Muńczoł

Muńczoł
Muńcuł
Ilustracja
Muńcuł widziany z Praszywki Wielkiej
Państwo

 Polska

Pasmo

Beskid Żywiecko-Kisucki

Wysokość

1165 m n.p.m.

Wybitność

187 m

Położenie na mapie gminy Ujsoły
Mapa konturowa gminy Ujsoły, po lewej nieco na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Muńczoł”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Muńczoł”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się czarny trójkącik z opisem „Muńczoł”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, na dole nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Muńczoł”
Ziemia49°27′18,8″N 19°06′15,7″E/49,455222 19,104361

Muńczoł[1] (także Muńcuł, Muńcoł, dawniej też Menczoł[2][3], lub Minczuł[4]; 1165 m) – masyw górski w Beskidzie Żywiecko-Kisuckim.

Opis szczytu

Znajduje się w Grupie Wielkiej Raczy, jednak nie w jej głównym grzbiecie, lecz w bocznym, który odgałęzia się od Wielkiej Rycerzowej i poprzez Małą Rycerzową, Wiertalówkę, Kotarz, przełęcz Kotarz i Muńczoł ciągnie się aż do doliny Soły w Ujsołach. Grzbiet ten w całości znajduje się na terenie Polski[5].

Grzbiet Muńczoła oddziela dolinę potoku Danielka od doliny potoku Cicha. Ze szczytu w kierunku północno-wschodnim biegnie stopniowo obniżający się grzbiet, skręcający koło Ujsół na północ. Stoki masywu, szczególnie zachodnie, są strome i lesiste. Na łagodniejszym stoku wschodnim, w pobliżu wierzchołka, znajduje się Hala na Muńczole. W lesie, około 50 m od szczytu Muńcoła znajduje się wychodnia piaskowca[3]. Kazimierz Sosnowski w swym „Przewodniku po Beskidach Zachodnich” wspominał: Wierch Menczoła zalega wielka i nader piękna hala, w jej płd.-wsch. brzegu doskonała woda, a najwyższe jej wygarbienie stanowi szczyt; tuż obok niego w skarlałym lesie dzikie złomiska skalne, a w nich rzekoma zbójecka piwnica ze skarbami[6]. Przy południowym skraju wspomnianej hali rozpoczyna się leśny rezerwat przyrody Muńcoł, który ciągnie się dalej na południe wschodnimi stokami Muńczoła i Kotarza[5].

Zachodnie stoki Muńczoła z Ujsół na przełęcz Kotarz trawersuje leśna droga do zwózki drzewa. Prowadzi nią szlak rowerowy. Natomiast przez wierzchołek Muńcuła prowadzi szlak turystyki pieszej z Ujsół na Małą Rycerzową i do bacówki na Rycerzowej (średni czas całej wędrówki – 3.30 h)[5].

Przez szczyt i grzbietem Muńczoła biegnie granica między wsiami Soblówka (atoki wschodnie) i Ujsoły (stoki zachodnie) w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Ujsoły[1].

Nazwa góry jest pochodzenia wołoskiego od słowa muncel oznaczającego wzgórze lub pagórek[7]. Stoki Muńcoła są porośnięte lasem, jednak z podszczytowej hali rozciągają się szerokie widoki, szczególnie na grzbiet graniczny od Przełęczy Ujsolskiej po Wielką Rycerzową. Widoczne są stąd szczyty słowackiej Małej Fatry. Interesująco wyglądają grupy Pilska i Babiej Góry, oglądane stąd od południowej strony[3].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny zielony Ujsoły – Muńczoł – Kotarz – Mała Rycerzowa. Czas przejścia na Muńcoł: z Ujsół (PKS) 2 h, z powrotem 1:30 h, z Małej Rycerzowej 1:35 h, z powrotem 1:30 h[5]
szlak rowerowy czarny Ujsoły – przełęcz Kotarz – Soblówka

Przypisy

  1. 1 2 Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2025-01-21].
  2. ↑ Mapa Wig z 1934 roku [online] [dostęp 2016-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-07].
  3. 1 2 3 Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Wojciech W. Wiśniewski Piotr Krzywda, Beskid Żywiecki: przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, s. 141, ISBN 978-83-62460-30-4.
  4. ↑ Ludomir Sawicki, Szałaśnictwo w Górach Żywieckich (Wędrówki pasterskie w Karpatach IV), „Materiały antropologiczno-archeologiczne i etnograficzne”, 14 (3), Akademia Umiejętności, Kraków, 1919, s. 194 (pol.).
  5. 1 2 3 4 Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 2, ISBN 978-83-7605-084-3.
  6. ↑ Kazimierz Sosnowski, Przewodnik po Beskidach Zachodnich. Tom I. Beskid Śląski i Żywiecki, wyd. 4, Kraków: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie, 1948, s. 167–168.
  7. ↑ Wymienione w publikacji w języku rumuńskim: dr. Simona Condurateanu „Istorie și toponimie românească în Carpații situați în afara României”, Dacia Magazin nr 58, maj 2008, .
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.