Masakra w Chan Junus

Masakra w Chan Junus
Państwo

 Palestyna
/  Izrael

Miejsce

Chan Junus

Data

3 listopada 1956

Liczba zabitych

co najmniej 275 osób

Typ ataku

masakra

Sprawca

Siły Obronne Izraela

Położenie na mapie Palestyny
Mapa konturowa Palestyny, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia31°20′40″N 34°18′11″E/31,344444 34,303056

Masakra w Chan Junusmasakra z 3 listopada 1956, podczas którego Siły Obronne Izraela (IDF) dokonały masowych egzekucji Palestyńczyków w mieście Chan Junus oraz w sąsiednim obozie uchodźców o tej samej nazwie, położonych w Strefie Gazy. Do zdarzenia doszło w trakcie kryzysu sueskiego, po izraelskiej ofensywie przeciw Egiptowi, prowadzonej we współpracy z Wielką Brytanią i Francją.

Tło historyczne

W październiku 1956 Egipt, pod rządami prezydenta Gamala Abdela Nasera, znacjonalizował Kanał Sueski, co doprowadziło do zbrojnej interwencji ze strony Wielkiej Brytanii, Francji i Izraela[1]. W ramach tej operacji Izrael przeprowadził ofensywę w Strefie Gazy, mającą na celu zwalczenie fedainów – palestyńskich bojowników przeprowadzających ataki na terytorium Izraela[2][3].

Przebieg wydarzeń

Według różnych źródeł historycznych, w dniu 3 listopada 1956 izraelskie siły wkroczyły do Chan Junus, gdzie po walkach z egipskim garnizonem dokonały egzekucji mieszkańców. Ofiarami byli głównie mężczyźni w wieku od 15 do 60 lat. W relacjach świadków i badaczy pojawiają się doniesienia o rozstrzeliwaniu cywilów zarówno na ulicach, jak i w ich domach[1][4].

W centrum miasta miała miejsce masakra, podczas której cywilów ustawiono pod murem osmańskiego karawanseraju i rozstrzelano. Druga masakra miała miejsce w obozie uchodźców Chan Junus. Ofiary były często wybierane przypadkowo, na podstawie poszlak takich jak posiadanie zdjęcia prezydenta Nasera czy zbieżność nazwisk z osobami poszukiwanymi przez izraelski wywiad[4].

Liczba ofiar

Szacunki dotyczące liczby zabitych są rozbieżne. Według raportu Agencji Narodów Zjednoczonych dla Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA), przedstawionego Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ w grudniu 1956, zginęło co najmniej 275 osób. Palestyńskie źródła mówią o 415 zabitych i 57 zaginionych[5], natomiast przyszły lider Hamasu Abd al-Aziz ar-Rantisi twierdził, że liczba ofiar wyniosła 525[4].

Upamiętnienie i wpływ kulturowy

Masakra została upamiętniona w powieści graficznej Strefa Gazy. Przypisy (2009) autorstwa Joe Sacco – maltańsko-amerykańskiego dziennikarza komiksowego. Publikacja opiera się na szczegółowych relacjach świadków[6].

Przypisy

  1. 1 2 Joe Sacco, Footnotes in Gaza, Metropolitan Books, 2010, s. 39, 98, 106, ISBN 978-0805092776.
  2. Noam Chomsky, Fateful Triangle: The United States, Israel, and the Palestinians, Black Rose Books Ltd., 1999, s. 102, ISBN 978-1-55164-160-7 [dostęp 2025-05-18] (ang.).
  3. Avishai Margalit i inni, Chomsky’s ‘Fateful Triangle’: An Exchange, „The New York Review of Books”, 31 (13), nybooks.com, 16 sierpnia 1984, ISSN 0028-7504 [dostęp 2025-05-18] (ang.).
  4. 1 2 3 Jean-Pierre Filiu, Gaza: A History, Oxford University Press, 2014, s. 95-100, ISBN 978-0-19-020189-0 [dostęp 2025-05-18].
  5. Max Blumenthal, Goliath: Life and Loathing in Greater Israel, PublicAffairs, 1 października 2013, s. 88, ISBN 978-1-56858-972-5 [dostęp 2025-05-18].
  6. Graphic Novel on IDF 'Massacres' in Gaza Set to Hit Bookstores [online], haaretz.com, 2009 [dostęp 2025-05-18] (ang.).