Mrówiaczek jednobarwny

Mrówiaczek jednobarwny
Myrmotherula unicolor[1]
(Ménétries, 1835)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

chronkowate

Podrodzina

chronki

Plemię

Formicivorini

Rodzaj

Myrmotherula

Gatunek

mrówiaczek jednobarwny

Synonimy
  • Myrmothera unicolor Ménétriés, 1835[2]
  • Myrmotherula unicolor unicolor (Ménétriés, 1835)[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Mrówiaczek jednobarwny[5] (Myrmotherula unicolor) – gatunek małego ptaka z rodziny chronkowatych (Thamnophilidae). Występuje endemicznie w południowo-wschodniej Brazylii. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

Takson blisko spokrewniony z mrówiaczkiem ciemnoskrzydłym (M. snowi), niektórzy autorzy łączyli je nawet w jeden gatunek[2]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][6].

Morfologia

Całkowita długość ciała wynosi około 9,1 cm, z czego 3,5 cm przypada na ogon. Skrzydło mierzy około 4,5 cm. Większa część upierzenia jednolicie szara. Gardło czarne, dziób czarniawy; nogi i stopy barwy ołowianej[7]. Masa ciała wynosi około 11,5 grama[8].

Występowanie

Mrówiaczek jednobarwny jest endemitem południowo-wschodniej Brazylii. Całkowity zasięg występowania szacowany jest na 237 tysięcy km² i obejmuje niższe części pasma górskiego Serra do Mar oraz przyległe wybrzeża, a także kilka innych stanowisk wysuniętych bardziej na południe aż po stan Rio Grande do Sul. Środowisko życia stanowią wilgotne lasy (zarówno pierwotne, jak i wtórne) z obecnymi pnączami oraz opadłymi liśćmi; występuje też w nadmorskiej formacji drzewiastej lub krzewiastej o nazwie restinga. Mrówiaczek jednobarwny występuje od poziomu morza do wysokości 500 m n.p.m., ale najczęściej spotykany jest poniżej 200 m n.p.m.[9]

Status zagrożenia i ochrona

Od roku 1994 M. unicolor uznawany był przez IUCN za gatunek narażony na wyginięcie (VU – vulnerable), w roku 2004 otrzymał niższy status – bliskiego zagrożenia (NT – near threatened), a od 2023 roku jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – least concern). Liczebność populacji nie została szacowana, prawdopodobnie przekracza 10 tysięcy dorosłych osobników, ale może też być dużo większa. Trend liczebności populacji prawdopodobnie jest spadkowy ze względu na utratę i degradację siedlisk. Gatunek odnotowano w kilku obszarach chronionych, w tym w parkach narodowych Tijuca, Serra da Bocaina i Serra dos Órgãos[9].

Przypisy

  1. Myrmotherula unicolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 Unicoloured Antwren (Myrmotherula unicolor). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)]. (ang.).
  3. D. Lepage, Unicolored Antwren Myrmotherula unicolor, [w:] Avibase [online] [dostęp 2025-05-03] (ang.).
  4. Myrmotherula unicolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Formicivorini Bonaparte, 1854 (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-12].
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Antbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-11]. (ang.).
  7. Philip Lutley Sclater: Catalogue of Birds in the British Museum. T. 15. Tracheophonae. 1890, s. 234.
  8. John B. Dunning: CRC Handbook of Avian Body Masses. CRC Press, 2007, s. 272. ISBN 978-1-4200-6445-2.
  9. 1 2 Species factsheet: Unicolored Antwren Myrmotherula unicolor [online], BirdLife International, 2023 [dostęp 2025-05-03].

Linki zewnętrzne