Obrostka
| Dasypoda[1] | |
| Latreille, 1802 | |
.jpg) Obrostka letnia (Dasypoda hirtipes), samica | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd |
trzonkówki |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina |
obrostkowate |
| Rodzaj |
obrostka |
Obrostka (Dasypoda) – rodzaj pszczół z rodziny spójnicowatych (Melittidae). Charakteryzują się silnie owłosionym ciałem. Tylne golenie samic wyposażone w gęste szczoteczki, na których zbierany jest pyłek. Wszystkie gatunki zakładają swoje gniazda w wykopanych przez siebie norkach w ziemi. Norki obrostek są dość głębokie (u obrostki letniej to ok. 40–60 cm), głębsze od należących do tej samej rodziny spójnic (Melitta) i skrócinek (Macropis)[2].
Występowanie
Obrostki występują wyłącznie na terenie Palearktyki, od Maroka, aż po Japonię. Większość gatunków skupiona jest jednak w zachodniej części tej krainy[3]. W Polsce stwierdzono występowanie 4 gatunków[4][5]. Są to:
- obrostka ciemnonoga (Dasypoda argentata),
- obrostka rudogonka (Dasypoda aurata),
- obrostka letnia (Dasypoda hirtipes),
- Dasypoda morawitzi.
Gatunki
Do tej pory opisano 42 gatunki obrostek, których większość rozmieszczona jest w czterech różnych podrodzajach[3][6][7][8].
- Dasypoda Michez, 2004
- Dasypoda albipila Spinolla, 1838
- Dasypoda chinensis Wu, 1978
- Dasypoda cockerelli Yasumatsu, 1935
- Dasypoda dusmeti Quilis, 1928
- Dasypoda gusenleitneri Michez, 2004
- Dasypoda hirtipes Fabricius, 1793 – obrostka letnia
- Dasypoda japonica Cockerell, 1911
- Dasypoda litigator Baker, 2002
- Dasypoda maura Pérez, 1895
- Dasypoda morawitzi Radchenko, 2016
- Dasypoda oraniensis Pérez, 1896
- Dasypoda pyriformis Radoszkowski, 1887
- Dasypoda riftensis Michez & Pauly, 2012
- Dasypoda sinuata Pérez, 1895
- Dasypoda sichuanensis Wu, 2000
- Dasypoda syriensis Michez, 2004
- Dasypoda tibialis Morawitz, 1880
- Dasypoda tubera Warncke, 1973
- Dasypoda warnckei Michez, 2004
- Heterodasypoda Michez, 2004
- Dasypoda albimana Pérez, 1905
- Dasypoda michezi Radchenko, 2017
- Dasypoda morotei Quilis, 1928
- Dasypoda pyrotrichia Förster, 1855
- Dasypoda radchenkoi Ghisbain & Wood, 2023[9]
- Megadasypoda Michez, 2004
- Dasypoda argentata Panzer, 1809 – obrostka ciemnonoga
- Dasypoda aurata Rudow, 1881 – obrostka rudogonka
- Dasypoda braccata Eversmann, 1852
- Dasypoda frieseana Schletterer, 1890
- Dasypoda intermedia Michez, 2005
- Dasypoda longigena Schletterer, 1890
- Dasypoda patinyi Michez, 2002
- Dasypoda spinigera Kohl 1905
- Dasypoda toroki Michez, 2004
- Dasypoda visnaga Rossi, 1790
- Dasypoda vulpecula Lebedev, 1929
- Microdasypoda Michez, 2004
- Dasypoda brevicornis Pérez, 1895
- Dasypoda cingulata Erichson, 1835
- Dasypoda crassicornis Friese, 1896
- Dasypoda iberica Warncke, 1973
- Dasypoda schwarzi Radchenko & Michez, 2022
Niepewne pozycje taksonomiczne mają Dasypoda comberi oraz Dasypoda delectabilis[10].
Przypisy
- ↑ Dasypoda, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Waldemar Celary, Melittidae (Hymenoptera, Apoidea, Anthophila) of Poland: their biodiversity and biology, Kraków: Institute of Systematics and Evolution of Animals, Polish Academy of Sciences, 2005, s. 130, ISBN 978-83-919407-1-6, OCLC ocm69105560.
- 1 2 Denis Michez, Melittidae - Dasypoda [online], Atlas Hymenoptera [dostęp 2024-09-22].
- ↑ J. W. Wendzonka et al., Dasypoda morawitzi Radchenko 2016 (Hymenoptera, Anthophila) a new species in the Polish fauna, Ampulex: Journal for Hymenoptera Aculeata Research, vol. 11, pp. 5–8, 2020.
- ↑ Justyna Kierat, Obrostka ciemnonoga Dasypoda argentata Panzer, 1809 w Warszawie, „Przegląd Przyrodniczy” XXXIII, 3, s. 98-101, 2022
- ↑ Denis Michez, Michael Terzo, Pierre Rasmont, Phylogénie, biogéographie et choix floraux des abeilles oligolectiques du genre Dasypoda Latreille 1802 (Hymenoptera : Apoidea : Melittidae), Annales de la Société entomologique de France, 40 (3-4) : 421-435, 2004.
- ↑ Vladimir G. Radchenko, Guillaume Ghisbain, Denis Michez, Redescription of three rare species of Dasypoda bees with first description of D. iberica and D. tibialis females (Hymenoptera, Apoidea, Melittidae), „Zootaxa”, 4700 (3), 2019, DOI: 10.11646/zootaxa.4700.3.2, ISSN 1175-5334 [dostęp 2024-09-22].
- ↑ Dasypoda Latreille, 1802 [online], GBIF.org [dostęp 2024-09-22].
- ↑ Guillaume Ghisbain, Denis Michez, Paolo Rosa, Sónia Ferreira, Thomas J. Wood, Unexpected discovery of a near cryptic Dasypoda species in southern Spain (Hymenoptera: Melittidae), Osmia, 11, 27-38, 2023.
- ↑ Guillaume Ghisbain i inni, Dasypoda delectabilis sp. nov., a morphologically intriguing pantaloon bee species from south-eastern Iran (Hymenoptera: Melittidae), „Zoology in the Middle East”, 69 (3), 2023, s. 262–269, DOI: 10.1080/09397140.2023.2233762, ISSN 0939-7140 [dostęp 2024-09-22] (ang.).