Oczyszczenie (powieść)

Oczyszczenie (fiń. Puhdistus; est. Puhastus) – powieść estońskiej pisarki Sofi Oksanen wydana w 2008 r. w języku fińskim. Jest to powieść psychologiczno-obyczajowa, której akcja rozgrywa się w okresie po rozpadzie ZSRR.

W 2007 r. odbyła się premiera sztuki Sofi Oksanen Puhdistus w fińskim Teatrze Narodowym. Rok później ukazała się powieść o tym samym tytule^[1].

Akcja powieści Oczyszczenie rozgrywa się w latach 90. XX w., w chaotycznym okresie, który nastąpił po rozpadzie Związku Radzieckiego^[2]. Aliide Truu, estońska kobieta w podeszłym wieku, znajduje na swoim podwórku młodą, przerażoną Rosjankę, Zarę^[3]. Dziewczyna twierdzi, że uciekła od gwałtownego męża. Nieufna staruszka pozwala Zarze zostać, ale ich relacje opierają się na kłamstwach. Aliide wracają wspomnienia o tragicznej młodości i wyborach, które przypieczętowały los jej bliskich, z kolei życie dziewczyny pokazuje, że choć czasy się zmieniły, to prześladowania nie skończyły się, choć przybrały inną formę. Pozornie obce kobiety uwikłane są w tajemnice, zbrodnie, namiętności i marzenia o szczęściu. Powieść odzwierciedla trudną historię Estonii, na przykładzie losów jednej rodziny. Jest głosem ofiar wojny, terroru, komunizmu i ucisku, a także wykorzystywania współczesnych kobiet w niestabilnych warunkach społecznych^[3][4].

Na kanwie książki powstał film Oczyszczenie w reżyserii Antti Jokinena^[5].

Powieść odniosła międzynarodowy sukces i doczekała się wielu tłumaczeń. Autorka otrzymała za nią wiele prestiżowych nagród^[1]:

• 2008 – Nagroda literacka Finlandia
• 2008 – Wielka Fińska Nagroda Klubu Książki
• 2008 – Nagroda Mika Waltari
• 2008 – Nagroda Kalevi Jäntti
• 2009 – Runebergi auhind
• 2010 – Nagroda literacka Rady Nordyckiej
• 2010 – Prix Femina
• 2010 – Barnes & Noble Summer 2010
• 2010 – Le Prix du choix des Libraires du Livre de Poche