Miniatura (malarstwo)

Miniatura (łac. minium) – obraz bardzo małego formatu, zazwyczaj portret[1][2].
Malarstwo miniaturowe zaczęto uprawiać w XV w., jego rozkwit nastąpił w XVI-wiecznej Europie, a szczyt popularności przypadał na XVIII i XIX w.[1][2] Było modne zarówno wśród arystokracji, jak i mieszczaństwa[1].
Miniatury malowali tacy mistrzowie, jak Hans Holbein (młodszy), Lucas Cranach starszy, Jean Clouet, a w Polsce Marcello Bacciarelli, Wincenty de Lesseur, Jan Nepomucen Głowacki, Kajetan Kosiński, Stanisław Marszałkiewicz, Aleksander Kucharski[1].
Najczęściej stosowaną techniką miniaturzystów była akwarela, gwasz lub tempera, którymi malowano na pergaminie, emalii, porcelanie, kości słoniowej i metalowych płytkach. Zdobiono nimi medaliony, brosze, bransolety, tabakierki[1][2]. Stanowiły cenne podarunki i rodzinne pamiątki[1]; miniaturowe portrety wykorzystywano często w celach matrymonialnych.
W drugiej połowie XIX wieku rozpowszechnienie dagerotypii i innych technik fotograficznych spowodowało stopniowy zanik tej formy twórczości, a miniatury stały się przedmiotem kolekcjonerstwa[1].
Galeria
Lucas Cranach starszy, Portret Fryderyka III Mądrego, 1525, średnica 11 cm- Hans Holbein (młodszy), Portret Charlesa Brandona 3. księcia Suffolk, 1541, akwarela na welinie, średnica 5,5 cm
Marcello Bacciarelli, Portret Wincentego Lesserowicza, 1794, akwarela i gwasz na kości słoniowej, 8,8 × 5 cm
Wincenty de Lesseur, Zofia Czartoryska jako Psyche, 1797, gwasz, 14 × 11,4 cm
William Grimaldi, Portret Williama George’a Fairfaxa, 1798, emalia, średnica 7,6 cm._%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0_%D0%A7%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_(%D0%A1%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B3%D0%B0)_(S._Marsza%C5%82kiewicz%252C_1812).jpg)
