteraceae[6].
- Wykaz gatunków[3]
- Mantisalca amberboides (Caball.) Maire
- Mantisalca cabezudoi E.Ruíz & Devesa
- Mantisalca × castroviejoi E.Ruíz & Devesa
- Mantisalca delestrii Briq. & Cavill.
- Mantisalca duriaei (Spach) Briq. & Cavill.
- Mantisalca salmantica (L.) Briq. & Cavill.
- Mantisalca spinulosa (Rouy) E.Ruíz & Devesa
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-12-12] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-12-12] (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 Mantisalca Cass., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-12-12].
- ↑ Mantisalca Cass.. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2024-12-12].
- 1 2 3 4 5 David J. Keil, Mantisalca Cassini, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2024-12-09].
- ↑ Genus: Mantisalca Cass.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. USDA. [dostęp 2024-12-12].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- African Plant Database ID: 192406
- EoL: 84816
- Flora of China: 119642
- Flora of North America: 119642
- GBIF: 3141558
- iNaturalist: 82645
- IPNI: 9948-1
- ITIS: 38061
- NCBI: 145818
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:9948-1
- Tela Botanica: 86767
- identyfikator Tropicos: 40013420
- USDA PLANTS: MANTI
- IRMNG: 1095905
- CoL: 5KZH
