Napoleon Iłłakowicz
 Autoportret 1852 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| |
Napoleon Michał Juliusz Iłłakowicz (ur. 2 grudnia 1811 w Unglenikach w ówczesnym powiecie poniewieskim, zm. 7 listopada 1861 w Wilnie[1]) – polski malarz i dekorator.
Życiorys
Uczęszczał do szkoły przy zakonie bernardynów w Traszkunach, potem przeniósł się do Wilna i podjął tam naukę w miejscowym gimnazjum (m.in. ucząc się rysunku u Macieja Przybylskiego), a w 1830 zaczął studia malarstwa na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim w pracowni Jana Rustema, wkrótce przerwane, gdyż wziął udział w powstaniu listopadowym. Po upadku powstania uciekł do Paryża, gdzie pracował jako dekorator dla Cicériego[2], w latach 1833–1836 kontynuując też studia malarskie[3]. W 1836 krótko studiował w Saragossie, ale ponieważ w tym czasie wybuchła wojna karlistowska to wkrótce dostał się do niewoli wodza wojsk karlistowskich Ramóna Cabrery i przez dwa lata pracował dla niego jako przyboczny portrecista. Po uwolnieniu, przez kilka lat pracował we Francji jako malarz i dekorator budynków publicznych i kościołów w różnych miejscowościach, głównie na południu Francji. Doskonalił też umiejętności artystyczne u Dröllinga w Paryżu. W związku z wybuchem Wiosny Ludów powtórnie zaangażował się w polską działalność niepodległościową, przebywając pod przybranym nazwiskiem w Galicji aż do 1850 r., gdy powrócił do Francji. Następnie zamieszkał w Londynie, gdzie dostał posadę malarza na dworze królowej Wiktorii. Od 1857 mieszkał w Wilnie[4].
Twórczość
Malował portrety wielu znanych osobistości, m.in. George Sand, Lajosa Kossutha, Adama Jerzego Czartoryskiego, Jana Śniadeckiego, a także krajobrazy, sceny rodzajowe i historyczne, jak „Witold i Jagiełło przed bitwą pod Grunwaldem przyjmują miecze krzyżackie”. Zajmował się też malarstwem sakralnym, jak polichromie kościoła w Smorgoniach i obraz w ołtarzu kościoła w Widziszkach[3]. Był autorem polichromii kościoła w łotewskim Józefowie (1860)[5].
Dzieła Iłłakowicza znajdują się w zbiorach m.in. Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Lwowskiej Galerii Sztuki, Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie i w Lietuvos nacionalinis dailės muziejus[6].
Portret amazonki
Portret arystokratki
Portret Ludwiki z Zamoyskich Rozwadowskiej
Przypisy
- ↑ Drėma, Nowak 1979, s. 144
- ↑ Drėma, Nowak 1979, s. 144
- 1 2 Napoleonas Ylakavičius (1811–1861). www.rinkinys.ldm.lt. [dostęp 2015-03-11]. (lit.).
- ↑ Drėma, Nowak 1979, s. 144
- ↑ Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej tom I pod redakcją Wojciech Walczak, Karol Łopatec. Białystok: 2010, s. 84.
- ↑ Drėma, Nowak 1979, s. 145
Bibliografia
- Drėma V., Nowak Z., 1979: Iłłakowicz Napoleon Michał Juliusz. W: Bartnicka-Górska H. i in.: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, tom III. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Polska Akademia Nauk, str. 144, 145.
- Dalia Tarandaitė, Napoleonas Ylakavičius. Visuotinė lietuvių enciklopedija, T. VII (Gorkai-Imermanas), Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas, 2005.