Okap w Wąwozie do Smokówki

Okap w Wąwozie do Smokówki
Ilustracja
Plan
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Jerzmanowice, Dolina Szklarki

Właściciel

prywatny

Długość

12 m

Deniwelacja

0

Wysokość otworów

395 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku SE

Kod

J.Olk.I-08.19

Położenie na mapie gminy Jerzmanowice-Przeginia
Mapa konturowa gminy Jerzmanowice-Przeginia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Okap w Wąwozie do Smokówki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Okap w Wąwozie do Smokówki”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Okap w Wąwozie do Smokówki”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Okap w Wąwozie do Smokówki”
Ziemia50°11′41″N 19°42′55″E/50,194722 19,715417
Strona internetowa

Okap w Wąwozie do Smokówki – okap w Wąwozie do Smokówki na Wyżynie Olkuskiej wchodzącej w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[1]. Znajduje się w orograficznie lewym zboczu tego wąwozu, administracyjnie we wsi Jerzmanowice w gminie Zabierzów, w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim[2].

Wąwóz do Smokówki jest prawym odgałęzieniem Doliny Szklarki. Okap znajduje się w zarośniętej drzewami i krzewami skale przy jego dnie. Tworzy górną część tej skały od strony południowo-wschodniej i południowo-zachodniej. Ma wysokość około 3,5 i spory wysięg, a skała pod nim jest przewieszona. Pod jego południowo-wschodnią stroną znajduje się spora nyża wcinająca się na 3,5 m w głąb skały. Od niszy tej ku północnemu zachodowi odchodzi korytarz o przekroju 2,1 × 1,6 m. Szybko dzieli się na dwie biegnące do góry szczeliny; prawa nagle zwęża się i jest niedostępna, lewa zamknięta jest zawaliskiem. Ma prawie okrągły przekrój i gładkie ściany. Na półce nad skałą widoczna jest bardzo płytka zamulona nisza, która prawdopodobnie łączy się z zawaliskiem lewej odnogi korytarza[1].

Obiekt powstał w późnojurajskich wapieniach skalistych. Na jego ścianach widoczne są różnej wielkości korozyjne wżery, czarne naskorupienia, grzybki naciekowe, mleko wapienne oraz niewielkie polewy naciekowe i stalaktyty. Obiekt jest w całości widny i suchy, jedynie końcowa część prawej odnogi korytarza jest nieco wilgotna i jest w niej słaby przewiew. Pod okapem rozwijają się rośliny zielne (paprocie i rośliny kwiatowe) i krzewy. Glony, porosty i mchy dochodzą również do bocznej nyży i korytarza. Namulisko składa się z wapiennego gruzu, większych odłamków skalnych, gleby i liści. Ze zwierząt obserwowano komary, muchy, ślimaki, kosarze i pająki z rodzaju Meta[1].

Historia poznania i dokumentacji

Okap znany był od dawna. Pierwszy jego szkicowy plan i opis sporządził Kazimierz Kowalski w 1951 r., nadając obiektowi nazwę Schronisko w bocznym wąwozie prawego brzegu Doliny Szklarskiej. Obecną nazwę, plan i zdjęcie podał J. Nowak w 2008 r. Do obiektu tego włączył również Szczelinę przy Okapie w Wąwozie do Smokówki. Jest ona jednak położona poza linią okapu i należy ją traktować jako odrębny obiekt. Błędna jest też podana przez Nowaka lokalizacja (około 300 m w górę wąwozu poza faktyczne położenie okapu). Obecną dokumentację i plan sporządziła Izabella Luty w październiku 2014 r.[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Izabella Luty, Okap w Wąwozie do Smokówki [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-11-25].
  2. ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2020-03-14].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.