Marian Wesołowski (pilot)

Marian Jan Wesołowski
2 14/15 zwycięstwa
Ilustracja
kapitan pilot kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia

25 sierpnia 1913
Lubartów

Data i miejsce śmierci

5 lipca 1942
Woodvale

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

4. pułk lotniczy, 5. pułk lotniczy, dywizjon 308

Stanowiska

zastępca dowódcy eskadry, dowódca dywizjonu

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Medal Lotniczy

Marian Jan Wesołowski (ur. 25 sierpnia 1913 w Lubartowie, zm. 5 lipca 1942 w Woodvale) – pilot, kapitan lotnictwa Wojska Polskiego, dowódca dywizjonu 308, kawaler Virtuti Militari.

Życiorys

W 1935 r. został awansowany na stopień podporucznika rezerwy[1]. 15 października 1937 r. został przeniesiony z 4. pułku lotniczego do 5. pułku lotniczego[2]. W 1938 r. został awansowany na stopień kapitana[3].

Po wybuchu II wojny światowej walczył jako zastępca dowódcy 151. eskadry myśliwskiej[4]. Po zakończeniu wojny obronnej przedostał się do Francji. Od 1 marca 1940 r. przechodził szkolenie w szkole pilotażu myśliwskiego w Avord[5]. Po ukończeniu szkolenia wszedł w skład klucza dowodzonego przez kpt. Bronisława Kłosińskiego, którego zadaniem była obrona miasta Bourges i znajdujących się tam zakładów zbrojeniowych[6]. 24 maja z dwoma innymi pilotami przechwycił wyprawę bombową Luftwaffe. W wyniku zestrzelony został jeden Heinkel He 111, Wesołowski musiał przymusowo lądować po uszkodzenia silnika przez strzelców He 111[7]. 5 czerwca brał udział w grupowych walkach, w wyniku których Polacy zestrzelili 3 He 111[8]. W trakcie kampanii francuskiej uzyskał 14/15 zestrzelenia pewnego[9].

Po zakończeniu walk został ewakuowany przez Algier i Casablankę do Wielkiej Brytanii, gdzie zgłosił się do służby w Polskich Siłach Powietrznych. Otrzymał numer służbowy RAF P-0603[10]. Został skierowany na przeszkolenie na sprzęcie angielskim a następnie otrzymał przydział do dywizjonu 607. W trakcie bitwy o Anglię nie wykonał żadnego lotu bojowego[11], 14 sierpnia 1941 r. został przeniesiony do dywizjonu 308[12].

W locie bojowym 14 sierpnia uzyskał pewne zestrzelenie Me 109, 29 sierpnia uszkodził następnego Messerschmitta. Kolejne pewne zwycięstwo nad Me 109 uzyskał 21 września[13]. 11 grudnia 1941 r. został dowódcą dywizjonu w miejsce kpt. pil. Mariana Pisarka[14]. 9 stycznia 1942 r. wykonywał lot treningowy w parze z por. pil. Kazimierzem Dolicherem, po starcie z bazy RAF Woodvale. Jego Supermarine Spitfire Mk IIa (nr ser. P8206) zderzył się z samolotem Dolichiera. W wyniku zderzenia maszyna Wesołowskiego uderzyła w ziemię w rejonie lotniska, por. Dolicher wylądował na uszkodzonej maszynie (Spitfire, nr P7745)[15]. Wesołowski został pochowany na cmentarzu w Formby[16].

Na liście Bajana został sklasyfikowany na 97. pozycji z wynikiem 2 14/15 pewnych zestrzeleń i 2 1/15 uszkodzonych samolotów niemieckich[17].

Ordery i odznaczenia

Za swą służbę otrzymał odznaczenia[10]:

Przypisy

  1. Rybka, Stepan 2003 ↓, s. 106.
  2. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 229.
  3. Rybka, Stepan 2003 ↓, s. 463.
  4. Pawlak 1991 ↓, s. 123.
  5. Śliżewski 2010 ↓, s. 45.
  6. Śliżewski 2010 ↓, s. 137.
  7. Śliżewski 2010 ↓, s. 182, 186.
  8. Śliżewski 2010 ↓, s. 256.
  9. Śliżewski 2010 ↓, s. 402.
  10. 1 2 Wesołowski Marian Jan. Lista Krzystka. [dostęp 2024-11-17]. (pol.).
  11. Śliżewski 2018 ↓, s. 70.
  12. Krzystek 2012 ↓, s. 601.
  13. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 230.
  14. Król 1990 ↓, s. 221.
  15. Friday 9 January 1942. ASN Aviation Safety WikiBase. [dostęp 2024-11-23]. (ang.).
  16. MARIAN JAN WESOŁOWSKI. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2024-11-23]. (pol.).
  17. Lista Bajana. Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2024-11-23]. (pol.).

Bibliografia

  • Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja CDCN: „Księgarnia Akademicka”, 2003. ISBN 83-7188-691-8. OCLC 831137079.
  • Grzegorz Śliżewski: Gorzka słodycz Francji : polscy piloci myśliwscy wiosny 1940. Warszawa ; Piekary Śląskie: ZP Wydawnictwo - ZP Grupa, 2010. ISBN 978-83-61529-42-2. OCLC 750525221.
  • Grzegorz Śliżewski: Od Montpellier po Dieppe : rola polskiego lotnictwa myśliwskiego w działaniach alianckich 1940-1942. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2018. ISBN 978-83-7889-616-6. OCLC 1036688508.
  • Józef Zieliński, Tadeusz Krzystek: Dowódcy dywizjonów Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie = Commanders of the Polish Air Force squadrons in the West. Poznań: Bellona, 2002. ISBN 83-11-09553-1. OCLC 52033660.