Ochrona strefowa gatunków chronionych
Ochrona strefowa gatunków chronionych, ochrona strefowa ostoi – strefy wyznaczane wokół ostoi i stanowisk roślin lub grzybów objętych ochroną gatunkową lub ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową w myśl art 46 pkt.3 Ustawy o Ochronie Przyrody[1]. Strefy są ustanawiane w różnej wielkości i czasie w roku w zależności od gatunku, którego dotyczą.
Katalog gatunków oraz charakterystyki stref podaje rozporządzenie ministra do spraw środowiska w sprawie ochrony gatunkowej[2].
Zakazy obowiązujące w strefach ochrony
Zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody w strefach ochronnych bez zezwolenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska zabrania się:
- przebywania osób, z wyjątkiem właściciela nieruchomości objętej strefą ochrony oraz osób sprawujących zarząd i nadzór nad obszarami objętymi strefą ochrony, oraz osób wykonujących prace na podstawie umowy zawartej z właścicielem lub zarządcą;
- wycinania drzew lub krzewów;
- dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli nie jest to związane z potrzebą ochrony poszczególnych gatunków;
- wznoszenia obiektów, urządzeń i instalacji.
Strefy ochrony ścisłej i częściowej nie powinny być specjalnie oznakowane (np. paskami na drzewach na granicy). Natomiast zalecane jest ustawienie tablic z napisem "Ostoja zwierząt osobom nieupoważnionym wstęp wzbroniony" na skrzyżowaniach dróg prowadzących do stref ochronnych.
Ochrona strefowa zwierząt
| Lp. | Nazwa polska | Nazwa naukowa | Strefy ochrony całorocznej | Strefy ochrony okresowej | Termin ochrony okresowej |
|---|---|---|---|---|---|
| Ssaki | Mammalia | ||||
| Drapieżne | Carnivora | ||||
| 1 | Wilk szary | Canis lupus | - | miejsce rozrodu i obszar w promieniu do 500 m od tego miejsca | 01.04–31.08 |
| 2 | Ryś euroazjatycki | Lynx lynx | - | miejsce rozrodu i obszar w promieniu do 500 m od tego miejsca | 01.04–31.08 |
| 3 | niedźwiedź brunatny | Ursus arctos | - | miejsce rozrodu i obszar w promieniu do 500 m od tego miejsca | 01.11–30.04 |
| Nietoperze | Chiroptera | ||||
| 4 | wszystkie gatunki występujące na terenie zimowisk, w których w ciągu 3 ostatnich lat choć raz stwierdzono ponad 200 osobników | - | pomieszczenia i kryjówki zajmowane przez nietoperze | 15.09–15.04 | |
| Gryzonie | Rodentia | ||||
| 5 | Żołędnica europejska | Eliomys quercinus | wydzielenie leśne, w którym stwierdzono stanowisko, wraz ze starodrzewami w sąsiadujących wydzieleniach, o łącznej powierzchni co najmniej 25 ha; w przypadku braku starodrzewów w sąsiadujących wydzieleniach, strefa może być mniejsza | - | - |
| Ptaki | Aves | ||||
| Blaszkodziobe | Anseriformes | ||||
| 6 | szlachar | Mergus serrator | zalesiona cześć wyspy, na której stwierdzono gniazdowanie | - | - |
| Grzebiące | Galliformes | ||||
| 7 | Cietrzew zwyczajny | Lyrurus tetrix | - | zwarty obszar wykorzystywany przez ptaki jako miejsce tokowania lub rozrodu wraz z obszarem w promieniu do 500 m od tego miejsca | 01.02–31.08 |
| obszar, na którym ptaki przebywają w okresie zimowym, wraz z obszarem w promieniu do 200 metrów od niego | 01.12–01.03 | ||||
| 8 | Głuszec zwyczajny | Tetrao urogallus | zwarty obszar wykorzystywany przez ptaki jako miejsce tokowania lub rozrodu wraz z obszarem w promieniu do 200 m od tego miejsca | obszar w promieniu do 500 m od miejsca tokowania lub rozrodu | 01.02–31.08 |
| - | obszar, na którym ptaki przebywają w okresie zimowym, wraz z obszarem w promieniu do 200 metrów od niego | 01.12–01.03 | |||
| Pelikanowe | Pelecaniformes | ||||
| 9 | bocian czarny | Ciconia nigra | obszar w promieniu do 200 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 15.03–31.08 |
| 10 | Ślepowron zwyczajny | Nycticorax nycticorax | kolonia lęgowa | - | - |
| Szponiaste | Accipitriformes | ||||
| 11 | Rybołów zwyczajny | Pandion haliaetus | obszar w promieniu do 200 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.03–31.08 |
| 12 | Gadożer zwyczajny | Circaetus gallicus | obszar w promieniu do 200 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.03–30.09 |
| 13 | orlik krzykliwy | Clanga pomarina | obszar w promieniu do 100 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.03–31.08 |
