Mieczysław Rodzyński

Mieczysław Rodzyński
Ilustracja
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data urodzenia

ok. 1892

Data i miejsce śmierci

10 lipca 1920
pod Starokonstantynowem

Przebieg służby
Lata służby

1914–1920

Siły zbrojne

Legia Cudzoziemska
Armia francuska
Błękitna Armia
Wojsko Polskie

Jednostki

43 pułk piechoty

Stanowiska

dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Wojskowy (Francja) Krzyż Wojenny 1914–1918 (Francja)
Nagrobek Mieczysława Rodzyńskiego

Mieczysław Rodzyński (ur. ok. 1892, zm. 10 lipca 1920 pod Starokonstantynowem) – Bajończyk, kapitan piechoty Armii Polskiej we Francji i Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

W czasie wybuchu I wojny światowej studiował w Paryżu. Był naczelnikiem gniazda paryskiego Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Jako były legionista wstąpił do Legii Cudzoziemskiej. Został kapralem drugiej kompanii bajońskiej w składzie batalionu C, biorąc udział we wszystkich walkach. Po walkach pod Arras pozostał we Francji i brał udział w tworzeniu Armii Polskiej. Został żołnierzem 4 Pułku Żuawów, biorąc udział w walkach we Flandrii, Pikardii i Szampanii, zyskując sławę wybitnego szefa patrolu i będąc rozchwytywanym przez generałów, zamierzających go angażować do prowadzenia trudnych akcji. Jednemu z generałów pochwalających go, iż jest chlubą Francji, miał odpowiedzieć: Jestem przede wszystkim Polakiem. Został ranny pod Chemin des Dames, po czym nie czekając końca rekonwalescencji opuścił szpital wracając do służby. Otrzymał Krzyż Legii Honorowej i awans na sierżanta od gen. Henriego Gourauda. W trakcie bitwy pod Verdun uczestniczył w kontratakach na Fort Douaumont i został dwukrotnie ranny. Po ponownej hospitalizacji w szpitalu i powrocie do służby został awansowany do stopnia podporucznika Armii Francuskiej. Był jednym z pierwszych zdobywców Fortu Malmaison. Otrzymywał kolejne palmy cytacji do Krzyża Wojennego. W szeregach macierzystej 4 Armii zyskał przydomek „as piechoty”. Po wydaniu przez Prezydenta Francji reskryptu o utworzeniu Armii Polskiej we Francji udał się do Paryża i działał w pracach organizacyjnych przy formowaniu wojsk, m.in. w tłumaczeniu regulaminu i podręczników wojskowych w St. Cloud. Przez kilka tygodni pracował w Misji Wojskowej, po czym odszedł z pracy kancelaryjnej i powrócił do służby praktycznej. W Sillé-le-Guillaume wstąpił do pierwszego batalionu strzelców i objął stanowisko dowódcy I kompanii. Przyjmował pierwszą partię ochotników do Armii Polskiej przybyłych z Ameryki. Został udekorowany Krzyżem Legii Honorowej przez gen. Louisa Archinarda, po czym w stopniu kapitana wyruszył na front w szeregach pierwszego pułku strzelców. Brał udział w działaniach wojennych pod Reims, później jako adiutant III batalionu zwanego „Żelaznym” przyczynił się do powodzenia akcji pod Saint-Hilaire, uczestniczył w walkach w Wogezach.

Do Polski przybył jako dowódca wspomnianego III batalionu Żelaznego”. Był jednym z 29 żołnierzy Legionu Bajończyków, którzy w 1919 roku wrócili do Polski z Armią gen. Hallera. Został oficerem 1 pułku strzelców polskich, który po scaleniu Armii Polskiej we Francji z armią krajową, przemianowany został na 43 pułk piechoty Strzelców Kresowych. Przystąpił do działań w wojnie polsko-bolszewickiej. Był zdobywcą mostu pod Beresteczkiem, czego wcześniej nie dokonało kilka oddziałów. Prowadził skuteczne i zwycięskie akcje w okolicach Łucka, Równego, Zwiachla. Poległ 10 lipca 1920 w walce z bolszewikami w bitwie pod Starokonstantynowem w wieku 28 lat[1][2].

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera T, rząd 3, grób 15)[3][4]. W pogrzebie, w którym uczestniczyło niewielu uczestników, brał udział gen. Józef Haller. W tym samym grobie została pochowana Lucyna Sokół-Werewska (1921–1997).

15 lipca 1920 roku został zatwierdzony w stopniu majora z dniem 1 kwietnia 1920 roku[5].

26 września 1920 dowódca 43 pp, podpułkownik Wacław Piekarski sporządził wniosek na odznaczenie śp. majora Rodzyńskiego orderem Virtuti Militari[6].

Upamiętnienie

Jego życiorys opisał Karol Koźmiński w książce pt. Kamienie na szaniec, wydanej w 1937[7].

Decyzją prezesa Instytutu Pamięci Narodowej grób Mieczysława Rodzyńskiego został wpisany do prowadzonej przez IPN ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski[8].

Ordery i odznaczenia

francuskie

Przypisy

  1. ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 738.
  2. ↑ Piotr Cichoracki. Bajończycy. Polscy ochotnicy w armii francuskiej w latach 1914-1915. „Biuletyn IPN”. Nr 11-12 (listopad-grudzień 2008). s. 30. ISSN 1641-9561.
  3. ↑ Spis pochowanych na cmentarzu. Stare Powązki. [dostęp 2010-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-29)].
  4. ↑ Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW RODZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2017-02-28].
  5. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 27 z 21.07.1920 r.
  6. 1 2 Mieczysław Rodzyński. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.55-4628 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-11-02].
  7. ↑ Co słychać w świecie kulturalnym. „Kamienie na szaniec”. 12 bohaterskich żywotów. „Dzień Dobry”. Nr 224, s. 7, 15 sierpnia 1939.
  8. ↑ Ewidencja grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski [online], BIP Instytutu Pamięci Narodowej [dostęp 2024-10-31].
  9. ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2862 z 13 kwietnia 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 16, poz. 560)
  10. ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1987 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 39, poz. 1831)
  11. ↑ Według publikacji w wydaniu czasopisma „Hallerczyk” nr 1 z 1924 był to Krzyż Wojenny z 9 palmami i 5 gwiazdkami. Zgodnie z inskrypcją nagrobną był to Krzyż Wojenny z 4 palmami i 6 gwiazdkami.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.