Marta Kłapowa
| Imię i nazwisko urodzenia |
Marta Majowska |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
30 maja 1897 |
| Data i miejsce śmierci |
9 czerwca 1977 |
| Zawód, zajęcie |
nauczycielka, działaczka narodowa i społeczna, radna |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość | |
| Partia | |
| Małżeństwo | |
| Odznaczenia | |
Marta Kłapowa, ps. „Wisła”[1] (ur. 30 maja 1897 w Bogucicach, zm. 9 czerwca 1977 w Katowicach) – polska nauczycielka, działaczka narodowa i społeczna, uczestniczka III powstania śląskiego, radna Rady Miejskiej w Katowicach.
Życiorys
Urodziła się 30 maja 1897 roku w Bogucicach (późniejsza część Katowic)[2]. Brała udział w przygotowaniach do plebiscytu na Górnym Śląsku oraz była zrzeszona w Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. W trakcie III powstania śląskiego była sanitariuszką i łączniczką. Po ukończeniu kursu przygotowującego polskich nauczycieli pracowała jako nauczycielka języka polskiego[3] w Kończycach[4], jednak po oskarżeniach o polonizację niemieckich dzieci[3] w 1923 roku przeniesiono ją do szkoły w Załężu (późniejsza część Katowic)[4].
Gdy w 1926 roku wprowadzono zakaz pracy dla mężatek, wojewoda śląski zwolnił ją ze służby nauczycielskiej[5]. Poświęciła się działalności społecznej, angażując się w Towarzystwie Czytelni Ludowych, Polskim Czerwonym Krzyżu[3] i Towarzystwie Polek w Katowicach, którego od 3 grudnia 1928 roku była przewodniczącą[6][7]. Zasiadała także w radzie naczelnej Narodowo-Chrześcijańskim Zjednoczeniu Pracy[8], a 18 marca 1930 roku ze strony obywateli weszła w skład działającego przy katowickiej Rady Miejskiej Wydziału Opieki Społecznej[9][10].
4 listopada 1937 roku została wprowadzona na stanowisko radnej Rady Miejskiej w Katowicach w miejsce zmarłego Wilhelma Szałka. Funkcję tę pełniła do wybuchu II wojny światowej[11][12][13]. W 1938 roku weszła w skład rady obwodowej Obozu Zjednoczenia Narodowego w Katowicach[14] oraz zarządu Towarzystwa Popierania Budowy Szkół Powszechnych na Śląsku[15][16]. 20 czerwca 1939 roku została wiceprzewodniczącą rejonowej rady społecznej Przysposobienia Wojskowego Kobiet[17].
Podczas niemieckiej okupacji w trakcie II wojny światowej ukrywała się w Wieliczce i działała w konspiracji jako łączniczka[3].
Zmarła w Katowicach 9 czerwca 1977 roku[2].
Życie prywatne
Pochodziła z rodziny Majowskich[1]. Była zamężna z urzędnikiem państwowym Mieczysławem Kłapą[18]. W latach 30. XX wieku mieszkała w Katowicach przy ulicy Królowej Jadwigi 4[19].
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (1933)[20][21]
Przypisy
- 1 2 Kalendarz ważniejszych rocznic przypadających w roku 2002, Katowice: Biblioteka Śląska, 2001, s. 23 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- 1 2 Instytut Śląski: Kalendarium wydarzeń na Śląsku. instytutslaski.pl. [dostęp 2025-03-11]. (pol.).
- 1 2 3 4 Plebiscyt na Katowiczanina 150-lecie: Marta Kłapowa (1897-1977). [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. katowice.wyborcza.pl, 2015-10-06. [dostęp 2025-03-11]. (pol.).
- 1 2 Dziennik Urzędowy Wydziału Oświecenia Publicznego Województwa Śląskiego, 1923/1924, R. 1, nr 2, Katowice: Wydział Oświecenia Publicznego Województwa Śląskiego, 1 października 1923, s. 12 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Wiadomości osobiste, „Dziennik Urzędowy Wydziału Oświecenia Publicznego Województwa Śląskiego”, 3 (7), Katowice, 15 lipca 1926, s. 346 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Z życia Tow. Polek w Katowicach, „Polska Zachodnia”, 3 (340), Katowice: "Polska Zachodnia" Spółka Wydawnicza, 8 grudnia 1928, s. 7 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ W trosce o dzieci, „Katolik Polski”, 10 (103), Katowice: Zjednoczone Wydawnictwo Gazet, 2 maja 1934, s. 5 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Prezydjum Rady Naczelnej N. Ch. Z. P., „Polska Zachodnia”, 5 (60), Katowice: "Polska Zachodnia" Spółka Wydawnicza, 2 marca 1930, s. 4 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Z obrad ojców miasta, „Polska Zachodnia”, 5 (79), Katowice: "Polska Zachodnia" Spółka Wydawnicza, 20 marca 1930, s. 4 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Trzecie posiedzenie Rady Miejskiej, „Wiadomości Administracyjne Miasta Katowic” (3/4), Katowice: Magistrat miasta Katowic, 1930, s. 23 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Z posiedzenia Rady Miejskiej w Katowicach, „Katolik”, 71 (255), Katowice: Zjednoczone Wydawnictwo Gazet, 5 listopada 1937, s. 3 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Osiemdziesiąte posiedzenie Rady Miejskiej, „Wiadomości Administracyjne Miasta Katowic” (4/6), Katowice: Magistrat miasta Katowic, kwiecień 1938, s. 60 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Wiadomości Administracyjne Miasta Katowic za rok 1938/39, Katowice: Magistrat miasta Katowic, 1939, s. 4 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Powołanie rady obwodowej OZN w Katowicach, „Katolik”, 72 (147), Zjednoczone Wydawnictwo Gazet, 1 lipca 1938, s. 3 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Z działalności Towarzystwa Popierania Budowy Szkół Powszechnych na Śląsku, „Sprawy szkolne na Śląsku”, 4 (5/6), Katowice: Wydawnictwo Instytutu Pedagogicznego, 1938, s. 83 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ OGÓLNE ZGROMADZENIE Komitetu Okręgowego Towarzystwa Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych w Katowicach, „Gazeta Urzędowa Województwa Śląskiego. Dział Administracji Szkolnej”, 15 (5), Katowice, 30 maja 1938, s. 129 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Różne, „Ewangelik Górnośląski”, 8 (27), Katowice: Komitet Wydawniczy "Ewang. G.-Śl.", 2 lipca 1939, s. 228 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Anna Glimos-Nadgórska, Polskie szkolnictwo powszechne województwa śląskiego : (1922-1939), Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2000, s. 150 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ OGŁOSZENIE w sprawie składu Okręgowych Komisyj Wyborczych w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej, „Gazeta Urzędowa Województwa Śląskiego”, 17 (38), Katowice, 27 września 1938, s. 3 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Województwo śląskie, „Górnoślązak”, 32 (263), Katowice: Zjednoczone Wydawnictwo Gazet, 15 listopada 1933, s. 5 [dostęp 2025-03-11] (pol.).
- ↑ Gratulacje, „Polska Zachodnia”, 8 (317), Katowice: "Polska Zachodnia" Spółka Wydawnicza, 16 listopada 1933, s. 5 [dostęp 2025-03-11].