| 14 | orlik grubodzioby | Clanga clanga | obszar w promieniu do 200 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.03–31.08 |
| 15 | orzeł przedni | Aquila chrysaetos | obszar w promieniu do 200 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.01–15.08 |
| 16 | orzełek | Hieraaetus pennatus | obszar w promieniu do 100 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.02–31.08 |
| 17 | bielik | Haliaeetus albicilla | obszar w promieniu do 200 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.01–31.07 |
| 18 | kania ruda | Milvus milvus | obszar w promieniu do 100 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.03–31.08 |
| 19 | kania czarna | Milvus migrans | obszar w promieniu do 100 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.03–31.08 |
| Sowy | Strigiformes | ||||
| 20 | puchacz zwyczajny | Bubo bubo | obszar w promieniu do 200 m od gniazda lub miejsca regularnego przebywania | obszar w promieniu do 500 m od gniazda lub miejsca regularnego przebywania | 01.01–31.07 |
| 21 | sóweczka zwyczajna | Glaucidium passerinum | obszar w promieniu do 50 m od gniazda | - | - |
| 22 | puszczyk mszarny | Strix nebulosa | obszar w promieniu do 200 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.01–31.07 |
| 23 | włochatka zwyczajna | Aegolius funereus | obszar w promieniu do 50 m od gniazda | - | - |
| Kraskowe | Coraciiformes | ||||
| 24 | kraska zwyczajna | Coracias garrulus | obszar w promieniu do 50 m od gniazda | - | - |
| Sokołowe | Falconiformes | ||||
| 25 | raróg zwyczajny | Falco cherrug | obszar w promieniu do 200 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.01–31.07 |
| 26 | sokół wędrowny | Falco peregrinus | obszar w promieniu do 200 m od gniazda | obszar w promieniu do 500 m od gniazda | 01.01–31.07 |
| Gady | Reptilia | ||||
| Łuskonośne | Squamata | ||||
| 27 | gniewosz plamisty | Coronella austriaca | miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 100 m | - | - |
| 28 | wąż Eskulapa | Zamenis longissimus | miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 200 m | miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 300 m | 01.04–30.09 |
| Żółwie | Testudinata | ||||
| 29 | żółw błotny | Emys orbicularis | miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 200 m | miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 500 m | 15.03–31.10 |
| Owady | Insecta | ||||
| Ważki | Odonata | ||||
| 30 | iglica mała | Nehalennia speciosa | miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 100 m | - |
Ochrona strefowa roślin
| Lp | Nazwa polska | Nazwa naukowa | Wielkość strefy ochrony |
|---|---|---|---|
| Paprotniki | Pteridophyta | ||
| poryblinowate | Isoëtaceae | ||
| 1 | poryblin kolczasty | Isoëtes echinospora | Cały zbiornik wodny, w którym występuje. |
| rozpłochowate | Hymenophyllaceae | ||
| 2 | włosocień delikatny | Trichomanes speciosum | Stanowisko wraz z ostoją o promieniu do 100 m od granic stanowiska. |
| zanokcicowate | Aspleniaceae | ||
| 3 | zanokcica ciemna | Asplenium adiantum-nigrum | Stanowisko wraz z ostoją o promieniu do 30 m od granic stanowiska. |
| 4 | zanokcica klinowata | Asplenium cuneifolium | Stanowisko wraz z ostoją o promieniu do 30 m od granic stanowiska. |
| 5 | zanokcica serpentynowa | Asplenium adulterinum | Stanowisko wraz z ostoją o promieniu do 30 m od granic stanowiska. |
| Nasienne | Spermatophyta | ||
| krzyżowe | Brassicaceae | ||
| 6 | warzucha polska | Cochlearia polonica | Stanowisko wraz z ostoją o promieniu do 50 m od granic stanowiska. |
| liliowate | Liliaceae | ||
| 7 | ciemiężyca czarna | Veratrum nigrum | Stanowisko wraz z ostoją o promieniu do 50 m od granic stanowiska. |
| rosiczkowate | Droseraceae | ||
| 8 | aldrowanda pęcherzykowata | Aldrovanda vesiculosa | Cały zbiornik wodny, w którym występuje. |
| storczykowate | Orchidaceae | ||
| 9 | kukuczka kapturkowata | Neottianthe cucullata | Stanowisko wraz z ostoją o promieniu do 100 m od granic stanowiska. |
| 10 | miodokwiat krzyżowy | Herminium monorchis | Całe torfowisko, na którym występuje. |
| żabieńcowate | Alismataceae | ||
| 11 | elisma wodna | Luronium natans | Cały zbiornik wodny, w którym występuje. |
| 12 | kaldezja dziewięciornikowata | Caldesia parnassifolia | Cały zbiornik wodny, w którym występuje, wraz z ostoją o promieniu do 50 m od granic stanowiska. |