Nastawniczy

Nastawniczy

Nastawniczy – pracownik kolei bezpośrednio związany z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego[1][2], pracujący w nastawniach[3].

Dyżurny ruchu może prowadzić ruch pociągów za pośrednictwem nastawniczych[4], którzy pracują w osobnych nastawniach wykonawczych[5][3], albo razem z dyżurnymi ruchu w nastawniach dysponujących[3]. Nastawniczowie mogą nastawiać sygnały zezwalające dla pociągów na semaforach wyłącznie na polecenie dyżurnego[6][7]. Nastawniczy może samodzielnie prowadzić manewry[8].

W nastawni (technicznym posterunku nastawczym) nastawniczy prowadzi dokumentację techniczno-ruchową, obsługuje urządzenia do sterowania ruchem kolejowym oraz kolejowej łączności przewodowej i bezprzewodowej, kontroluje stan i utrzymuje w technicznej sprawności kolejowe rozjazdy, obsługuje przejazdy kolejowo-drogowe lub przejścia[9]. Na polecenie dyżurnego ruchu przygotowuje drogi przebiegu dla pociągów oraz wyświetla sygnał zezwalający[9][6], obsługuje zwrotnice[9], zabezpiecza tabor przed zbiegnięciem (samoczynnym uruchomieniem i przemieszczeniem się w wyniku bezwładności, nachylenia torów itp.). Nastawniczy na polecenie dyżurnego ruchu może przekazywać pociągom rozkazy pisemne[10].

Anglojęzyczna nazwa tego stanowiska pracy, zgodnie z ustaleniami UE, brzmi signalman[11].

Zgodnie z przepisami PKP do wykonywania tego zawodu wymagane jest wykształcenie zasadnicze zawodowe i zawodowy staż pracy – co najmniej 2 lata w specjalności związanej z ruchem pociągów oraz dwudziestodniowe przygotowanie zawodowe.

Przypisy

  1. ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 stycznia 2021 r. w sprawie pracowników zatrudnionych na stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego oraz prowadzeniem określonych rodzajów pojazdów kolejowych Dz.U. z 2021 r. poz. 101
  2. ↑ Instrukcja Ir1 2025 ↓, s. 13.
  3. 1 2 3 § 3 Obsada posterunków nastawczych, [w:] PKP Polskie Linie Kolejowe, Instrukcja dla pracowników posterunków nastawczych Ir-2. Tekst ujednolicony z dnia 16 kwietnia 2024 r., PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., s. 7 [dostęp 2025-05-21] (pol.).
  4. ↑ Dąbrowa-Bajon 2014 ↓, s. 19.
  5. ↑ Instrukcja Ir1 2025 ↓, s. 10.
  6. 1 2 Januszewski 1934 ↓, s. 52.
  7. ↑ Instrukcja Ir1 2025 ↓, s. 14.
  8. ↑ § 6. Udział pracowników posterunków nastawczych w wykonywaniu manewrów, [w:] PKP Polskie Linie Kolejowe, Instrukcja o technice wykonywania manewrów Ir-9. Tekst ujednolicony z dnia 13 maja 2025., PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., s. 7-8 [dostęp 2025-05-21] (pol.).
  9. 1 2 3 Instrukcja Ir1 2025 ↓, s. 78-82.
  10. ↑ Instrukcja Ir1 2025 ↓, s. 139.
  11. ↑ Nastawniczy.

Bibliografia

  • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 stycznia 2021 r. w sprawie pracowników zatrudnionych na stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego oraz prowadzeniem określonych rodzajów pojazdów kolejowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 101)
  • Mirosława Dąbrowa-Bajon: Podstawy sterowania ruchem kolejowym. Funkcje, wymagania, zarys techniki. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2014. ISBN 978-83-7814-320-8.
  • J. Januszewski: Kieszonkowy podręcznik do przepisów ruchu Nr. R 1. Wyd. 2. Siedlce: 1934. [dostęp 2025-05-15]. (pol.).
  • PKP Polskie Linie Kolejowe, Instrukcja o prowadzeniu ruchu pociągów Ir-1 [online], tekst ujednolicony z dnia 13 maja 2025 r., PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., s. 13 [dostęp 2025-05-21] (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.