Marek Wójcik (historyk)

Marek Lech Wójcik^[1] (ur. 1965 w Sulęcinie^[2][3]) – polski historyk specjalizujący się w naukach pomocniczych historii oraz w historii średniowiecznej^[4]; absolwent i nauczyciel akademicki związany z Uniwersytetem Wrocławskim.

Urodził się w 1965 roku w Sulęcinie^[2][3]. Dzieciństwo spędził we Wrześni, gdzie rozpoczął edukację w Szkole Podstawowej nr 2 im. Dzieci Wrzesińskich^[5]. Po ukończeniu klasy szóstej przeniósł się z rodzicami do Wrocławia, kontynuując naukę w Szkole Podstawowej nr 17^[6], a następnie w IX Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego.

Po zdaniu matury podjął studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, które ukończył w 1990 roku, uzyskując na podstawie pracy Ród Gryfitów do końca XIII w. Pochodzenie i genealogia tytuł zawodowy magistra^[7].

Bezpośrednio po ukończeniu studiów został zatrudniony w Zakładzie Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki na macierzystej uczelni, najpierw jako asystent stażysta, a następnie asystent. W 1997 roku otrzymał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w dziedzinie historia na podstawie dysertacji Dokumenty i kancelarie książąt opolsko-raciborskich do początków XIV wieku napisanej pod opieką prof. dra hab. Wacława Korty^[8]. Wraz z nowym tytułem awansował na stanowisko adiunkta. Postępowanie habilitacyjne Wójcika rozpoczęło się 30 kwietnia 2019 r. i dotyczyło zbioru jego publikacji Heraldyka i genealogia rycerstwa śląskiego w świetle źródeł sfragistycznych do początku XV wieku, wśród których najważniejszym dziełem był dwutomowy katalog pieczęci rycerstwa śląskiego w dobie przedhusyckiej. Trwało ono do 11 września 2020 r. i doprowadziło do nadania Markowi Wójcikowi stopnia naukowego doktora habilitowanego^[7]. Od września 2023 r. jest profesorem uczelni Uniwersytetu Wrocławskiego^[9].

We wrześniu 2007 r. władze Uniwersytetu Wrocławskiego wyznaczyły trzyosobową radę do celów lustracji heraldycznej uczelnianego godła, w której zasiadł m.in. dr Marek Wójcik. Projekt zaprezentowano i zaakceptowano w styczniu roku następnego^[10]. W 2010 r. Wójcik uczestniczył też w projekcie badawczym pt. Śląskie Archiwum Ikonograficzne^[11].

W latach 2012–2016 brał udział w grancie badawczym Dziedzictwo kulturowe po klasztorach skasowanych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej oraz na Śląsku w XVIII i XIX w.: losy, znaczenie, inwentaryzacja, kierowanym przez prof. dra hab. Marka Derwicha, realizowanym w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”^[12], w którym pełnił funkcję sekretarza redakcji półrocznika „Hereditas Monasteriorum”^[13]. 20 grudnia 2011 r. za wkład w organizację obchodów jubileuszu dwustulecia uniwersytetu państwowego we Wrocławiu został uhonorowany przez Komitet Organizacyjny wydarzenia brązowym medalem^[14].

W latach 2010 i 2012 otrzymał od ówczesnego rektora Uniwersytetu Wrocławskiego prof. Marka Bojarskiego, kolejno dwa wyróżnienia za działalność na rzecz Studenckiego Koła Naukowego Mediewistów^[15][16].

Obecnie pracuje w Zakładzie Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego jako samodzielny pracownik naukowy^[17], a także zasiada w Radzie Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych^[18] i w Radzie Dyscypliny Naukowej Historia^[11]. Prowadzi przedmioty na kierunkach akademickich: historia, militarioznawstwo i dziedzictwo kultury materialnej^[19]. W latach 2019-2024 pełnił funkcję sekretarza redakcji „Śląskiego Kwartalnika Historycznego Sobótka”, pisma Wrocławskiego Towarzystwa Miłośników Historii^[20].

Źródło^[3]: Zainteresowania naukowe dra hab. Marka Wójcika koncentrują się wokół dyplomatyki, genealogii, heraldyki i sfragistyki, a także dziejów średniowiecznej Polski (szczególnie Śląska) i monastycyzmu^[19].

• Ród Gryfitów do końca XIII wieku: pochodzenie, genealogia, rozsiedlenie, Wrocław 1993.
• Księga Jadwiżańska: Międzynarodowe Sympozjum Naukowe: Święta Jadwiga w dziejach i kulturze Śląska, Wrocław–Trzebnica, 21–23 września 1993 roku, Wrocław 1995, [współred. Kazimierz Bobowski, Michał Kaczmarek].
• Dokumenty i kancelarie książąt opolsko-raciborskich do początków XIV wieku, Wrocław 1999.
• Ze świata do Polski przez Europę: historia, t. 1: Starożytność, średniowiecze, Warszawa 2002, [współautor Andrzej Wypustek].
• Ze świata do Polski przez Europę: historia, t. 2: Czasy nowożytne, cz. 1, Warszawa 2003, [współautor Agnieszka Knychalska-Jaskulska].
• Człowiek – obraz – tekst: studia z historii średniowiecznej i nowożytnej, Dzierżoniów 2005 (red.).
• Próba utworzenia Uniwersytetu we Wrocławiu w roku 1505, Wrocław 2005.
• Chwile strachu i trwogi: klęski żywiołowe, konflikty zbrojne i tumulty w średniowiecznym Wrocławiu, Racibórz 2008.
• Międzynarodowa konferencja naukowa: Pruskie kasaty klasztorne na Śląsku na tle procesów sekularyzacyjnych w Polsce i Europie, Wrocław, 18–21 listopada 2010. Księga streszczeń, Wrocław 2010, [wpółred. Marek Derwich].
• Historia, kultura i sztuka dominikanów na Śląsku 1226–2013: w trzechsetlecie beatyfikacji bł. Czesława, Wrocław 2015, [współred. Dariusz Galewski, Wojciech Kucharski].
• Od benedyktynów i premonstratensów do salezjanów: dzieje kościoła i parafii św. Michała Archanioła na wrocławskim Ołbinie. Materiały konferencji naukowej z okazji 70-lecia obecności salezjanów na wrocławskim Ołbinie (Wrocław, 28–29 kwietnia 2017 r.), Wrocław 2018 (red.).
• Pieczęcie rycerstwa śląskiego w dobie przedhusyckiej, t. 1, Kraków 2018.
• Pieczęcie rycerstwa śląskiego w dobie przedhusyckiej, t. 2, Kraków 2018.
• Kościół św. Michała Archanioła na wrocławskim Ołbinie: studia z dziejów świątyni w 150. rocznicę konsekracji (1871–2021), Wrocław 2021, [współred. Maciej Oziembłowski].
• Studia monastica et mediaevalia: Opuscula Marco Derwich dedicata, Wrocław 2022 (red.).