Mnożyca szuwarówka

Mnożyca szuwarówka
	Coccidula scutellata
	(Herbst, 1783)
	; Imago
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	owady uskrzydlone
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Nadrodzina	biedronki
Rodzina	biedronkowate
Podrodzina	Coccinellinae
Plemię	Coccidulini
Rodzaj	mnożyca
Gatunek	mnożyca szuwarówka
Synonimy
	Chrysomela scutellata Herbst, 1783; Nitidula quinquepunctata Fabricius, 1787;
	Chrysomela scutellata Herbst, 1783; Nitidula quinquepunctata Fabricius, 1787;

Mnożyca szuwarówka (Coccidula scutellata) – gatunek chrząszcza z rodziny biedronkowatych (Coccinellidae).

Opis

Ciało imago wydłużone, spłaszczone, o długości 2,5-3 mm oraz pokryte krótkimi szczecinkami. Ubarwienie na części wierzchniej czerwonorude lub żółtopomarańczowe, na spodzie głównie czarne. Głowa wyposażona w duże czarne oczy oraz długie czułka złożone z jedenastu członów, z których trzy ostatnie tworzą luźne i niesymetryczne buławki. Warga górna duża i wypukła, gęsto porośnięta włoskami. Przedplecze węższe od pokryw, o łukowato wygiętych brzegach bocznych. Na każdej z pokryw trzy ciemne plamy, z czego jedna znajduje się przy tarczce, a dwie kolejne obecne są w połowie długości pokryw i często zlewają się ze sobą. Odnóża czerwonorude, z wąskimi u podstawy pazurkami stóp, zakończonymi cienkim i szpiczastym zębem^[1]^[2].

Biologia

Zamieszkują otwarte tereny podmokłe. Spotykane wśród szuwarów, wilgotnych łąk czy torfowisk na liściach trzcin i tataraków, często w towarzystwie innych bagiennych biedronkowatych, takich jak trzcinówki (Anisosticta novemdecimpunctata) i czerwonki trzynastokropki (Hippodamia tredecimpunctata). Imagines i larwy afidofagiczne, żerują na koloniach na przykład mszycy śliwowo-trzcinowej (Hyalopterus pruni). Obserwowane najczęściej od kwietnia do października. Wiosną samice składają jaja na roślinach żywicielskich mszyc. Larwy wykluwają się w czerwcu lub lipcu. Zimują postacie dorosłe, w ściółce lub pod korą starych drzew, szczególnie wierzb^[1]^[3]^[4].

Występowanie

Gatunek palearktyczny. Rozpowszechniony w całej Europie, jednak wyraźnie rzadszy na północy kontynentu. Notowany z Afryki Północnej (Maroko) oraz Azji Środkowej i zachodniej części Syberii^[3]^[4].

W Polsce występuje pospolicie na terenie całego kraju^[2].

Przypisy

1 2 RyszardR. Bielawski RyszardR., Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze – Coleoptera. Biedronki – Coccinellidae. A.A. Goljan i inni red., Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1959, s. 28-30 [dostęp 2025-02-16] (pol.).
1 2 Coccidula scutellata – Mnożyca szuwarówka [online], Insektarium, 28 kwietnia 2018 [dostęp 2025-02-16]
1 2 Coccidula scutellata (J.F.W. Herbst, 1783) [online], Baza BioMap [dostęp 2025-02-16]
1 2 Karol Szawaryn, Oldřich Nedvěd, Amir Biranvand, Tomasz Czerwiński, Romain Nattier, Revision of the genus Coccidula Kugelann (Coleoptera, Coccinellidae), ZooKeys 1043, s. 61-85, 2021.56

[:1-1] 1 2 RyszardR. Bielawski RyszardR., Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze – Coleoptera. Biedronki – Coccinellidae. A.A. Goljan i inni red., Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1959, s. 28-30 [dostęp 2025-02-16] (pol.).

[:0-2] 1 2 Coccidula scutellata – Mnożyca szuwarówka [online], Insektarium, 28 kwietnia 2018 [dostęp 2025-02-16]

[:2-3] 1 2 Coccidula scutellata (J.F.W. Herbst, 1783) [online], Baza BioMap [dostęp 2025-02-16]

[:3-4] 1 2 Karol Szawaryn, Oldřich Nedvěd, Amir Biranvand, Tomasz Czerwiński, Romain Nattier, Revision of the genus Coccidula Kugelann (Coleoptera, Coccinellidae), ZooKeys 1043, s. 61-85, 2021.56

[1]

[2]

[3]

[4]