Michał Grajek

Michał Grajek
ilustracja
Michał Grajek (przed 1936)
Data i miejsce urodzenia

1883
Gniezno

Data i miejsce śmierci

17 sierpnia 1947
Katowice

Senator II kadencji (II RP)
Okres

od 1928
do 1930

Przynależność polityczna

Narodowa Partia Robotnicza

Senator IV kadencji (II RP)
Okres

od 1935
do 1938

Przynależność polityczna

Obóz Zjednoczenia Narodowego

Senator V kadencji (II RP)
Okres

od 1938
do 1939

Przynależność polityczna

Obóz Zjednoczenia Narodowego

Wicemarszałek Sejmu Śląskiego
Okres

od 1922
do 1929

Przynależność polityczna

Narodowa Partia Robotnicza

Poseł I kadencji Sejmu Śląskiego (II RP)
Okres

od 1922
do 1929

Przynależność polityczna

Narodowa Partia Robotnicza

Poseł II kadencji Sejmu Śląskiego (II RP)
Okres

od 1930
do 1930

Przynależność polityczna

Narodowo-Chrześcijańskie Zjednoczenie Pracy

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP)

Michał Grajek (ur. 1883 w Gnieźnie, zm. 17 sierpnia 1947 w Katowicach) – polski i śląski działacz narodowy i sanacyjny, senator II, IV i V kadencji II RP oraz poseł na Sejm Śląski I i II i kadencji w II RP. Wicemarszałek Sejmu Śląskiego w latach 1922–1929.

Życiorys

Syn Andrzeja i Nepomuceny z Olearskich[1]. W latach 1892–1914 przebywał w Nadrenii Północnej-Westfalii. W 1896 ukończył szkołę ludową, a następnie odbył praktykę w kopalni[1]. Uczęszczał także do szkoły górniczej w Oberhausen[1]. Pracował jako górnik w Mülheim[1]. Od 1902 czynnie uczestniczył w życiu społeczno-zawodowym, m.in. był prezesem gniazda „Sokoła” w Bochum. Podczas I wojny światowej służył w armii niemieckiej[1]. W 1918 zamieszkał w Zabrzu[2]. Brał udział w trzech powstaniach śląskich[1] oraz w plebiscycie[2].

W latach 1920–1939 był prezesem Związku Zawodowego Górników Zjednoczenia Zawodowego Polskiego[2][1]. Ponadto był członkiem Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie oraz członkiem zarządu Międzynarodowej Federacji Chrześcijańskich Górników w Brukseli[1].

Politycznie związany z narodowym odłamem związków zawodowych, od 1917 był członkiem Narodowego Stronnictwa Robotników[1] i Narodowej Partii Robotniczej (do 1934). Po 1934 przeszedł na stronę sanacji, od 1935 był członkiem śląskiego oddziału OZN.

W latach 1922–1930 sprawował mandat posła na Sejm Śląski, był wicemarszałkiem jego I kadencji (1922–1927). W latach 1928–1930 i 1935–1939 piastował funkcję senatora[1], wybrany w województwie śląskim[3], najpierw NPR, później BBWR i OZN.

W czasie okupacji znajdował się pod ścisłym nadzorem policji niemieckiej, a także był krótko więziony[2]. Po wojnie był zatrudniony jako dyrektor ZUS w Katowicach[1].

Od sierpnia 1946 wiceprezes ZG Stronnictwa Pracy. W 1947 kandydował z listy Stronnictwa Pracy w wyborach do Sejmu Ustawodawczego[4]. Od 1947 kierownik wydziału socjalnego Jaworznicko-Mikołowskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego[2].

Zmarł 17 sierpnia 1947 w Katowicach[2]. Pochowano go na Cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach (kwatera CI C-577, rząd 17)[2].

Grób Michała Grajka na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Od 2015 patron skweru w Katowicach[9][1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Michał Grajek | Fundacja 100 [online], fundacja100.pl [dostęp 2025-05-12].
  2. 1 2 3 4 5 6 7 Michał Grajek » Witryna edukacyjna Kancelarii Senatu [online], senat.edu.pl [dostęp 2020-10-31].
  3. Tadeusz i Karol Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–1933. Podręcznik zawierający wyniki wyborów w województwach, okręgach i powiatach, podobizny posłów sejmowych i senatorów, statystyki i mapy poglądowe, Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, Poznań 1928, s. 250.
  4. Kandydaci SP z Wielkopolski i Śląska, Ilustrowany Kurier Polski, nr 11/1947, 13 stycznia 1947, s. 6
  5. M.P. z 1933 r. nr 292, poz. 318
  6. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 33.
  7. Monitor Polski Nr 100 z 2 maja 1923. polona.pl. s. 38. [dostęp 2025-05-12].
  8. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 278 „za zasługi na polu pracy narodowej i społecznej”.
  9. UCHWAŁA NR XVIII/337/15 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 26 listopada 2015 r. zmieniająca uchwałę w sprawie nadania placowi położonemu na terenie miasta Katowice nazwy "Skwer Michała Grajka" (pol.) bip.katowice.eu [dostęp 2018-01-01]

Bibliografia

Linki zewnętrzne