Martín Tritschler y Córdoba

Martín Tritschler y Córdoba

Charitas Numquam Excidit Miłość nigdy nie ustaje
Data i miejsce urodzenia	26 maja 1868 Chalchicomula de Sesma
Data i miejsce śmierci	15 listopada 1942 Mérida
biskup/arcybiskup jukatański
Okres sprawowania	1900–1942
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	19 grudnia 1891
Nominacja biskupia	30 sierpnia 1900
Sakra biskupia	18 listopada 1900

Martín Tritschler y Córdoba (ur. 26 maja 1868 w Chalchicomula de Sesma, zm. 15 listopada 1942 w Méridzie) – meksykański duchowny rzymskokatolicki, arcybiskup jukatański.

W 1883 wyjechał do Rzymu, gdzie studiował na Piusowym Papieskim Kolegium Latynoamerykańskim i Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim^[1]. 19 grudnia 1891 otrzymał święcenia prezbiteriatu^[2].

30 sierpnia 1900 papież Leon XIII mianował zaledwie 32-letniego Tritschlera y Córdobę biskupem jukatańskim. 18 listopada 1900 w sanktuarium w Guadalupe przyjął sakrę biskupią z rąk arcybiskupa meksykańskiego Próspero Maríi Alarcóna y Sáncheza de la Barquery. Współkonsekratorami byli biskup Cuernavaci Francisco Plancarte y Navarrete oraz biskup Chilapy José Ramón Ibarra y González^[2]. W uroczystości uczestniczyła pierwsza dama Meksyku Carmen Romero Rubio^[3].

Ingres odbył 1 grudnia 1900^[2]. Od 1901 objeżdżał swoją diecezją. W tym samym roku przeżył zakażenie żółtą febrą. Prowadził ostrożną politykę wobec stosunków społecznych pomiędzy właścicielami ziemskimi a ludnością tubylczą - jednej strony nie akceptując stanu socjalnego robotników rolnych, z drugiej nie popierając radykalnych reform, ani rozwiązywania problemów przemocą, mając nadzieję, że sytuacja poprawi się na drodze świadomej ewolucji^[4]. Sprowadził do diecezji nowe zgromadzenia zakonne, które zakładały placówki medyczne i szkoły^[5]. Promował prasę katolicką^[3].

11 listopada 1906 diecezja jukatańska została podniesiona do rangi archidiecezji. Tym samym Tritschler y Córdoba został arcybiskupem metropolitą jukatańskim^[2].

Podczas rewolucja meksykańskiej promował akty religijne mające nastawić ludność przeciwko konstytucjonalistom Venustiano Carranzy. Gdy wojska Carranzy zbliżały się do Jukatanu, 24 sierpnia 1914 wsiadł na pokład statku i udał się na Kubę, za co był krytykowany. Przebywając na wygnaniu w Hawanie słał protesty przeciwko nadużyciom wojsk konstytucjonalistów wobec duchowieństwa, pozostawały one jednak bez odpowiedzi^[1]. Na Jukatan powrócił w 1919, zastając m.in. splądrowaną katedrę i znacjonalizowany pałac biskupi. W kolejnych latach zajmował się przywracaniem działalności organizacji i grup religijnych, m.in. szkół katolickich, Rycerzy Kolumba i Meksykańskiego Stowarzyszenia Młodzieży Katolickiej^[5].

W 1926, gdy prezydent Plutarco Elías Calles ponownie wprowadził represyjny antyklerykalizm, władze państwowe, podobnie jak w pozostałych częściach Meksyku, zamknęły szkoły katolickie i wydaliły hiszpańskich duchownych. Abp Tritschler y Córdobaz został wówczas aresztowany, a następnie zmuszony do emigracji. Podczas powstania Cristero nie był obecny w kraju. Mógł powrócić dopiero w 1929^[5].

Arcybiskupem jukatańskim był do śmierci 15 listopada 1942^[2].

• 
  Martín Tritschler y Córdoba (drugi z prawej) jako student w Rzymie (1888)
• 
  1900

Jego rodzicami byli naturalizowany niemiecki emigrant Martín Tritschler i Meksykanka Rosa María Córdoba, których był pierwszym dzieckiem. Jego młodszym bratem był arcybiskup Monterrey Guillermo Tritschler y Córdova^[1][3].

• Martín Tritschler y Córdoba [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2025-04-30]  (ang.).
• Archbishop José de Jesús Martinez Vargas. GCatholic. [dostęp 2025-04-30]. (ang.).