Monaster Korniliewsko-Komelski
 nr rej. 3500002706 | |
 Ruiny monasteru, stan z roku 2007 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Miejscowość |
Korniliewo |
| Kościół | |
| Eparchia |
Eparchia wołogodzka |
| Klauzura |
nie |
| Typ monasteru |
męski |
| Obiekty sakralne | |
| Sobór |
Sobór Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni |
| Założyciel klasztoru | |
| Styl |
ruski (naśladownictwo architektury jarosławskiej i rostowskiej) |
| Data budowy |
pocz. XV wieku |
| Data zamknięcia | |
| Data zburzenia |
II poł. XX wieku |
| Data reaktywacji |
nie reaktywowany |
Położenie na mapie obwodu wołogodzkiego  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
 58°49′29″N 40°14′18″E/58,824753 40,238472 | |
Monaster Korniliewsko-Komelski – zniszczony klasztor prawosławny położony 5 kilometrów od miasta Griazowiec, we wsi Korniliewo w obwodzie wołogodzkim.
Założycielem monasteru był późniejszy święty mnich Korneliusz Komelski, który zamieszkał jako pustelnik w lasach komelskich w 1497. Szybko zaczęli gromadzić się wokół niego naśladowcy jego surowego trybu życia, którzy stanowili podstawę późniejszej wspólnoty. W 1501 mnich Korneliusz wzniósł na jej potrzeby drewnianą cerkiew Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni, którą w 1512 zastąpił świątynia murowana - pięciokopułowy sobór z trzema absydami[1]. Przed 1529 mnich Korneliusz spisał również regułę monasteru, trzeci taki tekst w historii prawosławia na ziemiach ruskich. Była ona oparta na ustawach klasztornych Niła Sorskiego i Józefa Wołockiego[2]. Po swojej śmierci Korneliusz został pochowany w klasztorze, a przy jego relikwiach miały miejsce liczne cuda[1].
Książę Wasyl III wsparł rozwijający się monaster hojnymi darami, zapoczątkowując tym samym tradycję współfinansowania klasztoru przez władców moskiewskich. Kompleks budynków rozwijał się, kolejne cerkwie wznoszono w stylu świątyń Jarosławia i Rostowa. Jednak w II poł. XVIII w. wspólnota monastyczna znacznie już podupadła. W 1764, po wprowadzeniu urzędowej klasyfikacji klasztorów zależnie od liczby mnichów, znalazł się w grupie monasterów III klasy. Od roku następnego źródłem dochodu dla mnichów stało się źródło wody mineralnej, przy którym w połowie następnego stulecia otwarto szpital i łaźnie. Do rewolucji październikowej monaster Korniliewsko-Komelski ponownie stał się jednym z ważniejszych ośrodków życia duchowego Rosji[1]
15 sierpnia 1924 władze radzieckie zlikwidowały klasztor, zaś większość jego zabudowań została zniszczona w latach 30. Pozostałą część wykorzystywano jako sanatorium.
Od 1939 było to jedno z miejsc przetrzymywania polskich jeńców wojennych, którzy nie padli ofiarą zbrodni katyńskiej, a następnie niemieckich jeńców wojennych. Po II wojnie światowej obiekt zaadaptowano na więzienie, później na szpital psychiatryczny. Obecnie kompleks budynków klasztornych jest całkowicie zrujnowany. Cerkwie monasterskie zostały zniszczone, zachował się - w ruinie - jedynie dawny refektarz[1].