Myszowate

Myszowate
	Muridae
	Illiger, 1811
	; Przedstawiciel rodziny – szczur wędrowny (Rattus norvegicus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
	Typ nomenklatoryczny
	Mus Linnaeus, 1758
Podrodziny
	7 podrodzin (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	7 podrodzin (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Myszowate^[2] (Muridae) – rodzina ssaków z podrzędu Supramyomorpha w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia). W skład myszowatych wchodzi 140 rodzajów z ok. 650 gatunkami (w Polsce zamieszkuje 8 gatunków).

Charakterystyka

Wykształciły się w pliocenie i są spokrewnione z chomikowatymi^[3]. Są to z reguły niewielkie ssaki. W większości naziemne, ale są także nadrzewne i żyjące pod ziemią. Mają krótką miękką sierść. Aktywne głównie w nocy; są wszystkożerne i nie zapadają w sen zimowy. Pierwotnie zamieszkiwały Afrykę, Eurazję, Australię, teraz niektóre z myszowatych są rozprzestrzenione na całym świecie^[4]^[5]. Liczne gatunki myszowatych według człowieka są groźnymi szkodnikami i roznosicielami chorób. Niektóre z myszowatych są używane jako zwierzęta laboratoryjne.

Systematyka

Wyróżnia się pięć występujących współcześnie podrodzin w obrębie rodziny myszowatych^[6]^[4]^[2]:

Deomyinae O. Thomas, 1888 – sztywniaki
Gerbillinae J.E. Gray, 1825 – myszoskoczki
Leimacomyinae Guy G. Musser & Carleton, 2005 – togomyszki – jedynym przedstawicielem jest Leimacomys buettneri Matschie, 1893 – togomyszka reliktowa
Lophiomyinae Milne-Edwards, 1867 – grzywaki – jedynym żyjącym przedstawicielem jest Lophiomys imhausi Milne-Edwards, 1867 – grzywak afrykański
Murinae Illiger, 1811 – myszy

Opisano również podrodziny wymarłe^[7]:

Myocricetodontinae Lavocat, 1961
Namibimyinae Mein, Pickford & Senut, 2000

Przypisy

↑ J.K.W. Illiger. Ueberblick der Säugthiere nach ihrer Vertheilung über die Welttheile. „Abhandlungen der physikalischen Klasse der Königlich-Preussischen Akademie der Wissenschaften”. Aus den Jahren 1804–1811, s. 84, 1815. (niem.).
1 2 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 257–284. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Muridae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-03].
1 2 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 440–540. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 536–884. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-08]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Muridae Illiger, 1811, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-08] (ang.).

[Illiger-1] J.K.W. Illiger. Ueberblick der Säugthiere nach ihrer Vertheilung über die Welttheile. „Abhandlungen der physikalischen Klasse der Königlich-Preussischen Akademie der Wissenschaften”. Aus den Jahren 1804–1811, s. 84, 1815. (niem.).

[Cichocki&inni-2] 1 2 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 257–284. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Wilson&Reeder-3] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Muridae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-03].

[Burgin&inni-4] 1 2 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 440–540. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Denys&inni-5] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 536–884. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[mdd-6] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-08]. (ang.).

[zij-7] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Muridae Illiger, 1811, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-08] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]