Marian Kurleto
| Data i miejsce urodzenia |
20 października 1893 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | ||||||||||
| Dorobek medalowy | ||||||||||
| ||||||||||
| Odznaczenia | ||||||||||
_BAR.svg.png){kind=small}   | ||||||||||
Marian Kurleto (ur. 20 października 1893 w Krakowie, zm. 4–7 kwietnia 1940 w Katyniu[1]) – polski lekkoatleta, działacz sportowy i dziennikarz, kapitan administracji Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Syn Jana i Józefy ze Spottów, urodzony 20 października 1893 w Krakowie[2].
Podczas wojny polsko-bolszewickiej był oficerem sanitarnym szpitala załogi Kraków[2]. We wrześniu 1924 został przydzielony do Oficerskiej Szkoły Piechoty na stanowisko instruktora wychowania fizycznego[3]. W 1939 pełnił służbę w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie na stanowisku kierownika referatu Komendy Głównej Związku Strzeleckiego[4].
Był zawodnikiem Cracovii. Dwukrotny brązowy medalista Mistrzostw Polski 1922: w biegu na 1500 metrów oraz w biegu na 5000 metrów[5]. Członek Polskiego Komitetu Olimpijskiego i działacz Polskiego Związku Lekkiej Atletyki[2].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Osadzono go w obozie jenieckim w Kozielsku[4]. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[4] – lista wywózkowa bez numeru[4] z 2 kwietnia 1940[2]. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 w Katyniu[4] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[6][7]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[8][9]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców[10] w 1943 pod numerem 141[11] – dosł. opisany jako Kurlęto Marjan (raport dzienny z 15 kwietnia 1943)[4]. Przy jego szczątkach znaleziono kopertę[12]. Figuruje na liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 0141[13].
Był żonaty[2].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[14][15][16]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[17][18].
Ordery i odznaczenia
Zobacz też
Przypisy
- ↑ MARATONY POLSKIE [online], www.maratonypolskie.pl [dostęp 2016-10-16].
- 1 2 3 4 5 6 7 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 328.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 93 z 12 września 1924 roku, s. 523.
- 1 2 3 4 5 6 Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 438.
- ↑ Henryk Kurzyński i inni, Historia finałów lekkoatletycznych mistrzostw Polski 1920–2007. Konkurencje męskie, Szczecin - Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008, s. 58-59, ISBN 978-83-61233-20-6.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2025-01-18] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] (pol.).
- ↑ Auswärtiges Amt, „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 169 [dostęp 2025-01-20] (niem.).
- ↑ Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (50 (336)), pbc.uw.edu.pl, 11 grudnia 1948, s. 4 [dostęp 2025-01-20] (pol.).
- ↑ Mariusz Olczak (red.), Katyń. Listy ekshumacyjne i dokumenty Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża 1943–1944., koszalin.ap.gov.pl, s. 135, ISBN 83-89986-91-4 [dostęp 2025-01-20] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 43 [dostęp 2025-01-20] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2025-01-02].
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104 „za zasługi na polu wychowania fizycznego”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.