Muzeum Regionalne w Wolinie

Muzeum Regionalne
im. Andrzeja Kaubego
w Wolinie

Państwo	Polska
Miejscowość	Wolin
Adres	ul. Zamkowa 24 72-510 Wolin
Zakres zbiorów	zbiory archeologiczne, etnograficzne, artystyczno-historyczne, numizmatyczne i inne
Dyrektor	Damian Chmiel
Położenie na mapie Wolina Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego w Wolinie
Położenie na mapie Polski Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego w Wolinie
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego w Wolinie
Położenie na mapie powiatu kamieńskiego Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego w Wolinie
Położenie na mapie gminy Wolin Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego w Wolinie
53°50′39,793″N 14°37′02,194″E/53,844387 14,617276
Strona internetowa

Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego w Wolinie – muzeum znajdujące się przy wolińskim rynku, obok ratusza.

Muzeum otwarto 22 lipca 1966, w dniu Narodowego Święta Odrodzenia Polski. Pierwsza wystawa stała prezentowała dzieje Wolina w IX–XII w., a stworzyli ją naukowcy z Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN (obecnie Instytut Archeologii i Etnologii PAN) wraz z pracownikami Muzeum Pomorza Zachodniego w Szczecinie (obecnie Muzeum Narodowe w Szczecinie). W latach 1968–1992 kierownikiem, a następnie dyrektorem muzeum był archeolog i fotografik Andrzej Kaube (od 1993 placówka nosi jego imię)^[1]. Organizatorem muzeum jest Gmina Wolin.

Muzeum posiada:

• zbiory archeologiczne (artefakty pozyskane podczas wykopalisk i znaleziska luźne);
• zbiory etnograficzne (wytwory lokalnego rzemiosła z XIX i XX w.);
• zbiory artystyczno-historyczne (kolekcje malarstwa i rzeźby, militaria, dokumenty i inne);
• zbiory numizmatyczne (ponad 200 eksponatów o charakterze regionalnym);
• archiwum fotograficzne (negatywy, przeźrocza i odbitki zdjęć wykonanych w większości przez A. Kaubego, a obrazujących życie codzienne na Pomorzu Zachodnim w drugiej połowie XX w.);
• fonotekę (archiwum historii mówionej, nagrane w latach 1970–1988 przez A. Kaubego na szpulowych taśmach magnetofonowych);
• bibliotekę (ponad 3000 woluminów)^[2].

Od 13 lipca 2024 w muzeum eksponowana jest wystawa stała „Wolin – więcej niż legenda”^[3] (w językach polskim i angielskim). Ekspozycja została podzielona na cztery części tematyczne, prezentowane w osobnych salach:

• Wyspa – przedstawia zarys historii geologicznej Bałtyku, geografię wyspy Wolin i jej najdawniejsze dzieje, oraz skarb z epoki brązu, odnaleziony w 1988 przez Wolinianina Ludwika Jankowskiego na miejskim cmentarzu;
• Emporium – ukazuje rozwój Wolina we wczesnym średniowieczu (od niewielkiej osady na brzegu Dziwny do największego miasta portowego na południowym wybrzeżu Bałtyku) i jego ówczesne relacje z Pomorzem, Polską i Skandynawią, a także opowiada o Jomsborgu i Jomswikingach;
• Świętowit – przedstawia wierzenia przedchrześcijańskie na Pomorzu (w tej części wystawy prezentowana jest słowiańska figurka kultowa, odnaleziona w mieście, tzw. Świętowit woliński);
• Wolin – opisuje dzieje Wolina od późnego średniowiecza do współczesności (m.in. legendę Winety, miasto lokacyjne, woliński zamek, czasy III Rzeszy i okres powojenny – w tym wykopaliska archeologiczne prowadzone od ponad 70 lat); w tej sali znajduje się wielkoformatowa makieta śródmieścia Wolina w latach 30. XX w.^[4]

Muzeum jest obiektem całorocznym, dostępnym dla zwiedzających od wtorku do niedzieli w godz. 10:00–16:00. Wstęp odpłatny, za wyjątkiem wtorków, kiedy wstęp jest wolny^[5]. Budynek muzeum został dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo.

