Okrzeja (jezioro)

Okrzeja
Położenie
Państwo

 Polska

Region

Wysoczyzna Łobeska

Wysokość lustra

67,0 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

92,4 – 105,8 ha

Wymiary
 max długość
 max szerokość


2,0 km
0,8 km

Głębokość
 średnia
 maksymalna


2,6 m
4,4 m

Objętość

2 721,5 tys. m³

Hydrologia
Rzeki zasilające

Ukleja

Rzeki wypływające

Ukleja

Położenie na mapie gminy Węgorzyno
Mapa konturowa gminy Węgorzyno, w lewym górnym rogu znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Okrzeja”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Okrzeja”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Okrzeja”
Położenie na mapie powiatu łobeskiego
Mapa konturowa powiatu łobeskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Okrzeja”
Ziemia53°36′45″N 15°21′22″E/53,612500 15,356111

Okrzejajezioro na Wysoczyźnie Łobeskiej[1], położone w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, w gminie Węgorzyno, na północny wschód od miasta Dobra.

Charakterystyka

Okrzeja jest jeziorem polimiktycznym, przez które przepływa rzeka Ukleja. Jest płytkim zbiornikiem położonym w obniżeniu terenu. Misa jeziorna ma nieregularny kształt, wydłużony w kierunku południkowym. Jezioro ma długość ok. 2 km, a szerokość do 800 m[2]. Wzdłuż zachodniego brzegu Okrzei znajduje się stroma zadrzewiona skarpa, do której krawędzi przylegają pola uprawne. Wysoka skarpa występuje także przy zalesionym południowo-wschodnim brzegu. Całkowita powierzchnia zlewni jeziora wynosi 102,9 km², w tym bezpośrednia zlewnia 1,9 km². Lasy zajmują 59% obszaru zlewni bezpośredniej, a grunty orne 38%[3].

Rzeka Ukleja płynąca z jeziora Mielno wpada do Okrzei przy wschodnim brzegu, a wypływa w północno-wschodniej zatoce szerokim i wyraźnym korytem[2].

Nad północnym i południowym brzegu jeziora znajdują się pola biwakowe.

Dominującymi gatunkami w Okrzei są: płoć, ukleja i leszcz[3]. Zbiornik w typologii rybackiej jest jeziorem sandaczowym[4][3]. Administratorem wód Mielna jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie. Utworzył on obwód rybacki obejmujący wody jezior: Okrzeja, Mielno, Sambórz Duży oraz wody rzeki Ukleja na odcinku od jeziora Mielno do ujścia do niej strugi Dobrzenicy, wraz z wodami jej dopływów[5].

Północny i zachodni brzeg Okrzei stanowi granicę między gminą Węgorzyno a gminą Radowo Małe. Ok. 1,1 km na północ od jeziora leży wieś Rogowo, a ok. 3,4 km na południowy zachód leży miasto Dobra.

Hydronimia

W dokumencie z 1284 roku nazwę jeziora zapisano jako Wokreya[2]. W 1955 roku zmieniono urzędowo niemiecką nazwę jeziora – Quern-See, na polską nazwę – Skwiernie[6]. W 2006 roku Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych w wykazie hydronimów przedstawiła nazwę Okrzeja[7].

Morfometria

Powierzchnia zwierciadła wody wynosi według różnych źródeł od 92,4 ha[8] do 105,8 ha[3]. Średnia głębokość jeziora jest na poziomie 2,6 m, a maksymalna głębokość sięga 4,4 m[3]. Objętość wody w jeziorze wynosi 2 721,5 tys. m³[9].

W 2000 i 2006 roku dokonano badań czystości wód Okrzei, które oceniono na III klasę czystości[3]. Jezioro zostało określone jako nieodporne na degradację biologiczną[9].

Przypisy

  1. Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018 (pol.).
  2. 1 2 3 Marek Lityński: Rega z dopływami. Warszawa: Wydawnictwo PTTK "Kraj", 2004, s. 33. ISBN 83-7005-472-2.
  3. 1 2 3 4 5 6 V.3. Jeziora. W: Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2006-2007. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie, 2008-12-30, s. 87, 96-97.
  4. NB-2 Wody powierzchniowe przeznaczone do bytowania ryb karpiowatych w warunkach naturalnych oraz umożliwiające migrację ryb. Szczecin: Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie.
  5. Załącznik do Rozporządzenia Nr 7/2006 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie z 13 grudnia 2006 (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2006 r. Nr 121, poz. 2528)
  6. M.P. z 1955 r. nr 118, poz. 1571, s. 1900
  7. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 242, ISBN 83-239-9607-5.
  8. Wykaz wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków i mięczaków oraz umożliwiających migrację ryb. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie, s. 8.
  9. 1 2 IV.3. Jeziora. W: Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w roku 2001. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie, 2003-01-18, s. 105.