Maurycy Pius Rudzki
![]() | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk fizycznych | |
| Specjalność: geofizyka i meteorologia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Profesura | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Wiedeński |
| Odznaczenia | |
–Maurycy Pius Rudzki (ur. 28 grudnia 1862 w Uhryńkowcach k. Czortkowa na Podolu; zm. 20 lipca 1916 w Krakowie) – polski geofizyk i astronom.
Życiorys
Rozpoczął studia na Uniwersytecie Lwowskim, w latach 1883–1886 studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Wiedniu, gdzie w 1886 uzyskał stopień doktora[1]. Pracował na uniwersytetach w Charkowie i Odessie. Rudzki od 1896 był profesorem w katedrze geofizyki i meteorologii Uniwersytetu Jagiellońskiego – była to pierwsza katedra geofizyki na świecie. Od 1899 członek Akademii Umiejętności[2]. Od 1902 był dyrektorem Obserwatorium Astronomicznego UJ.
Autor ok. 150 prac z geofizyki (o kształcie Ziemi, meteorologii, rozchodzeniu się fal sejsmicznych oraz z dziedziny astrofizyki). Rozwinął teorię kul gazowych.
Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[3].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 11 listopada 1936)[4]
Najważniejsze prace
Przypisy
- ↑ W. Dziewulski, Anzeige des Todes von Maurycy Rudzki, „Astronomische Nachrichten”, 203 (9), 1916, s. 147.
- ↑ Österreichisches Biographisches Lexikon und biographische Dokumentation, Rudzki, Maurycy Pius von [online], ISBN 978-3-7001-3213-4, 2003 [dostęp 2025-01-18] (niem.).
- ↑ Groby profesorów UJ na Cmentarzu Rakowickim. 2010-10-20. [dostęp 2015-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym położone w latach 1905–1918”.
- ↑ Maurycy Pius Rudzki, Astronomia teoretyczna. T. 1, „IM PAN, sygn. 4.836”, 1914 [dostęp 2025-01-18].
- ↑ M.P. Rudzki, Fizyka Ziemi, polona.pl, 1909 [dostęp 2025-01-18].
- ↑ M.P. Rudzki, Physik der Erde, „D95”, 1911 [dostęp 2025-01-18].
Bibliografia
- Maciej Miłosz Mazur: Maurycy Pius Rudzki (1862–1916). W stulecie krakowskiej sejsmografii. [w:] Prace Komisji Historii Nauki PAU, 8/2007, s. 211–230. (online)
- Rudzki Maurycy Pius, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-05-25].
- wiw.pl
Linki zewnętrzne
- Fizyka ziemi Rudzkiego (pełny tekst)
- Prace Maurycego P. Rudzkiego dostępne w Sieci (Katalog HINT)
- Prace Maurycego Piusa Rudzkiego w bibliotece Polona