• 1968–1992 – Andrzej Kaube (początkowo na stanowisku kierownika);
• 1992–marzec 2008 – Karol Kruk;
• kwiecień 2008–sierpień 2008 – Kamil Maciejewski;
• wrzesień 2008–listopad 2019 – Ryszard Banaszkiewicz;
• grudzień 2019–grudzień 2024 – dr Karolina Kokora;
• od stycznia 2025 – Damian Chmiel.

Muzeum jest wydawcą następujących publikacji:

• Wolin Pomorski, opr. A. Kaube, współwydawca: Wojewódzki Ośrodek Informacji i Reklamy Turystycznej w Szczecinie, bez miejsca i roku wydania, paginacji [ss. 8] oraz numeru ISBN.
• A. Kaube, Wolin. Vineta – Jomsborg, współwydawca: „Wolna Strefa” – Szczecin, bez miejsca wydania, 1990, ss. 34, bez numeru ISBN (publikacja w językach angielskim i niemieckim; tytuł części niemieckiej na s. 25: Wolin - Vineta - Jomsborg. Einlage zum Informator - deutsche Version).
• „Woliński Informator Muzealny”, z. 1, 1994, ss. 240, bez numeru ISSN (kolejne zeszyty czasopisma nie ukazały się).
• Mapa Lubinusa i jej znaczenie dla pamięci o Księstwie Pomorskim, opr. R. Banaszkiewicz, Goleniów, bez daty wydania [2009?], ss. 46, ISBN 978-83-940131-1-0.
• Wolin i Usedom przed II Wojną Światową. Wolin und Usedom vor dem II Weltkrieg, red. M. Kucharczyk, W. Filipowiak, Stargard Szczeciński, bez daty wydania [2013?], ss. 40, bez numeru ISBN.
• A. Janowski, W wolińskim porcie... In Wolin's port..., współwydawca: Urząd Miejski w Wolinie, Stargard Szczeciński, bez daty wydania [2014], ss. 40, ISBN 978-83-940131-0-3.
• Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego w Wolinie. 50 lat działalności, opr. R. Banaszkiewicz, Goleniów, bez daty wydania [2016], ss. 64, ISBN 978-83-940131-2-7.
• Wolin w malarstwie, opr. R. Banaszkiewicz, Szczecin 2018, ss. 62, ISBN 978-83-940131-3-4.
• Wolin w oczach Otto Lang-Wollina, opr. R. Banaszkiewicz, współwydawca: Urząd Miejski w Wolinie, Szczecin 2019, ss. 66, ISBN 978-83-940131-4-1.
• E. Grochowska, Wyspa pamięci, Wolin, bez daty wydania [Copyright 2021], ss. 108, bez numeru ISBN.
• W. Filipowiak, K. Kokora, Wolin i Mare Integrans, bez miejsca wydania, 2021, ss. 68, ISBN 978-83-940131-6-5.
• Ceramiczne dziedzictwo wyspy Wolin, red. K. Kokora, Wolin, bez daty wydania [Copyright 2022] i paginacji [ss. 80], ISBN 978-83-940131-7-2.
• A. Bednarczyk, K. Charów, K. Czech, P. Czech, K. Gołębiowska, P. Oleksy, M. Kierzynkowska, M. Kierzynkowski, P. Kula, K. Strzelczyk, K. Szyszka, A. Walczak, P. Walczak, M. Zielińska, Archiwalny Wolin, Wolin 2023, ss. 96, ISBN 978-83-940131-8-9.
• Legenda Winety. Komentarz współczesny, red. K. Kokora, P. Maliński, W. Filipowiak, Wolin 2024, ss. 72, ISBN 978-83-970160-0-2.

• R. Kiersnowski, Legenda Winety. Studium historyczne, wyd. II, Wolin 2024, ss. 192, ISBN 978-83-970160-2-6.
• Nad Dziwnę i Świnę. Tom 1. Relacje osadników z fonoteki wolińskiego muzeum, red. K. Kokora, P. Maliński, P. Oleksy, Wolin 2024, ss. 308, ISBN 978-83-970160-4-0.

• Muzea w województwie zachodniopomorskim