Medycyna stylu życia

Medycyna stylu życia – dziedzina medycyny, która w oparciu o dowody naukowe wykorzystuje kompleksowe zmiany codziennych zachowań w celu zapobiegania chorobom, odwracania ich skutków oraz wspierania procesu leczenia. Zmiany zachowań koncentrują się głównie w sześciu obszarach, do których należą: palenie tytoniu (i inne używki), odżywianie, aktywność fizyczna, radzenie sobie ze stresem, sen i wsparcie społeczne^[1][2][3][4].

Współcześnie w państwach rozwiniętych największy wpływ na ryzyko zgonu i niepełnosprawności mają czynniki behawioralne oraz czynniki metaboliczne^[5]. Wśród czynników behawioralnych, jako najbardziej istotne wskazuje się niewłaściwą dietę, palenie tytoniu (w tym bierne), spożywanie alkoholu oraz niską aktywność fizyczną^[5]. Z kolei wśród czynników metabolicznych wskazywane są nadwaga i otyłość, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe, wysoki poziom glukozy we krwi^[5][6]. Ryzyko zgonu i niepełnosprawności może zostać w istotnym stopniu ograniczone poprzez kompleksowe zmiany codziennych zachowań. Skuteczne wprowadzenie takich zmian wymaga jednak odpowiedniej wiedzy i kompetencji, które może zaoferować medycyna stylu życia^[2].

Pojęcie medycyna stylu życia (ang. lifestyle medicine) w kontekście medycyny zostało po raz pierwszy użyte w tytule sympozjum, które odbyło się w 1989^[7]. W tytule artykułu naukowego termin medycyna stylu życia po raz pierwszy został użyty w 1990^[7]. Pierwszy podręcznik medycyny stylu życia został wydany w 1999^[8]. W kolejnych latach na całym świecie zaczęły powstawać towarzystwa naukowe zajmujące się medycyną stylu życia, w tym m.in. American College of Lifestyle Medicine (ACLM)^[9] oraz The European Lifestyle Medicine Organization (ELMO)^[10]. Organizacje krajowe aktywnie ze sobą współpracują m.in. w ramach Lifestyle Medicine Global Alliance^[11].

Medycyna stylu życia jest obecnie elementem kształcenia studentów niektórych uczelni medycznych i lekarzy w takich państwach jak m.in. Litwa, Stany Zjednoczone^[12][13][14] i Wielka Brytania^[15].

Pierwszy podręcznik medycyny stylu życia w języku polskim został wydany w 2018^[16]. W tym samym roku zostało utworzone towarzystwo naukowe z siedzibą w Warszawie pod nazwą Polskie Towarzystwo Medycyny Stylu Życia^[17], które było organizatorem I Międzynarodowego Kongresu Medycyny Stylu Życia^[18]. Medycyna stylu życia rozwija się również na polu akademickim w oparciu o koła naukowe w uczelniach medycznych, w tym od 2016 w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym^[19], od 2019 w Pomorskim Uniwersytecie Medycznym, Uniwersytecie Medycznym im. Piastów Śląskich we Wrocławiu i Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu^[20] oraz od 2020 w Uniwersytecie Medycznym w Lublinie i Uniwersytecie Medycznym w Łodzi^[21]. W 2020 w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Szkole Zdrowia Publicznego powstał pierwszy w Polsce Zakład Medycyny Stylu Życia^[22].

• Oficjalna strona Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia. [dostęp 2019-09-24]. (pol.).
• Oficjalna strona Lifestyle medicine Global Alliance. [dostęp 2019-09-24]. (ang.).