Maryla Wereszczakówna
| Marianna Ewa Puttkamer | |
 | |
 Kościesza | |
| Rodzina |
Wereszczaka |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
24 grudnia 1799 |
| Data i miejsce śmierci |
28 grudnia 1863 |
| Ojciec |
Antoni Wereszczaka |
| Matka |
Franciszka Ancuta |
| Mąż | |
| Dzieci |
Stanisław Puttkamer, Karolina Puttkamer, Zofia Puttkamer |
Maryla Wereszczakówna, właśc. Marianna Ewa Puttkamerowa z domu Wereszczaka, herbu Kościesza (ur. 24 grudnia 1799 w Tuhanowiczach, zm. 28 grudnia 1863 w Brażelcach) – szlachcianka, hrabina, ukochana Adama Mickiewicza, cioteczna siostra Ignacego Domeyki.
Urodzona w dworze w Tuhanowiczach jako 3. dziecko Antoniego Wereszczaki, marszałka szlachty powiatu nowogródzkiego i Franciszki (z domu Ancuta), córki sędziego brzeskiego. Ochrzczona 1 stycznia 1800 roku w kościele w Worończy. Rodzicami chrzestnymi byli Hipolit Domeyko, rejent ziemski nowogródzki i Anna Wereszczakowa, podkomorzyna nowogródzka, a asystowali Stefan Wereszczaka (mąż Anny) i Karolina Domeykowa (żona Hipolita).
Latem 1818 lub 1819 roku Adam Mickiewicz przyjechał wraz z Tomaszem Zanem do Tuhanowicz, co zapoczątkowało wzajemną, niespełnioną i nieszczęśliwą miłość do Maryli Wereszczakówny. Wereszczakówna była wówczas już zaręczona z hrabią Wawrzyńcem Puttkamerem herbu Bradacice (wł. Wawrzyniec Stanisław Jan hr. Puttkamer z Wersowiczów Siekierka), z którym wzięła ślub w 1821 i zamieszkała w majątku w Bolcienikach. Sąsiednim majątkiem w Płużynach zarządzał Michał Wereszczaka, przyjaciel Adama Mickiewicza; po ślubie Maryli zamieszkała tu jej matka, Michał zaś przejął Tuhanowicze. 1 sierpnia 1821 w Cyrynie Mickiewicz, wówczas nauczyciel szkół kowieńskich, z hrabiną Puttkamerową trzymali do chrztu Franciszka Sakowicza.
Zarówno w Płużynach, Tuhanowiczach i Bolcienikach bywał Adam Mickiewicz, w Płużynach w sierpniu 1821 przy okazji imienin ukochanej Mickiewicza powstawała Świtezianka. Wereszczakówna była ponadto adresatką wiersza Do M***, upamiętniona w Balladach i romansach (w wierszu Do przyjaciół poprzedzającym balladę To lubię i tejże) i w IV części Dziadów.
W czerwcu 1833 roku Puttkamerowie Maryla z Wereszczaków z mężem Wawrzyńcem byli tymczasowo aresztowani za pomoc udzieloną emisariuszowi Marcelemu Szymańskiemu.
Po śmierci męża w 1850 Maryla przeprowadziła się do sąsiedniego majątku Brażelce, gdzie zmarła w 1863[1].
Pochowana została 29 grudnia 1863 na cmentarzu donatorskim przy katolickim kościele św. Jana Chrzciciela w Bieniakoniach.[2]
Córka Zofia Puttkamer (1828-1897) w roku 1847 poślubiła Andrzeja Kalinowskiego, ojca Rafała Kalinowskiego, świętego Kościoła katolickiego[3].
Przypisy
- ↑ Bolcieniki. kresy.pl. [dostęp 2020-03-04]. (pol.).
- ↑ Leonard Drożdżewicz, Bieniakonie. Bieniakonie… Live in Ejszyszki, kwartalnik "Znad Wilii", Wilno, 2024.3(99), s. 43, https://www.znadwiliiwilno.lt/wp-content/uploads/2024/11/Znad-Wilii-3-99m-1.pdf, 2024 [dostęp 2024-11-27] (pol.).
- ↑ Wychwalajcie mężów sławnych. Wspomnienia o świętym Rafale Kalinowskim, Kraków 2008, s. 239.
Bibliografia
- Wawrzykowska-Wierciochowa D., Adam i Maryla. Dzieje romantycznej miłości Adama Mickiewicza i Maryli Wiereszczakówny, Instytut Wyd. Zw. Zaw., Warszawa 1990 r.
- Krystyna Wojda, Przewodnik przedmiotowo-metodyczny.
- E. Gulczyński, Sprawa Marcelego Szymańskiego emisariusza wyprawy Zaliwskiego, Wilno 1933, s. 328