O koniach i ludziach

O koniach i ludziach – islandzko-norwesko-niemiecki dramat z 2013 roku w reżyserii Benedikta Erlingssona. Film zdobył nagrodę Edda^[1] w pięciu kategoriach oraz w kilku innych był nominowany. Był też oficjalnym islandzkim kandydatem do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego, ale ostatecznie nie otrzymał nominacji^[1].

Film przedstawia sześć różnych historii koni i ich właścicieli^[3]. Występują tu m.in. Kolbeinn i Solveig, którzy są parą, jednak dla Kolbeinna równie ważna jest klacz Grano. Grano z kolei zakochana jest w ogierze Brunn, którego właścicielką jest Solveig. W filmie występuje też Vernhardur, który ma problemy z alkoholem, i jego koń Jarpur^[1].

W roku 2013 podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w San Sebastián film otrzymał nagrodę Kutxa za najlepszy debiut reżyserski^[1]. W roku 2014 podczas Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage w Bydgoszczy film dostał nominację do konkursu debiutów reżyserskich^[1]. Również w roku 2014 film zdobył nagrodę Edda w pięciu kategoriach^[1]:

• film roku
• aktor roku – Ingvar Eggert Sigurðsson
• reżyser roku i scenariusz roku – Benedikt Erlingsson
• zdjęcia roku – Bergsteinn Björgúlfsson

Ponadto był nominowany w kategoriach^[1]:

• aktorka roku Charlotte Bøving
• aktorka drugoplanowa roku Sigríður María Egilsdóttir
• aktor drugoplanowy roku Steinn Ármann Magnússon
• dźwięk roku Fridrik Sturluson, Pall S. Gudmundsson
• montażysta roku David Alexander Corno
• scenograf roku Sigurður Óli Pálmarsson

W roku 2014 film był oficjalnym islandzkim kandydatem do Nagrody Akademii Filmowej^[1].

• Ingvar Eggert Sigurðsson jako Kolbeinn
• Charlotte Bøving jako Solveig
• Steinn Ármann Magnússon jako Vernhardur
• Kjartan Ragnarsson jako Grimur
• Helgi Björnsson jako Egill
• Sigríður María Egilsdóttir jako Jóhanna
• Juan Camillo Roman Estrada jako Juan Camillo
• Atli Rafn Sigurðsson jako Óli

Źródło: Filmweb^[1]

Sześć nowel, z których składa się film, rozpoczyna się od scen przedstawianych z punktu widzenia konia. Sprowadzone przez wikingów konie stanowią ważny element dla kultury Islandczyków. Już w pierwszym pełnometrażowym islandzkim filmie dokumentalnym z 1925 roku poświęcano im sporo uwagi^[4]. Dosłowne tłumaczenie filmu brzmi „Koń w człowieku”^[5]. Dla niektórych z polskich krytyków filmowych, nieznających kontekstu kulturowego (w tym poczucia humoru)^[6], odstręczające ukazywanie ludzi z perspektywy konia odbierane jest jako pozostawianie „widza w poczuciu zawieszenia i chaosu”^[7] . Świat przyrody dla losów człowiek ukazany jest jako niewzruszony^[8], a tragizm postaci powiązany jest z głupotą ich czynów. W filmie pojawiają się też odniesienia do kwestii religijnych. Ludzkie postacie są karane za przejawianie grzechów pijaństwa, gniewu, pychy i zawiści. Poza fatalizmem i czarnym humorem, cechą filmu jest tworzenie go zarówno na podstawie kultury oralnej, jak i nadawanie mu formy zbliżonej do naturalnego opowiadania historii, do czego przyznawał się Erlingsson^[9].

• Jaga Kolawa. O koniach i ludziach. „Kino”. 2, 2015. ISSN 0023-1673. 
• Sebastian Jakub Konefał: Kino Islandii. Tradycja i ponowoczesność. Gdańsk: Wydawnictwo w Podwórku, 2016. ISBN 978-83-64134-14-2.

• O koniach i ludziach w bazie Filmweb